VS is nu bedreiging voor de wereldveiligheid

De Verenigde Staten kunnen niet langer worden beschouwd als een bondgenoot en vormen een bedreiging voor de veiligheid in de wereld. Dat is de grimmige conclusie van de Veiligheidsconferentie van München in een rapport voorafgaand aan de jaarlijkse bijeenkomst. Door de annexatieplannen van Donald Trump is het land zijn leidende positie kwijt als “beschermer” van de democratische wereld, een functie die de VS sinds de Tweede Wereldoorlog bekleedde.

Al in de aanloop naar zijn inauguratie steekt Trump niet onder stoelen of banken dat wat hem betreft de Verenigde Staten zijn territorium uitbreidt. Zo heeft hij meermaals gezegd Canada te willen inlijven als 51stestaat, een dreigement dat door de Canadese premier Justin Trudeau zeer serieus wordt genomen. Ook heeft Trump gezegd het Panamakanaal te willen inlijven, heeft hij de Golf van Mexico officieel (in elk geval in de VS) omgedoopt tot de Golf van Amerika en sluit hij niet uit het Deense Groenland desnoods met militair geweld te willen innemen.

De auteurs van het rapport schrijven dat een Amerikaanse terugtrekking uit een wereldwijde leiderschapsrol implicaties heeft die verder gaan dan kwesties van oorlog en vrede: "Zonder wereldwijd leiderschap van het soort dat de Verenigde Staten de afgelopen decennia hebben geboden, is het moeilijk voor te stellen dat de internationale gemeenschap wereldwijde publieke goederen zoals vrijheid van beweging zou leveren of zelfs enkele van de vele ernstige bedreigingen waarmee de mensheid wordt geconfronteerd, zou aanpakken."

De Veiligheidsconferentie van München, die vrijdag van start gaat, is een jaarlijkse bijeenkomst over internationaal veiligheidsbeleid en wordt sinds 1963 gehouden. Elk jaar komen ongeveer 350 hoogwaardigheidsbekleders uit meer dan 70 landen bij elkaar om huidige en toekomstige veiligheidsuitdagingen te bespreken. Vanuit de VS zullen dit jaar onder meer vicepresident JD Vance, minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio en minister van Defensie Pete Hegseth aanwezig zijn. Die laatste is een voormalig Fox News-presentator zonder ook maar enige bestuurlijke ervaring.

Volgens ingewijden willen EU-leiders van Vance horen dat de VS hen steunt bij het vormen van een door Europa geleide vredesmacht in Oekraïne zodra er eindelijk een staakt-het-vuren is bereikt. Ook wil Europa dat de Verenigde Staten meer doen om Vladimir Poetin te verzwakken en terug te dringen. Die laatste heeft deze week gezegd geen enkele concessie te willen doen in vredesbesprekingen met Oekraïne zolang niet eerst aan alle Russische voorwaarden is voldaan. Die houden onder andere in dat de door Rusland illegaal geannexeerde gebieden definitief in Russische handen vallen en dat er een leiderschapswissel plaatsvindt in Kyiv. Ook wil Rusland dat permanent wordt uitgesloten dat Oekraïne ooit NAVO- of EU-lid wordt en dat de NAVO zich terugtrekt uit Oost-Europa. Trump zei voor zijn inauguratie dat hij de oorlog tussen Rusland en Oekraïne “binnen 24 uur” zou beëindigen, maar heeft vooralsnog geen vinger uitgestoken om de situatie te verbeteren.

De VS zullen op de conferentie naar alle waarschijnlijkheid juist zelf waarschuwen voor de gevaren van China. Daarin zullen ze vermoedelijk weinig gehoor vinden. Uit onderzoek is gebleken dat binnen de G7-landen, de zeven vooraanstaande industriële staten, het gevaar van de Verenigde Staten momenteel hoger wordt ingeschat dan dat van China of Rusland.