Zo werkt het in ieder geval bij fruitvliegjes en die lijken opvallend veel op mensen
Mannen in Nederland hebben op het moment dat ze geboren worden een gemiddelde levensverwachting van 79,1 jaar, Nederlandse vrouwen van 82,8 jaar. De gemiddelde levensverwachting neemt voortdurend toe. Opvallend is dat het betere vooruitzicht voor vrouwen geldt voor alle tijden en alle landen. Maar waarom?
Komt dat omdat mannen een zwaarder leven hebben en vaker een ongeval hebben dan vrouwen? Komt het omdat vrouwen beter voor hun gezondheid zorgen dan mannen, die daarin een beetje slordig zijn? Voor die veronderstelling zou pleiten dat mannen die getrouwd zijn een wat betere levensverwachting hebben dan ongetrouwde mannen. Dit dankzij de echtgenote die hem aanspoort minder te drinken, niet te roken, wat meer te bewegen en die hem al bij geringe klachten naar de dokter stuurt. Weer een andere theorie stelt dat mannen na een bepaalde leeftijd onbelangrijk zijn geworden. Vrouwen kunnen tot op hoge leeftijd hun dochters helpen met de kinderen, maar mannen hadden evolutionair gezien weinig functie. De ene veronderstelling is even gek als de andere en ze kunnen niet zo gemakkelijk getoetst worden.
Fruitvliegjes
Onderzoek bij fruitvliegjes zou enig licht op deze zaak kunnen werpen.
Je zult je natuurlijk onmiddellijk afvragen: wat hebben mensen met vliegen te maken? Allereerst zijn er van zowel fruitvliegjes als van mensen vrouwelijke en mannelijke varianten. Voor beide soorten geldt daarnaast dat de mannetjes korter leven dan de vrouwtjes. Maar ook zijn een hoop van de biologische mechanismen in de natuur voor alle soorten het zelfde: wat dat betreft lijken mensen opvallend veel op fruitvliegjes. Tenslotte is het gemakkelijker om vliegen te bestuderen. Die leven korter en daardoor kun je verschillende generaties goed bestuderen. Bij mensen en walvissen duurt het allemaal een stuk langer.
Het verschil in leeftijd tussen vrouwtjes en mannetjes zou bij fruitvliegjes verklaard worden doordat de mannetjes zo veel energie moeten stoppen in seksuele competitie. Overal haantje de voorste moeten zijn, de leukste thuis, de bijdehandste, de sterkste, je leven lang op alle uitdagingen in moeten gaan, de kapers op de kust afweren, altijd maar je seksuele potentie etaleren… Hondsvermoeiend, en de energie ondermijnend.
Die mannenvliegjes doen dat dus net zo goed als menselijke mannen. Ze zingen, dansen en ruiken lekker om de vrouwenvliegjes te verleiden. De onderzoekers ontdekten dat als je de mannelijke vliegjes in één ruimte met meerdere vrouwtjes zet, de mannetjes en de vrouwtjes even oud worden. Lekker ontspannen. Je hoeft je niet uit te sloven, iets minder lekker te ruiken en je hoeft niet zoveel energie te stoppen in geld verdienen voor een groot huis en een mooie BMW. De mannetjesvliegen die in een omgeving komen met evenveel mannen- als vrouwenvliegen leven elf dagen korter: 24 in plaats van 35.
Een mens is geen vlieg, maar…
Goed, een mens is geen vlieg en we hebben in de loop van de geschiedenis natuurlijk geleerd hoe we dat beter aan kunnen pakken. Zo hebben mannen bijvoorbeeld het monogame huwelijk uitgevonden en hebben ze een cultuur ontwikkeld waarin het erger wordt gevonden als een vrouw verliefd wordt op een ander dan wanneer een man naast de pot piest. Vliegen hebben zoiets nooit voor elkaar gekregen. Maar wat zullen onderzoekers in de 23ste eeuw ontdekken als ze naar de sterftecijfers van mannen en vrouwen van nu kijken? Zullen ze zien dat door de derde feministische revolutie wijs geworden en seksueel bevrijde menselijke vrouwtjes er een toename ontstond van de seksuele competitie voor mannetjes? In hun poging om te imponeren vliegen mannetjes door de opwinding misschien in de kaars en overlijden ze daardoor wel veel jonger dan de vrouwtjes.
Het laatste boek van Ivan Wolffers is ‘Als de tijd voor altijd stil zou staan ‘
Volg Ivan Wolffers ook op Twitter Ivan schrijft voor Joop elke dag een Gezond Weetje van de Dag: klik hier voor een overzicht