Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Vrijheidsdividend: delen in onze gezamenlijke welvaart

  •  
30-09-2020
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
63 keer bekeken
  •  
13891880188_a7c61250a3_c

© cc-foto: Jiyoon Lee

De overheid kan mensen vrijheid van armoede geven
Vrijheid betekent als los woord niets. Het krijgt pas betekenis als duidelijk is hoe machten mensen ruimte geven, vrijheid geven. Vrijheid is altijd afhankelijk van anderen die macht over je hebben. Dat kan je werkgever zijn maar ook de coach van een sportteam. Dat kan de leraar zijn, maar ook ouders over hun kinderen. Allen geven je de vrijheid om iets te doen of te laten.
Ook de Staat kan macht over je uitoefenen. De machthebber is dan de regering samen met het parlement. De mate van individuele vrijheid wordt door hen bepaald. De vrijheid om altijd en overal te gaan en staan waar je wilt, de vrijheid om je mening te geven, het inperken van grondrechten. Vrijheid is dus gekoppeld aan afhankelijkheid.
“De vrijheid om vrij te zijn”, zegt de filosoof Hannah Arendt, wordt bepaald door het vrij zijn van armoede en vrij van angst. Vrij van armoede zijn kan door een onvoorwaardelijk inkomen. Dit onvoorwaardelijke inkomen geeft dus vrijheid om vrij te kunnen zijn.  Helaas geeft de aanduiding “basisinkomen” verwarring, want wat is “basis”? Als criterium wordt door de Vereniging Basisinkomen “hoog genoeg om van te leven” gehanteerd. Maar wat dat dan is, daar denkt iedereen op goede gronden weer anders over. En vervolgens gaat de discussie alleen over de hoogte, een zinloze discussie over het middel en niet over het doel: mensen uitzicht geven, mensen ruimte geven, mensen vrijheid geven. De Amerikaanse Democraat Andrew Yang introduceerde het begrip Freedom Dividend. Dat is een ‘spijker op de kop geslagen’-begrip: vrijheidsdividend als onvoorwaardelijk inkomen voor iedereen.
De overheid kan mensen vrijheid van armoede geven. Vrijheid van armoede betekent tevens vrijheid om te kunnen ontplooien. De overheid wordt gelegitimeerd door ons allemaal samen. In een democratische rechtsstaat gaat het niet om de autoritaire macht van een elite, maar om alle mensen in de samenleving die samen leven en gezamenlijk macht overdragen aan het collectief van de overheid. De opbrengst van de samenleving wordt verkregen door de belastingheffingen van de overheid. Daarmee worden dan uitgaven gedaan om collectieve voorzieningen en collectieve doelen te realiseren. Van wegen tot ziekenhuizen, van veiligheid tot cultuur. De opbrengst van de samenleving wordt met elkaar gedeeld. Om vrijheid van armoede bij mensen te kunnen realiseren, zou ook het delen van die gezamenlijke opbrengst voor een onvoorwaardelijk inkomen een van de uitgaven moeten worden.
Belastingopbrengsten als winstbelastingen, BTW en belasting op vermogens en een betaaltaks over financiële transacties vormen feitelijk de winst van de samenleving betaald door de samenleving. Een winstuitkering is een dividend. Juist om de directe band tussen het geld dat wij voor de overheid op hoesten en dat vervolgens aan ons toekomt, zal de overheid aan iedereen een dividenduitbetaling krijgt. De hoogte is afhankelijk van de winst die we als samenleving als Nederland maken. Concreet betekent dat op basis van de opbrengsten 2019 1000 euro per maand voor iedere Nederlander. Iedere dividenduitbetaling is per definitie onvoorwaardelijk. Het wordt uitbetaald door een onderneming of overheid. Iedereen mag daarna zelf weten wat hij met dat geld wilt doen, dus zonder voorwaarden. Een dividenduitbetaling geeft de vrijheid aan mensen voor besteding naar eigen inzicht. Vrije mensen zijn ook verantwoordelijke mensen. Politieke voorwaarde is dan dat partijen vertrouwen in mensen hebben. Dat partijen een positief mensbeeld hebben waarin mensen verantwoord om zullen gaan met het geld van de dividenduitbetaling. Laten die politieke partijen die zich daarop aangesproken voelen, dan ook het vrijheidsdividend omarmen. Dat geeft kiezers in maart 2021 een echte keuze voor vrijheid.
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.

Reacties (33)

Aart van de aap
Aart van de aap1 okt. 2020 - 11:45

De libertarische partij, is nu gek genoeg ook voor een basisinkomen. Dit was vroeger een zegmaar anarcho kapitalistische partij. Maar ze hebben hun beleid schijnbaar een beetje veranderd. Zoek maar op : libertarische partij.

X4
X41 okt. 2020 - 4:44

Vrijheid is kostbaar. Wil je zelf de belangrijkste keuzes in jouw leven maken? Of wil je een overheid die voor jou die keuzes maakt? Dan ben je zeker niet meer vrij. Kijk je in Nederland naar het hele politieke spectrum, van links tot rechts, dan is die vrijheid overal in gevaar.

Pater
Pater1 okt. 2020 - 0:50

"Vrije mensen zijn ook verantwoordelijke mensen." Als dat waar was zijn er meer onvrije mensen dan ik dacht.

2 Reacties
Aart van de aap
Aart van de aap1 okt. 2020 - 19:28

Je kan de stelling niet omdraaien

Pater
Pater2 okt. 2020 - 14:10

@Aart Jawel, omdat Klein die uitspraak heel absoluut doet. Niet: "...de meeste vrije mensen...".

Abdu
Abdu30 sep. 2020 - 21:24

De economische evenknie van de liberale gelijkheid en vrijheid is degelijk arbeid en basisinkomen voor ieder individu en zeker onvoorwaardelijk. Het probleem is dat de (echte) liberalen zijn er niet meer om ook deze fase hun werk doen, ze zijn ondubbelzinnig afgestorven.

TheBigLebowski
TheBigLebowski30 sep. 2020 - 21:02

Mooi stuk en als je goed kijkt naar de situatie rond het basisinkomen wereldwijd, zie je dat het er in de toekomst toch wel gaat komen. Invloedrijke mensen als gates, piketty, musk en vele anderen zijn er voorstander van. De AOW is er destijds ook gekomen (basisinkomen voor 65 plus) en dat werd jaren daarvoor ook gezien als idioot.

1 Reactie
NorbertKlein
NorbertKlein3 okt. 2020 - 13:19

Dank, en belangrijk is nu om het inzicht te delen. Het heeft 7 jaar geduurd voordat de AOW in 1956 ingevoerd is. Of dit nu sneller kan?

Aart van de aap
Aart van de aap30 sep. 2020 - 20:23

vrijheid wordt genomen, niet gegeven

2 Reacties
Vrije Geluiden
Vrije Geluiden1 okt. 2020 - 12:40

“Nobody can give you freedom. Nobody can give you equality or justice or anything. If you're a man, you take it.” - Malcolm X

Aart van de aap
Aart van de aap1 okt. 2020 - 19:02

if your a man, you take it ? Zouden ze dat nu niet 'toxische masculiniteit' noemen, zo'n uitspraak ? hahaha Ik heb nooit iets van de heer X gelezen, eigenlijk. Zal ik eens gaan doen, om te kijken wat het is.

Hakkepuf
Hakkepuf30 sep. 2020 - 19:51

Het klinkt allemaal aardig, maar het is niet echt motiverend voor iedereen die 's morgens voor dag en dauw opstaat om weer naar het werk te gaan (er zijn ook mensen die niet op kantoor werken) . Het gemiddelde inkomen voor deze mensen is dankzij de armoedeval nauwelijks meer dan wat iemand in de bijstand ontvangt. Waarom zou zo iemand nog aan het werk gaan? Zonder te werken krijgt hij ongeveer evenveel als het gewenste basisinkomen.

3 Reacties
Aart van de aap
Aart van de aap30 sep. 2020 - 20:24

Onzin, Hakkepuf Kijk, als je een basisinkomen hebt, heb je dus altijd een vangnet. Dat maakt dat mensen meer durven te ondernemen juist. Het is namelijk niet een kwestie van leven of dood. Mensen hebben dus meer spelingsruimte. Mensen zullen eerder iets opzetten....

Vrije Geluiden
Vrije Geluiden30 sep. 2020 - 20:54

Hakkepuf heeft een hekel aan werken.

Aart van de aap
Aart van de aap1 okt. 2020 - 11:43

Ja, kijk Ik ken mensen die zeggen, ja, ik wil wel een koffietent beginnen, maar als het mis gaat ben ik de lul, dus doe ik het niet Als ze een basisinkomen hadden, dan zouden ze het wel gedaan hebben.... Je basisinkomen leidt dan juist tot initiatief. Ik zou zelf ook juist meer doen, meer proberen, meer uittesten..... Maargoed. Mensen luisteren toch niet naar wat ik zeg. Ik kan net zo goed tegen een muur praten. De gemiddelde VVDer is zó arrogant en heeft zijn/haar oordeel toch al klaar. Het is een calvinistisch idee, dat je een soort van gestraft moet worden voor niets doen. Je moet in Nederland altijd hard werken, de longen uit je lijf rennen. Dat is dat calvinistische arbeidsethos. Heel bizar en destructief. Er zijn ook anarchistische modellen, die uit gaan van een basisinkomen. Denk dan aan Kropotkin's anarchisme, het anarcho communisme. We faciliteren een minimum, dat is de basis van zijn model. De verovering van het brood. Lees dat boek maar eens.

Petra Privacy
Petra Privacy30 sep. 2020 - 15:17

Over het woord basisinkomen lees ik vele reacties. Meestal zijn het mensen die verzinnen dat het een bedrag wordt voor iedereen, dus ook de mensen met meer dan genoeg middelen, zoals inkomen, aandelen, obligaties, onroerend goed als vormen van inkomen of bezit. De armoede neemt al jaren toe in Nederland, dat is bekend. Dus een basisinkomen gaat een bedrag worden voor de mensen die met armoede te maken hebben. Ellende zoals schulden en armoede, kosten de samenleving klauwen met geld. Dan kan het een keuze zijn om dakloze mensen een basisinkomen te gaan geven. Maar met dat geld gaan ze dan wel hun ellende verminderen. Zodat er weer een weg komt naar een vorm van wonen, iets doen met je talenten, een zorgverzekering, betere voeding en het verbeteren van je leefsituatie. Als je die groep mensen daarbij begeleidt, dan wordt de sores eindelijk minder. Want het begrip basis, is ook bedoeld als basis, dus het bedrag waarmee je kosten en lasten kan betalen, zodat de kwaliteit van leven toeneemt. Dus een basisinkomen voor iedereen is niet de betekenis van het begrip basisinkomen. En daarmee kan een basisinkomen ook betaalbaar worden en is er controle op de besteding van het geld. En als je de kosten van alle armoede, schuldsanering, zorgkosten en andere ellende gaat inzetten als basisinkomen, dan helpen we eindelijk de mensen die wel een keer geholpen mogen worden. Dat noemen we nu sociaal en positief beleid.

4 Reacties
Mr Ed
Mr Ed30 sep. 2020 - 16:30

Een basisinkomen is er juist wel voor iedereen, dat is de definitie. U heeft het over een soort bijstand met minder voorwaarden maar waar nog wel een controleapparaat voor nodig is. Dat is een andere discussie.

Vrije Geluiden
Vrije Geluiden30 sep. 2020 - 17:44

Abel heeft gelijk en het is geen enkel probleem om de belastingtarieven zo in te richten dat iedereen boven een bepaalde inkomensgrens dat -dubbel en dwars- weer terugbetaalt. Hadden we nu een onvoorwaardelijk basisinkomen gehad, dan was de corona-discussie heel wat soepeler verlopen.

ton14024
ton1402430 sep. 2020 - 18:27

Is definitie een ander woord voor utopie?

TheBigLebowski
TheBigLebowski30 sep. 2020 - 21:04

Rijke mensen boven de 65 krijgen ook AOW, maar doordat zij (als het goed is) vaak meer belasting betalen, komt dat toch terug. We doen toch ook niet moeilijk over vermogende mensen met AOW?

Maxim4
Maxim430 sep. 2020 - 13:55

Daar gaan we weer, jaloezie op de grootgeldbezitters. Als zij zoveel hebben, kunnen ze ook best wel wat missen. Een voorbeeld. Stel dat ik besluit om, met toestemming van de redactie, de artikelen van Joop uit te geven in een weekblad. Voor 1 editie vraag ik 25,-, goede kwaliteit kost duur. Ik sta ook zelf de hele dag te kopiëren bij de CopyCopy. Na een tijdje loopt het storm en kan ik het niet meer bolwerken. Van mijn verdiende geld koop ik een drukpers en nu gaat het nog harder. Iedereen wil de Joopeditie kopen! Nog een drukpers, een paar uitzendkrachten om te helpen. Er komen adverteerders en het geld klotst langs de plinten. Exact wanneer is het moment dat ik moet zeggen; oh, nu heb ik te veel, ik ga het afdragen of weggeven? En als dat een getal of een percentage blijkt te zijn, zou ik dan niet net zo hard werken tot precies dat getal of dat percentage, zodat ik niet "voor anderen" sta te werken? Gek voorbeeld misschien en gemakkelijk belachelijk te maken. Maar dan dit: Dat partijen een positief mensbeeld hebben waarin mensen verantwoord om zullen gaan met het geld van de dividenduitbetaling. Toch wel mooie luchtfietserij, kennelijk is Norbert Klein nog nooit in contact geweest met de onderkant van de maatschappij.

1 Reactie
Vrije Geluiden
Vrije Geluiden30 sep. 2020 - 17:20

Ik ben bezig met een motor die op water loopt en ik weet zeker dat als de eerste het doet, dat het dan na een tijdje storm zal lopen en dan kan ik het niet meer bolwerken, dus doe je mee? Van de winst betalen we dan het basisinkomen voor heel Nederland.

Max6
Max630 sep. 2020 - 13:08

Ik denk dat de overheid de komende jaren tekorten op de begroting heeft... ze draait dus de komende jaren verlies zeg maar. Dus geen dividend... maar bijlappen door iedereen... of gaat werkt dit principe maar 1 kant op?

Mr Ed
Mr Ed30 sep. 2020 - 13:03

Hartstikke leuk hoor, die extra vrijheid voor mensen die nu al voornamelijk niet aan het werk zijn. Maar iedere berekening die ik tot nu toe heb gezien geeft aan dat ik bij een basisinkomen meer zal moeten gaan werken om een beetje dezelfde koopkracht te houden, want alle belastingen moeten flink omhoog om dit vrijheidsdividend te financieren. En mensen die echt niet kunnen werken gaan flink de boot in met die duizend euro want alle toeslagen zullen wel vervallen.

9 Reacties
Leontrotsky
Leontrotsky30 sep. 2020 - 13:33

Het is een sprookje om te denken dat dit alleen via belastingen betaald moet worden. De overheid kan tegen 0% onbeperkt geld lenen en dus kan een groot deel van dit geld gewoon geleend worden. Een ander deel kan gefinancierd worden middels een extra belastingheffing voor de rijken alleen. Zo hoeft de gewone man hier niet voor te betalen en word welvaart veel eerlijker verdeeld.

Alexander de Roo
Alexander de Roo30 sep. 2020 - 13:49

Wel eens van basisinkomen 2.0 gehoord? Elke volwassene 635€ en elk huishouden 600€. Dat is wel betaalbaar volgens het CPB in kansrijk armoedebeleid. Google dat maar eens. KOOPKRACHT effecten? Onderste 20% gaan er 8,5% op vooruit, bovenste 20% 8,6 % op achteruit. De groep tussen 20% en 40% Van beneden Gaat 2% op vooruit. De middengroep blijft ongeveer hetzelfde en de groep tussen 60 en 80% gaat 3% achteruit. In welke groep zit jij Abel?

Mr Ed
Mr Ed30 sep. 2020 - 14:02

Nou, dat klinkt toekomstbestendig, een overheid die onbeperkt geld kan lenen om aan de bevolking uit te delen. Daar is nog nooit een land door in de problemen gekomen

Buitenstaander
Buitenstaander30 sep. 2020 - 14:03

@Leon Dat klinkt gelukkig weer als een echte socialist: vooral lenen en / of plukken van anderen. Heeft Leon ook nog ergens een verdienmodel of een beestje in de tuin?

Mr Ed
Mr Ed30 sep. 2020 - 14:52

@Alexander Bedoel je dat CPB-onderzoek waarbij de werkloosheid met 600.000 mensen stijgt door de belastingverhogingen? Waarbij het voor bv de leraressen op de school van mijn kinderen (helaas allemaal parttime) niet meer loont om te werken?

Starter2
Starter230 sep. 2020 - 16:25

Trotsky, dat geleende geld moet ook weer terugbetaald worden. Klein detail.

TheBigLebowski
TheBigLebowski30 sep. 2020 - 21:08

NIBUD en CPB hebben beide doorgerekend en ik geloof dat bij het Nibud de huurtoeslag zou blijven bestaan. Overigens een basisinkomen is prima te financieren. Alle 50 (!!) toeslagen, uitkeringen en andere potjes zijn bij elkaar al bijna dat bedrag. En de verminderde bureaucratie levert ook een hoop op. Het is gerwoon de toekomst.

TheBigLebowski
TheBigLebowski30 sep. 2020 - 21:10

Juist nu loont het vaak niet om te werken, een bijstandontvanger moet 75% inleveren (nadat ie allerlei formulieren heeft moeten invullen en dus al bang is om zijn eigenlijke uitkering kwijt te raken) en mensen die net nog binnen de toeslagengrens zitten loont het ook niet vanwege de armoedeval, iets meer salaris en weg toeslag. Daarom is NL ook kampioen parttime werk in de wereld.

Mr Ed
Mr Ed1 okt. 2020 - 22:28

@Lobowski Jij kunt denken dat mensen meer gaan werken bij een basisinkomen, en sommigen zullen dat misschien doen, maar per saldo krijgen we er 600.000 werkelozen bij volgens het CPB.