Paaseieren
© cc-foto: Pieter Musterd
Al een aantal jaren stellen zuurpruimen vast dat iedereen maar rijdt, rost en Zweedse gehaktballetjes van de Ikea eet op tweede Paas- en tweede Pinksterdag terwijl de meerderheid van de Nederlanders zich al lang heeft overgegeven aan het nieuwe heidendom. Van religieuze ijver is op die dagen geen sprake, van ongeremd consumeren des te meer. Ook op Hemelvaartsdag is de aanval geopend. Geen mens weet immers nog wat op die dag wordt gevierd terwijl de positionering in de week – altijd op donderdag – aanleiding geeft tot een superlang weekend.
De mensen zijn zo al lui genoeg. Ze hebben geen zinloze vrije dagen nodig. Je moet een klemmende réden hebben om de werktuigen neer te leggen, de lopende band te stoppen en de machines af te sluiten, liefst een levensbeschouwelijke. Je bent niet voor je lol vrij.
Dat van die zuurpruimen is tot daar aan toe maar nu heeft ook de NRC zich aan hun kant geschaard. In de krant van Pasen neemt de redactie door middel van een officieel commentaar afstand van christelijke feestdagen die in het ontkerkelijkte Nederland niet meer christelijk zijn. De krant wil ze afschaffen. Ter compensatie krijgen werknemers er dan drie snipperdagen bij die ze kunnen inzetten voor feestelijkheden die voor hen wel van betekenis kunnen zijn zoals Diwali of Eid al Fitr. De redactie noemt in dit verband ook Konings- en Bevrijdingsdag. Hieruit valt af te leiden dat de NRC zingeving een noodzakelijk element vindt voor zulke vrije dagen. Anders is er geen reden voor.
Het is een misvatting dat tweede Paas- en tweede Pinksterdag een christelijke betekenis hebben. Dat geldt wel voor de zondag die aan deze vrolijke maandagen vooraf gaat maar niet voor de maandagen die er meteen op volgen. Zij zijn er zo maar aan vast geplakt. Met Hemelvaartdag ligt dit anders. Dan herdenken christenen het heuglijke feit dat hun Heiland met ziel en lichaam ten hemel is gevaren. Het is de tweede triomf na de wederopstanding. Alleen betekent die wederopstanding voor een meerderheid van de Nederlanders niets meer. Daarom is ook Hemelvaartsdag in het rijtje van te schrappen dagen terecht gekomen.
Vrij zijn op tweede Paasdag, tweede Pinksterdag, tweede Kerstdag en Hemelvaart hoort bij de Nederlandse traditie. Dan hoeft niemand naar de zaak. Dan krijgen alle Nederlanders zomaar een ienieminie vakantietje. En het mooie is dat dit nauwelijks iets betekent. Je mag zonder goede reden je verplichtingen terzijde leggen. Er staat niets dwingends tegenover. Je hoeft niet naar de kerk of naar een aubade. Je hoeft niks. Geen wauwelaar neemt het woord om je Diets te maken dat je niet voor je lol een vrije dag hebt. Elk Europees land heeft zulke dagen. Vaak zijn die tweede Paas- en Pinksterdag er niet bij, maar dan zie je ineens Sacramentsdag staan of O.L.Vrouwe Hemelvaart. Ook daar is de religieuze betekenis sterk geërodeerd.
Je moet daar niet aan rommelen. Je kunt hoogstens vaststellen dat Nederland wel wat weinig algemene vrije dagen heeft. Het zou helemaal geen gek idee zijn om ter gelegenheid van enkele islamitische en hindoeïstische feesten het hele land verplicht vrij te geven. Het hele land en niet alleen de aanhangers van de godsdienst waaruit dat feest afkomstig is. Iedereen. Anders creëren vrije dagen geen eenheid maar juist verdeeldheid. Dat is geen wenselijke situatie. Feesten zijn alleen inclusief als iedereen meedoet. Zoals in Suriname al sinds jaar en dag het geval is. Daar vieren christenen, hindoes, en islamieten met verve elkaars feesten mee. De ongelovigen laten zich van hun kant evenmin onbetuigd. Ondertussen vervaagt de oorspronkelijke betekenis van al deze feesten. Ze worden onderdeel van de nationale Surinaamse traditie. En voor de rest niks.
Zij zijn ons voorland. Professor Presser zei vroeger wel eens: "Je moet elke voorwendsel aangrijpen om een feest te geven". Of woorden van gelijke strekking. Dat is het beste uitgangspunt voor de discussie die de NRC nu opent: behoud de vrije dagen waar iedereen aan gewend is, voeg er desnoods een aantal toe. De boog kan niet altijd gespannen zijn. We werken om te leven. We leven niet om te werken, al zien sommigen in dit land dit nog zo graag. Je zult toch geen zingeving nodig hebben om zonder gewetensbezwaar de boel de boel te laten? Wat is dat voor een calvinistisch pretbederf? Van de vrijzinnige NRC hadden wij beter mogen verwachten.
Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin.
Beluister Het Geheugenpaleis, de podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis.
cc-foto: Pieter Musterd
Geef de mensen gewoon het aantal nationale feestdagen bovenop hun wettelijke verlofdagen en laat ze die opnemen wanneer ze willen. Nationale feestdagen gewoon afschaffen. Daar gebruik je maar die extra dagen voor. In deze 24/7 maatschappij zijn nationale feestdagen middeleeuws
Het idee van "verplicht vrij" is natuurlijk lachwekkend en absurd. Het heeft vrij weinig met vrijheid te maken in de zin dat men blijkbaar niet eens vrij is om te bepalen of men vrij wilt zijn of niet. De rest van de tijd ben je dus gevangen in het keurslijf van de maatschappij dat blijkbaar normaal is. Het concept dat je tot je 18 niet vrij bent want minderjarig, vanaf dat moment dingen moet tot je 67, dus ook niet vrij bent en als je dan "vrij" bent, je gemiddeld nog maar een paar jaar in beperkte gezondheid te leven hebt. Het is een ridicule circus waar ik al jaren geleden mee gebroken heb. Wanneer je er "vrij"willig aan meedoet, dan ben je nooit vrij, verplicht of anders.
@Lentegenoegen Hm... Je moet werken om te kunnen leven. Hoe moet je anders aan je natje en droogje komen. In die zin is niemand vrij, ook jij niet. Zelfs vogels zijn niet vrij, want constant achter voedsel aan. Hoe mensen achter voedsel aan gaan (werken) is een kwestie van afspraken. Daar horen vrije dagen ook bij. Je kunt die afspraken veranderen, maar makkelijk is dat niet met zoveel mensen. Dat is vaak al moeilijk binnen één gezin. Maar de vrijheid om afspraken te veranderen is wel aanwezig. Jouw hele verhaaltje over vrijheid is dus een drogredenering.
"Het is een ridicule circus waar ik al jaren geleden mee gebroken heb" Dit is dus onmogelijk, aangezien 'iedereen' moet werken, en daartoe de wereld inrichten. Jij ook, tenzij je natuurlijk tot de happy few behoort die zijn schaapjes al vanaf zijn jeugd op het droge heeft.
Wat een onzin dat verplicht vrij. Dat is gewoon mensen bewust extra veel geld laten betalen voor een weekendje weg of vakantie. Het was een enorm druk paasweekend. Volgende week kan je voor de helft een lang weekend weg. Maar dat is blijkbaar niet de bedoeling. Je mag lekker niets doen met je gezin. Als je maar lekker veel betaald.
Ik wil (en ik denk het merendeel van de Nederlandse bevolking) wel af en toe een extra dagje vrij. In plaats van de wekelijkse gezins-sleur (5x school, 1x hockey, 1x voetbal), eens lekker met elkaar erop uit. Vooral fijn in de lente, wanneer het mooi weer is. En de kosten van dat lange weekend hangen af van de schoolvakanties. Of wil je de kinderen op school ook snipperdagen geven i.p.v. vakantie?
Wat valt er te vieren op een feest zonder inhoud? Verjaardagsfeest begrijp ik. Nieuwjaarsfeest begrijp ik ook. Pasen, Kerst en Hemelvaart begrijp ik niet. Of ik begrijp het wel maar de inhoud bevalt me niet. Er valt niks te vieren. Ik wil best iets vieren, maar ik wil weten wat. En of dat een goede reden is. De lente zou ik willen vieren, of de zomer. De Bevrijding zou ik wel elk jaar willen vieren. Of iets als de Verlichting. Of de romantiek. Of de democratie. Ik zou alles willen vieren wat de mensheid na aan het hart ligt. Of een stapje verder brengt. Met aparte vrije dagen uiteraard. Godsdienstige feesten kunnen mij gestolen worden. Maar ik vrees dat wij er tot het einde der tijden aan vast zitten.
PS Moederdag, Vaderdag en Valentijnsdag zijn commerciële uitvindingen. Maar eigenlijk alle drie goede aanleidingen voor een feest. Ook deze feesten verdienen dus naar mijn smaak een eigen vrije dag. (Deze conclusie verbaast mijzelf eigenlijk een beetje... Door de commercie op touw gezet etc... Maar in feite zijn dit inhoudelijk sterke dagen.)
Dat godsdienstige feesten niet alleen jou gestolen kunnen worden, is iets wat Han hier toch, voor mij, voor jou niet zo, overduidelijk maakt. De oorspronkelijke betekenis van al deze feesten is sterk aan het vervagen. " Van religieuze ijver is op die dagen geen sprake, van ongeremd consumeren des te meer. ". Niettemin wordt er volop en massaal op ieders eigen manier (vrijheid, blijheid, consumeren) van genoten. Dat jij aan deze weinig betekenisvolle feestdagen geen eigen vrolijke, leuke invulling kan geven, is eigenlijk sneu voor je. Dat je vervolgens wel waarde hecht aan de volledig door commercie ontstane en gedragen dagen als moederdag/vaderdag waarde hecht, is niet minder sneu. Ben het eens met Han: "We werken om te leven. We leven niet om te werken." En hoe die gegeven vrije dag dan ook ooit ontstaan is en heten mag, maak er wat van. En ja. Er mogen best wat andere dan christelijke geloofsdagen bij. De wereld is godzijdank (...) meer dan alleen christelijk. Daar kun je dan ook een eigen invulling aan geven.
@vdbemt Ik begrijp Han heel goed. Maar Han accepteert dat de oorspronkelijke feesten praktisch van hun inhoud ontdaan zijn. Desondanks gevierd worden. Het vieren om te vieren dus. Het feesten om het feesten. Ik begrijp Han wel. Maar jij begrijpt mij niet. Ik pleit voor feesten die wél inhoud hebben. Waarvan iedereen wél begrijpt waarom ze gevierd worden. Is dat zo moeilijk te begrijpen? Dat jij mij sneu noemt vind ik overigens nogal sneu. Dat jij mij niet begrijpt, vind ik echter nog sneuër.
@Eric " Ik zou alles willen vieren wat de mensheid na aan het hart ligt." Jij pretendeert hier te spreken namens de hele mensheid. Voor zeer veel mensen is hun religie en de daarbij behorende feestdagen zeer belangrijk en ligt dus na aan het hart. Heel veel anderen willen deze feestdagen op hun manier invullen en zijn in hun nopjes met de "tweede" dagen.
Jongeheer Defoe viert tegenwoordig Midsommar met geschrans en gedans. Een nationale feestdag in Zweden. Het handige van seizoenen is dat ze niet onderhevig zijn aan religieuze invloeden.
@EenMening "Jij pretendeert hier te spreken namens de hele mensheid." Welnee joh.
Danielle Defoe, Oh jee, ik ken Midsommar alleen maar van de gelijknamige horrorfilm, brr. Er is toch geen Ättestupa hoop ik? De cinema zal mij wel weer eens op het verkeerde been gezet hebben, zolang het bij dansen en schransen blijft klinkt het als een leuk feestje.
'We werken om te leven. We leven niet om te werken." Dit is toch Noord vs Zuid Europa? In die discussie leven we in NL wel om te werken.
@Eric Minnens. Inderdaad begrijp ik jou niet. Voor wie dat sneu is, is maar de vraag. Jij wilt alleen iets vieren dat inhoud heeft. En dan kom je met de volledig uit de consumptiegestuurde dagen als vaderdag en moederdag aan. Inhoudelijk sterk? Ga toch fietsen. Marktgedreven. Wat intussen natuurlijk de christelijke feestdagen ook goeddeels zijn. Maar daar ligt nog echt een inhoud aan ten grondslag ook al bevalt die jou niet.
In Belgie zijn de mensen ook nog vrij op 1 mei (om Marx te eren), 15 augustus (OLV Hemelvaart) en op 1 november (Allerheiligen). 11 november is het equivalent van 5 mei en 21 juni is het equivalent van 27 april. En dan zijn er ook nog de Vlaamse, de Waalse en de Brusselse feestdag. De Belgen hebben al 4 verplichte vrije dagen meer dan de Nederlanders. Op die dagen wordt het niets georganiseerd, maar is het een dooie boel. Op deze dagen is het ook nog verboden om het gras af te rijden (te maaien). Waarom zal Nederland het aan moeten gaan passen? Iedereen in loondienst heeft snipperdagen. Wanneer een medewerker het aangeeft, kan hij/zij/het op een belangrijke dag vrij nemen. Het valt me trouwens op dat degenen die met alternatieve verplichte vrije dagen aankomen alleen de Islamitische dagen promoot en de Joodse feestdagen 'vergeet'.
youppie, 1 mei is een vrije dag in België inderdaad, maar er wordt wel degelijk iets georganiseerd op die dag. Linkse partijen en vakbonden houden manifestaties met rode ballonnen enz. Maar net zoals met die religieuze feestdagen heeft dat geen verplicht karakter, en een hoop mensen koesteren de vrije dag ook al hebben ze geen idee waar het over gaat. Vorig jaar hadden ze bij de VRT nog een aardig artikel over de geschiedenis van de dag van de arbeid: https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2013/05/01/waarom_vieren_we1meiop1mei-1-1611631/
@Kees: Strikt genomen heb je gelijk, maar het is niet te vergelijken met Nederland waar iedere feestdag overal wat te doen is. Op de Vlaamse Feestdag staat er een radiowagen met een frietkraam bij de zijingang van de AB in de Brusselse Steenstraat. En verder is het heel Vlaanderen zo dood als een pier. Op 21 juli, de Belgische Koningsdag, is er een parade van militairen en hoogwaardigheidsbekleders rondom het Warandepark en zit de koninklijke familie voor het Paleis in een eretribune gapend toe te kijken. Op de Regentesselaan en het Poelaertplein zijn er kramen van defensie en de politie. Op de grote Zavel geeft de brandweer een demonstratie. Ook die dag is er in de rest van Belgie geen moer te beleven.
Youppie, Het stelt niet veel voor inderdaad. Als je koningsdag in België vergelijkt met hier is het inderdaad uitgestorven.
'Het valt me trouwens op dat degenen die met alternatieve verplichte vrije dagen aankomen alleen de Islamitische dagen promoot en de Joodse feestdagen 'vergeet'.' En jij vergeet de Hindoeistische die wel genoemd worden? We worden vergeetachtig met zijn allen. Maar of daar nou een 'bedoeling' achter zit is mij niet duidelijk.
Hear hear! Ik vind de verschillende feestdagen in de lente altijd heerlijk. Ik ben niet gelovig, maar het is gewoon fijn een dagje lekker niets te doen, te genieten van het weer of vrienden/familie op te zoeken. Iedereen heeft daar dan tijd voor. Waarom moet dat weer vervangen worden door zoiets sufs en fantasieloos als 3 naar eigen inzicht in te zetten snipperdagen? En 1 of 2 extra feestdagen, bijv een Surinaamse of Hindoestaanse of Islamitische zou ik ook prima vinden. En nu we het er toch over hebben, waarom is Bevrijdingsdag nog steeds slechts 1 keer per 5 jaar een officiële feestdag? Ik moest dit afgelopen week mijn piepjonge stagaires uitleggen en die vonden het maar kleinburgelijk gezeur dat dit niet elk jaar een feestdag is.
Ja echt, dat Bevrijdingsdag zo is gedemoveerd heb ik nooit begrepen. Schandalig is het!
Dat is tijdens Drees zo besloten. De regering vond dat Nederland niet elk jaar een dag extra aan productiviteit kon missen. Daarom werd het eens in de vijf jaar.
Tijdens Drees zijn toch ook de vrije dagen voor OLV Hemelvaart, Allerheiligen en 1 mei afgeschaft?
@Hanvander Horst 19 apr. 2022 - 13:42 ==>Dat is tijdens Drees zo besloten. De regering vond dat Nederland niet elk jaar een dag extra aan productiviteit kon missen. Daarom werd het eens in de vijf jaar. ==< In sommige CAO's is het nog steeds zo dat 5 Mei elk jaar een officiele vrije dag is. Bij NS en Prorail sowieso. Zou je kunnen riposteren: Ja maar die zijn ook niet productief..👀
Liefst "zinloze" vrije dagen zonder religieuze bijbedoelingen. Ga dauwtrappen op hemelsvaartdag. Mogelijk ook een germaans gebruik waarbij aansluitend kerkbezoek kan worden overgeslagen
"Het zou helemaal geen gek idee zijn om ter gelegenheid van enkele islamitische en hindoeïstische feesten het hele land verplicht vrij te geven." Lijkt me leuker om een Newtondag en Darwindag te hebben, in plaats van de zoveelste onzinreligie. Eer wat het eren waard is.
Ada Lovelace dag is dan ook geschikt terwijl sommige feesten misschien beter ontmoedigd kunnen worden.
Ik zou er weer echt een landelijke vrije dag van willen maken. Maar dan een echte vrije dag, waarbij alleen het hoogst noodzakelijke open is. En dat zijn dus niet de strandtenten, terrassen en de meubelboulevard. Die drie dagen hebben geen toegevoegde waarde, die komen gewoon in het potje snipperdagen. En alles draait gewoon door. Alles zou eens moeten stoppen met draaien, een paar dagen per jaar. En als iemand jeuk krijgt van de religieuze bijbetekenis kunnen we gewoon weer terug grijpen op heidense gebruiken. O, wacht.
Ach ja, kritiek op religieuse feestdagen is natuurlijk erg progressief. En laten we die dagen vooral een andere naam geven, totdat... het om Moslimfeestdagen gaat dan is het heel NRC bon ton om die vooral in het zonnetje te zetten.
Ontzettend eens, vrij is pas vrij als de mail stil staat. Dat is als iedereen vrij is. Heerlijk. Maakt me niet uit ter ere van wat.
Prima verhaal, @ @Han @Han Je hebt groot gelijk. De feestdagen die we nu hebben, moeten gewoon blijven. Als je nieuwe wilt toevoegen, moet je er goed over na denken welke dat dan moeten worden.