‘Volt sluit geen enkele partij uit om mee te praten’

Volt doet in tien steden mee aan de gemeenteraadsverkiezingen. Tijd voor een kennismaking: wat gaat Volt in deze gemeenten veranderen? In Arnhem ontmoet ik Marlies Neutkens (55), de nummer twee van de kandidatenlijst. Ooit werkte ze als ziekenverzorger in een verpleeghuis en zag ze hoe de marktwerking in de zorg om zich heen greep. Sinds 2004 heeft ze een kinderbrillenwinkel. Klanten komen hier op afspraak. Soms houden ze zich er niet aan. Tijdens het interview staat opeens een moeder met haar dochter op de stoep. De vrouw blijkt nog maar net te weten dat Marlies verkiesbaar is: ‘Ik moet me er nog in verdiepen.’

Marlies wil graag meedoen aan dit interview, vertelt ze. Volt heeft haar aangeboden ‘om te oefenen’. Ook wilde er wel iemand van de PR bij dit gesprek aanschuiven. Marlies ging er niet op in: ze krijgt ‘rode uitslag in haar nek’ van het idee dat ze het zelf niet kan. ‘Je hebt aan Forum te danken dat ik hier zit,’ vertelt ze. FvD deed het in maart 2019 goed in Arnhem. Marlies: ‘Toen dacht ik: nu moet ik kleur bekennen. Ik ben lid geworden van de PvdA. Je kunt als boze witte oude vrouw gaan mopperen, maar je kunt ook denken: laat ik eens kijken wat ik wel kan doen.’

‘Ik dacht: de PvdA is voor de arbeidersklasse,’ zegt Marlies. ‘De basiswaarden van de PvdA komen erg overeen met wat ik vind. Ik wil dat het verschil tussen arm en rijk kleiner wordt. De PvdA heeft ook wel iets liberaals. Al snel kwam ik erachter dat je als lid niet zo heel veel in de pap te brokkelen hebt. Bij de PvdA moet je het zelf oppakken als je iets wilt doen. Bij Volt word je opgebeld en ging ik meehelpen beleid te schrijven. Dat vind ik leuk, want ik doe ook de opleiding bestuurskunde. Je raakt een beetje thuis in de partij. Bij de PvdA gaat dat allemaal veel logger en stroever, het is veel groter en stoffiger.’

De PvdA-carrière van Marlies was alweer snel afgelopen: ‘Ik werd uitgenodigd voor een ledenbijeenkomst. Dan zit je in een buurtgebouw, dan komen er flip-overs tevoorschijn en je hoort er nooit meer iets van terug. Je denkt: wat heb ik daar zitten doen?’ Marlies wist meteen dat ze verkeerd zat: ‘het was gewoon mijn partij niet. Dat was intuïtief.’ Ze ging langs bij een voormalige afdelingsvoorzitter om erover te praten. Hij zei tegen Marlies dat hij ‘een rood hart’ heeft. Maar Marlies voelt dat zo niet: ‘ik heb zelf geen rood hart, ik heb een sociaal hart. Het voelde niet als mijn club.’

Hoe kwam je vervolgens bij Volt terecht? ‘Bij de Tweede Kamerverkiezingen wist ik niet waarop te stemmen. Een vriend zei: heb je al eens over Volt nagedacht? Toen ben ik het programma gaan lezen en toen dacht ik: dit ben ik wel. Volt gaat over sociale rechtvaardigheid, een nieuwe economie, hoe je welvaart en welzijn verdeelt en hoe je de politiek dichterbij de burger brengt. Ik heb op Volt gestemd en sinds maart ben ik lid. Het is een positief nieuw geluid, een nieuwe generatie.’

De PvdA wil ook toch ook sociale rechtvaardigheid? ‘Ik wil in Arnhem een gemeenteraad die gezamenlijk oplossingen voor problemen gaat bedenken. GroenLinks wil groen, de VVD wil bereikbaarheid, de SP wil de armen helpen. Iedereen zit op zijn eigen eilandje en is in de gemeenteraad bezig met de eigen achterban. Ze zijn bezig over vier jaar weer net zoveel stemmen te krijgen. In campagnetijd moet je natuurlijk campagne voeren, maar in de gemeenteraad heb je een verantwoordelijkheid voor de hele stad en zoek je naar de best mogelijke oplossing. Dat zie ik nu niet.’

‘Ik zit met mijn winkel aan de rand van het centrum. Hier is gratis parkeren en daarom parkeren veel mensen hier. Daar is geen oplossing voor, maar die is wel te bedenken. Er is in het Spijkerkwartier ook betaald parkeren gekomen. Dat kan hier ook. De wethouder zegt dan dat er hier geen draagvlak voor is, maar het college was het gewoon niet eens. Het is belangrijk dat er integraal naar dit soort problemen wordt gekeken. Niet alleen naar het parkeerprobleem, maar naar de hele leefomgeving. Dus ook naar bereikbaarheid, groenvoorzieningen, minder hard rijden, en ga zo maar door.’

Termen als samenwerking maken niet duidelijk wat je zelf wilt. ‘Ik kreeg pas de vraag van iemand: “waarin zijn jullie onderscheidend?” Veel dingen die wij willen wil elke partij. We willen allemaal de woningnood oplossen en dat iedere burger mee kan doen. We willen dat allemaal, maar qua samenwerking tussen partijen zijn wij onderscheidend. Dat zie ik elders te weinig. Wij sluiten geen enkele partij uit om mee te praten. Ik moet met anderen aan tafel, al zal ik mijn waarden niet loslaten.’

De PVV doet in Arnhem ook mee. Zij willen geen asielzoekers. ‘Ik wil asielzoekers hiernaartoe halen. Niemand gaat uit zijn land voor de lol. Ik vind het schandalig dat die mensen in tenten zitten. Er staan in Arnhem kantoren leeg. Dat is geen punt om te onderhandelen.’

De PVV ziet dat echt anders. ‘Ik vind het lastig als het lijnrecht tegenover elkaar staat. De gangbare opvatting is dat politiek strijd is, maar daar wil ik vanaf. Ik weet niet of dat werkt in de gemeenteraad. We gaan kijken of we asielzoekers op een menswaardige manier kunnen opvangen.’

Dan trek je je dus niets aan van de mening van de PVV. Samenwerking? ‘Op sommige thema’s zeg ik dat ook. Dat zijn onze kiezers niet. Het zijn wel steeds dezelfde mensen die buiten de boot vallen. Ik ga goed nadenken hoe ik dingen acceptabel ga maken voor mensen die het niet met me eens zijn. Ik zou het fijn vinden als je me over anderhalf jaar komt vragen hoe ik de verbinding met de PVV-kiezer heb gelegd.’