Voetbalmeisjes: een serie met ballen

Dit weekend wordt de eerste aflevering van de jeugdserie Voetbalmeisjes uitgezonden. Op het Nederlands Filmfestival heb ik vier afleveringen gezien, en op basis daarvan kan ik zeggen: dit is een prachtige serie, die komende jaren wel eens baanbrekend kon blijken in Nederlands (jeugd)drama en een blijvende indruk zal achterlaten op generaties jonge meisjes en jongens.

De serie draait om belevenissen van het damesvoetbalelftal van FC Athena, dat bestaat uit elf eigenzinnige tieners. Iedere aflevering concentreert zich op een andere speler, en zo komen onderwerpen aan bod als sport en sportiviteit, liefde, ambitie, kameraadschap, seksualiteit en opgroeien. Wat maakt deze serie goed en uniek? Laat ik een paar punten noemen (waarschuwing: bespreking bevat spoilers):

1. De ongeforceerde diversite it De samenstelling van het voetbalelftal is divers, maar voelt nooit verkrampt multicultureel zoals het geval is in zoveel Nederlandse series. Actrices van verschillende achtergronden spelen volwaardige, driedimensionale personages, die niet louter worden gedefinieerd door hun komaf, zonder dat er wordt gedaan alsof we leven in een kleurenblinde wereld. In dat opzicht – en dit is een hoge eer uit mijn mond – doet de serie denken aan de ensemblefilms van John Sayles. Voetbalmeisjes zal mogelijk een dankbaar doelwit worden voor de woede van alt-right trollen, en dat is voor mij nog een reden om nog meer reden om van de serie te houden.

2. Het acteerwerk De jonge actrices leveren niet alleen uitstekende acteerwerk als individuen, maar ook – en dat is misschien nog veel belangrijker – als collectief. Je gelooft in hun vriendschap, in hun interactie binnen de groep. En het getuigt van enorm veel vertrouwen in de actrices, dat de makers het aandurfden om in iedere aflevering een ander personage centraal te stellen. Dit betekent dat iedereen een keertje moet uitblinken en niemand naar de achtergrond gemonteerd kon worden. Daar is lef voor nodig.

3. De eerste afleveringen Over lef gesproken, Voetbalmeisjes begint met een knallende eerste aflevering, waarin de meiden iets heel gemeens, iets heel hufterigs doen. Producers met minder moed zouden hebben gezegd, “Maak dit niet de eerste aflevering maar de zesde of zevende, als we al wat hebben opgebouwd, anders verliezen de kijkers sympathie voor de personages.” Maar het is juist door zo heftig te beginnen, dat de kijker zich kan identificeren met de voetbalmeisjes. Ze zijn niet perfect, maar dat is de kijker ook niet. Maar na de hufterigheid komt de grootmoedigheid. Bam! Dan zit je in de serie!

4. De levenslessen In één aflevering komen scouts langs om te zoeken naar spelers met potentie voor profvoetbal. Commitment en gedrevenheid blijken niks te garanderen voor het meisje dat dit het liefste wil. Dat is een bittere pil. In de vervolgaflevering blijkt voor het meisje dat wel is geselecteerd dat de weg naar profvoetbal zwaar en meedogenloos is, en haar enige vrienden daar ook haar concurrenten zijn. Wil zij zit eigenlijk wel? Het leven is niet altijd eerlijk en je hoeft niet altijd te willen winnen. Dit zijn twee tegendraadse en vooral waardevolle sport- en levenslessen die Voetbalmeisjes met deze verhalen overbrengt aan jongeren. Het belangrijkste is je eigenwaarde.

5. Het plezier Voetbalmeisjes is boven alles vooral een hele leuke serie om naar te kijken. Het plezier straalt er van af. De afleveringen bruisen van de energie, humor, vaart, warmte en liefde voor samen spelen, samen winnen of verliezen en daar samen sterker uitkomen. Voetbalmeisjes is een serie die in het onderwerp in alle haarvaten begrijpt: de ware betekenis van voetbal, van jong zijn en van vriendschap.

In het belang van openheid, Alieke van Saarloos en Sia Hermanides, de schrijvers en regisseurs van Voetbalmeisjes zijn bekenden van mij, dus ik ben de serie gaan kijken met een bovengemiddelde dosis goodwill. Als dat voor de lezer reden is om minder waarde te hechten aan mijn mening, dan zal ik daarover niet de discussie aangaan. Maar ga maar na, als ik de serie niet zo fantastisch had gevonden, dan had ik me beperkt tot een paar vriendelijke appjes over de kwaliteit van de belichting, en had ik zeker niet de moeite genomen om deze bespreking te schrijven