'Voedselzandloper is lariekoek'

De Vlaamse arts en onderzoeker Kris Verburgh schreef het populaire boek De Voedselzandloper. Volgens Verburgh bepaalt wat je eet hoe snel je veroudert. In Pauw & Witteman mocht hij vrijdag zijn adviezen nog eens toelichten. In de Volksrant van zaterdag reageert wetenschapsredacteur Tonie Mudde. Volgens hem is de Voedselzandloper pseudowetenschappelijke lariekoek.

Het boek van Verburgh staat al een jaar hoog in de bestsellerlijsten en is nu ook genomineerd voor de NS Publieksprijs. Kortom, veel Nederlanders nemen zijn adviezen ‘over afvallen en langer jong blijven’ serieus. Volgens Verburgh bepaalt wat je eet hoe snel je veroudert. In zijn boek legt hij uit welke producten we beter kunnen laten staan en welk voedsel zorgt voor een gezond en langdurig leven. Mudde vat samen:

Zo komt hij uit op zijn voedselzandloper: bovenin dit model staan de slechte producten, onderin de goede.  Eén van de opvallendste adviezen is om brood, aardappelen, pasta en rijst zo min mogelijk of zelfs helemaal niet te eten. In die producten zouden teveel suikers zitten.”

Je zou met het vermijden van deze producten zelfs van type-2-diabetes kunt genezen, aldus Verburgh. Opmerkelijk, vindt Mudde:

Want volgens het Diabetes Fonds is een dergelijk menukeuze niet nodig. Sterker: de voedingsrichtlijn voor diabetes adviseert per dag 7 sneetjes brood en 4 opscheplepels aardappelen of volkorenpasta.”

Wetenschapsjournalist Mudde, die in zijn kritiek bijval krijgt van hoogleraar Voeding en Gezondheid Frans Kok, verbaast zich ook over Verburghs belangrijkste broodvervanger: havermoutpap.

Dit product prijst hij pagina na pagina de hemel in, zonder met overtuigende wetenschappelijke bronnen te komen. Gezien Verburghs eerdere waarschuwingen voor suikers is havermout bovendien een merkwaardige keuze. Belangrijk bij het onderscheid tussen ‘goede’ en ‘slechte’ suikers is de glycemische index. Dit is een maat voor hoe snel suiker in het bloed wordt opgenomen. Patat scoort 95, broccoli 10.  Voor producten met een hoge index geldt dan ook: geniet, maar eet met mate.(…) Volgens Harvard Medical School heeft havermout een glycemische index van 50. Dat is vergelijkbaar met die van volkorenbrood en bruine rijst. Volkorenspaghetti scoort met 42 zelfs béter dan havermout.

Mudde ergert zich ook aan de claims die Verburgh doet, zoals dat dagelijks een handvol walnoten eten de kans op een hartaanval met de helft verkleint. Of dat drie glazen fruitsap per week de kans op Alzheimer met 76 procent vermindert. Paddenstoelen? Uitstekende keuze volgens Verburgh, want ze ‘verminderen het risico op borstkanker met 64 procent’. Muddes oordeel is vernietigend:

De exactheid van zijn uitspraken getuigen van weinig gevoel voor de onzekerheid van voedselexperimenten. Verburgh wil zich afzetten tegen ‘zelfuitgeroepen experts die hun methode als de enige ware methode aanprijzen’. De Belgische arts is echter in veel opzichten een kopie van al die andere dieetgoeroes in de boekhandel. Zowel qua verkoopcijfers, als qua wetenschappelijke onderbouwing. De Voedselzandloper is wetenschappelijke lariekoek.

De Volkskrant: ‘De Voedselzandloper is wetenschappelijke lariekoek’