Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Vluchteling, gelukkig 2016!

  •  
08-01-2016
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
83 keer bekeken
  •  
refugee
Over het begrip 'geluk' in de context van het vluchtenlingendebat
Aristoteles leert in zijn ethiek dat de mens van nature naar geluk streeft. Het geluk is, zijns inziens, het hoogste doel van het menselijk leven, zowel op individueel als collectief niveau. In die zin zijn wij dus allemaal gelukzoekers op deze aarde. Het collectieve streven naar geluk komt duidelijk tot uiting wanneer we elkaar ieder jaar rondom de jaarwisseling een gelukkig nieuwjaar wensen. In 2015 hebben twee belangrijke fenomenen, dat wil zeggen de vluchtelingencrisis en de aanhoudende terreurdreigingen, de vanzelfsprekendheid van het geluksgevoel in de gelukkigste landen ter wereld  aanzienlijk op de proef gesteld. Een recent onderzoek van het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) wijst uit dat de meeste Nederlanders zich zorgen maken over de massale toestroom van vluchtelingen. Daarnaast hebben de omvangrijke aanslagen in Parijs in november het veiligheidsgevoel en de gelukstoestand van elke Europese burger enorm aangetast.
Terreur is per definitie een daad van geweld, die voor het bereiken van een politiek doel wordt aangewend; het geweld is daarbij het medium waarin zij zich manifesteert. ISIS laat dit mechanisme ondubbelzinnig in zijn persverklaring weerklinken: de Europeanen moeten “de geur van de dood blijven ruiken zolang ze voor blijven gaan in de campagne van de kruisvaarder”. Zo beoogt de terreurgroep met gewelddadige acties een toestand tot stand te brengen waar het ongeluk heerst. De locaties waar de recente aanslagen zijn gepleegd, concretiseren dit gegeven: het restaurant, het stadion, de concertzaal, dat zijn allemaal plekken die symbool staan voor saamhorigheid en collectief geluksbeleving. Gelijk na deze aanslagen hebben de Europese burgers zich in de publieke ruimtes verenigd met een duidelijk weerwoord: de Europeaan laat zich niet door geweld terroriseren.
Met terreur en geweld wordt dus niet alleen de westerse manier van leven aangevallen; daarmee wordt het voornaamste doel van de mens op het spel gezet. Door de gewelddaden van dezelfde geluksrovers zijn inmiddels miljoenen vluchtelingen in het Midden-Oosten in een tragische situatie beland waarin het ervaren van geluk tot een sprookje is gedegradeerd. Zodra de door oorlog getroffen mens zijn keuzemogelijkheden voor de toekomst in kaart brengt, komt hij snel erachter dat zijn opties niet zo hoopgevend zijn: Of brengt hij, uit vrees voor geweld, ellendige jaren door in één van de buurlanden, zonder enige uitzicht op een volwaardig leven. De Vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties (UNHCR) schat dat vluchtelingen gemiddeld 17 jaar in vluchtelingenopvang moeten verblijf houden. Dit gaat vaak om verblijfplaatsen waar zij niet mogen werken en hun kinderen niet naar school kunnen sturen.
Of besluit de vluchteling – op zoek naar een meer humane behandeling – om naar één van de Europese landen te vluchten waar de mensenrechten centraal staan. Laten we even veronderstellen dat de in het ongeluk verkerende vluchteling erin slaagt om alle barrières bij de grens van Turkije, Griekenland, Hongarije of Italië te overbruggen. In dat geval krijgt hij bij aankomst in een land als Nederland te horen dat er reeds veel van die ongelukkigen in het land rondlopen. Om hem te ontmoedigen moet het gastland de sociale voorzieningen flink versoberen. Met deze maatregelen moet de vluchteling vrede mee hebben; was hij immers in Denemarken terecht gekomen, dan had hij zelfs zijn waardevolle bezittingen aan de staat moeten afdragen.
Zodra de nieuwkomer in een leegstaand pand of een oud kazerneterrein wordt gehuisvest, kan hij echter op elk moment geconfronteerd worden met een groep demonstranten, die tegen de opvang van de gelukzoeker protesteren. Gemeentes zetten zelfs begeleiders voor scholieren in, die de tijdelijke verblijfplaats van deze angstaanjagende vreemdeling willen passeren. Als het aan de VVD-fractievoorzitter Halbe Zijlstra ligt, kan de EU beter het protocol 1967 van het Vluchtelingenverdrag, dat de staten verplicht om het wereldwijd recht op asiel te respecteren, buiten werking stellen. Dit alles betekent voor onze medemens dat hij werkelijk nergens meer het hoogste doel van zijn leven kan nastreven. Aangezien wij geen gelukrovers zijn, kunnen we hem beter adviseren om het woord ‘geluk’ uit zijn vocabulaire te schrappen. Zo zouden we ook onszelf de moeite besparen, want de vluchteling hoef je voortaan niet meer gelukkig nieuwjaar te wensen!
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.