Virtuele hakenkruizen

Van achter een oude versleten, op Windows XP draaiende PC kun je allerlei trash de wereld in sturen. Je kunt iedereen uitschelden voor rotte vis. Je kunt je gram halen. Je kunt Mark Rutte persoonlijk op al zijn wandaden aanspreken. Je kunt een fatwa uitspreken over de buurman met zijn lange jurk, waarmee je gisteren een kleine fittie had over die felbegeerde parkeerplek. Je kunt je zwarte buurvrouw uitschelden voor kutneger , en morgen weer vragen om een bordje Surinaamse hete kip.

Kleine korrels, die uitvergroot worden in een eenzame beslotenheid van de bubbel waarin mensen zich koning en keizer wanen. De wereld reageert vergevingsgezind en haalt berustend zijn schouders op. Je kunt niet achterhalen waar deze haatbaarden zich ophouden en, bovendien, iedereen doet het. Zeker in deze tijd van corona. Mensen hebben niks te doen, man…

Al die korte lontjes en al die verongelijkte ego’s die zuchten onder de lockdown en de avondklok. Psychologen haasten zich om te wijzen op het fnuikende karakter van sociale isolatie. En niemand die zich afvraagt of de mensen die in dat sociale isolement zitten vroeger een rijk sociaal bestaan hadden. De vraag is of ze voor de pandemie al niet behoorden tot de sneuneuzen van de samenleving? De losers van het neoliberalisme, zoals ze in huize Marijnissen zouden zeggen. Dat ze door de eenzaamheid afgleden en daarom nu het nihilisme omarmen? Wie zal het zeggen, nietwaar?

Waar komt toch deze vergevingsgezindheid en tolerantie voor mensen die zich miskend en genegeerd voelen vandaan?

Want deze vergevingsgezindheid laat onverlet dat een groep zich reeds voor deze crisis als verwende diva’s gedroeg, omdat de status quo hen niet beviel. De anti-establishment-people die uit protest stemden op Geert Wilders, en later, op Thierry Baudet, omdat ze meenden dat “de politiek” niets voor hun gedaan had. Die anderen uitkotsten omdat ze niet op hen leken, en omdat ze vonden dat mensen zich maar moeten aanpassen. Ze omarmden politici die op een extreemrechts, nihilistisch platform politiek bedreven, omdat die “zeggen waar het op saat”. Nevermind dat die o zo eerlijke woorden niet verzilverd werden in klinkend beleid. Ze zijn nog steeds ontevreden, want hun sociaal-maatschappelijke positie is er sinds de komst van Geert Wilders niet beter op geworden. Zij zijn niet de slachtoffers van de toeslagenaffaire. Hun kinderen werden niet ondergebracht in kinderdagverblijven, omdat moeder en vader werken. Of omdat ze als alleenstaande moeder lange uren moeten maken. Dat verklaart ook waarom tijdens de debatten over de toeslagenaffaire, hun leiders niet verder kwamen dan het indienen van moties. Spierballentaal voor de camera’s uitgespuwd. Viraal gaan op sociale media. Want je moet je als politicus profileren.

Profileren voor wie dan? Voor de achterban die alleen de zaken hoort die het wil horen? Of voor de  mensen die in deze tijd vechten om een eerlijk stuk brood voor hun gezinnen? Of voor mensen die nog steeds wachten op hun eerste prikje? Al die groepen mensen die het geen donder kan schelen wat meneer Wilders of meneer Baudet vinden van meneer Rutte. Zij willen weten waarom ze niet zelf mogen kiezen voor het AstraZeneca-vaccin, of wanneer ze gecompenseerd gaan worden. Of wanneer deze overheid stopt met etnisch profileren. Maar ze krijgen geen antwoord.

Want de regering, pardon, dit demissionaire kabinet heeft andere zorgen: hoe blijven wij nog vier jaar aan de macht. En de vijand van gisteren is een potentiële coalitiegenoot van morgen. Niemand wordt uitgesloten. Ook al brult Mark Rutte vanaf zijn spreekgestoelte dat hij Geert Wilders en Thierry Baudet bij voorbaat uitsluit. Grappig dat JA21 en Joost Eerdmans,  ex- vrind van het extreem-rechtse gedachtengoed van Baudet, wel als mogelijke kandidaat voor samenwerking worden genoemd.

Deze schizofrene houding wordt door velen niet begrepen, want deze ongebreidelde vorm van politiek opportunisme, dat gaat zelfs Machiavelli te ver. De VVD en het CDA hebben tot op heden geen afstand genomen van het extreem rechtse gedachtegoed. Integendeel. Veel van de rechtse agendapunten van de PVV en Forum zijn overgenomen door zowel het CDA en de VVD. Ze hebben ook geen pogingen ondernomen om racisme en discriminatie uit te bannen, in de publieke ruimte en in het sociale-media domein.

Maar verwacht geen heldendaden van mensen als Mark Rutte, want de dag moet nog komen dat hij excuses zal aanbieden voor het etnisch profileren van donker gekleurde Nederlanders. Integendeel. Het gaat niet om de mensen, het gaat om laaghangend fruit. Om mensen die niet op de VVD stemmen. En… ja waar er gehakt wordt met de botte bijl vallen er nu eenmaal spaanders… Ze moeten zich maar invechten.

En ondertussen blijft de onderbuik almaar groeien en groeien. Een reuze bierbuik als we op 4 mei 2021 de omvang van alle haat en intolerantie meten. Zo erg, dat zo een hatende sneuneus op de website waar Surinamers overlijdensberichten posten, vandaag op Dodenherdenking, virtueel hakenkruizen kwam kwam plaatsen. Ze maken daarvoor nieuwe Gmail accounts aan, schrijft de moderator vandaag.

Een samenleving die zijn eigen geschiedenis niet kent, is gedoemd deze te herhalen. Het hele land is in rep en roer is omdat een stel Marokkaanse jongens zich op de Dodenherdenking misdragen. En dat is terecht. Maar hoe kan het dan dat diezelfde mensen die op 4 mei om 20.00 twee minuten stilte in acht nemen, het goed vinden dat in Nederland anders-gekleurden en anders- denkenden en mensen met een andere seksuele voorkeur nog steeds als derderangs beschouwen? Is het okay om virtuele swastika’s te plaatsen op een website waar mensen bijeengekomen om vrienden en familie te eren en te gedenken? Wanneer stopt dit?

Feit is dat er grote groepen mensen in Nederland wonen die zich miskent voelen. Niet gehoord, niet gezien en niet geliefd. Mensen die radicaliseren omdat er niemand is die zich om hen bekommert. Mensen die houvast zoeken in complottheorieën en extreemrechtse ideeën. En die steeds onverricht ter zake huiswaarts keren. En die niet kunnen begrijpen dat de politiek er niet is voor de zieleheil van de mens, ook al beweren populistische politici zoals Geert Wilders en Thierry Baudet van wel.