Vincent Karremans (VVD) laat jongeren keihard in de steek
Door: Rick Baerends en Minne van der Mast
‘Het leven zit nu eenmaal vol tegenslagen’. Een opmerking van staatssecretaris Jeugdzorg Vincent Karremans (VVD) die laat zien hoe hij denkt over jongeren die professionele hulp nodig hebben en maanden, al dan niet jaren, op een wachtlijst staan. Jongeren worden als niet meer gezien dan een nummertje op een lijst. Jeugdzorg is een enorm probleem in Nederland, maar toch wil het kabinet dit verder inperken. Dit kabinet laat jongeren en gemeenten keihard in de steek, dat terwijl de problemen juist groter zijn dan ooit.
Sinds 2015 zijn gemeenten verantwoordelijk voor de jeugdzorg. Zij hebben een plicht om jeugdzorg te bieden, maar krijgen vanuit het Rijk veel te weinig geld hiervoor. In 2023 moesten gemeenten gezamenlijk 628 miljoen euro uit andere potjes halen om de jeugdzorg te betalen. In 2024 wordt geschat dat dit bedrag zal stijgen tot 828 miljoen euro. Dit is natuurlijk veel te veel voor gemeenten om zelf bij te kunnen leggen, waardoor er bezuinigd moet worden op andere belangrijke voorzieningen zoals: bibliotheken, sportvoorzieningen of buurtcentra. In plaats van oplossingen te zoeken waardoor jongeren sneller geholpen kunnen worden heeft staatssecretaris andere ideeën voor ogen, zo blijkt uit een interview in november. Hij vindt dat er minder jongeren moeten worden doorverwezen naar professionele jeugdzorg en dus maar zelf moeten dealen met hun problemen.
Waarom loopt het zo slecht?
De problemen in de jeugdzorg zijn niet nieuw. Er wordt al jarenlang structureel bezuinigd op de jeugdzorg. Er is te weinig geld, wat zorgt voor te veel commerciële invloeden in de jeugdzorg. Het afgelopen jaar zijn er nog gruwelijke verhalen naar buiten gekomen over de gesloten jeugdzorg, en hoe dit systeem de kinderen die het zou moeten helpen volledig in de steek heeft gelaten. Ondanks het feit dat we dit soort verhalen steeds meer horen blijft de overheid maar bezuinigen. Dit zorgt voor alleen maar meer problemen binnen de jeugdzorg, maar ook voor problemen bij gemeenten.
Door de enorme bezuinigingen is de behandelduur ingekort waardoor jongeren regelmatig niet de zorg en aandacht krijgen die zijn nodig hebben. Verder zijn er lange wachtlijsten waardoor jongeren vaak lang moeten wachten met hun problemen. Dit leidt tot meer crisissituaties en gedwongen opnames. Ouders die het kunnen betalen kloppen aan bij private jeugdzorg aanbieders, terwijl kinderen uit minder rijke gezinnen in het stof bijten.
Verantwoordelijkheid bij gemeenten
Het kabinet gooit de problematiek over de schutting naar de gemeenten. Staatssecretaris Karremans vindt dat gemeenten maar ‘de mouwen moeten opstropen’. Zo zouden huisartsen minder vaak moeten doorverwijzen naar professionele hulp en zou er meer geïnvesteerd moeten worden in wijkteams. Wijkteams zijn een goede aanpak aangezien zij vroeg en op laagdrempelige wijze problemen signaleren en aan de hand daarvan jongeren eerder kunnen doorverwijzen. Hoewel wijkteams een goed middel zijn, zijn deze ook duur. Zonder financiële steun vanuit het Rijk moeten gemeenten dus op andere voorzieningen bezuinigen.
In het voorjaar van 2023 kwamen het kabinet, gemeenten, zorgaanbieders en cliëntenorganisaties met de Hervormingsagenda Jeugd. Deze wet zou een oplossing moeten bieden voor gemeenten, maar is flink vertraagd. Naar schatting komt de wet pas eind volgend jaar naar de Tweede Kamer. Dit terwijl kosten voor gemeenten met tientallen tot honderden miljoenen euro’s blijven oplopen. Totdat de wet in de Kamer is aangeboden zullen gemeenten er dus zelf voor staan om dit op te lossen.
Kom met échte oplossingen
Met de vertraging van de Hervormingsagenda Jeugd zijn er nu geen oplossingen voor de financiële problemen waar gemeenten in terecht komen door de kosten van de jeugdzorg. Tegelijkertijd heeft dit grote gevolgen voor de jongeren die jeugdzorg hard nodig hebben. Zij worden het slachtoffer van een Rijksoverheid die hen en de gemeenten tekortschiet. Simpelweg minder jongeren zorg aanbieden kan en mag geen oplossing zijn. De overheid zou juist steun moeten bieden aan deze jongeren, juist omdat al deze bezuinigingen en tekortkomingen op de lange termijn alleen maar zorgen voor meer problemen bij de groep die nu al schreeuwt om hulp.
Rick Baerends, bestuurslid Nationale Politiek van DWARS
Minne van der Mast, voorzitter van DWARS
Praat mee
Reacties (10)
Ik vind Karremans een gladde glibber in de stijl van Rutte. En zijn beleid verschrikkelijk. Ik ben dan ook absoluut geen fan van de VVD. Maar toch een positief puntje: ik vind hem minder erg dan Yesilgöz, Heinen, en de rest.
Je legt de lat we héél erg laag hier. Eerlijk gezegd begraaf je die lat ónder de grond.
Dat heel veel mensen niet opgewassen zijn tegen wat we allemaal op onze eigen-wijze 'het leven' zullen noemen, dat zal niemand bestrijden. We krijgen slechts verschil van mening als het gaat om wie dan wel geacht wordt er 'tegen opgewassen te zijn'.
En dergelijke meningsverschillen worden niet zelden tal van drogredenen gebruikt. In dit geval is dat iets als:
"Ik weet natuurlijk wel dat veel mensen niet tegen het 'leven' opgewassen maar het komt mij nu even beter uit, dat ik dat niet erken."
‘Het leven zit nu eenmaal vol tegenslagen" Dat een VVD'er zo denkt is toch niet vreemd? het past prima binnen het huidige neoliberale denken. Als je wieg op een ongunstige plek stond, je omgeving waarin je opgroeit niet optimaal is, of dat je ziek wordt/bent, heb je aan jezelf te danken. Daar hoeft de overheid geen hoop geld aan uit te geven.
.
Even terzijde, bovenstaande is niet zo als ik er over denk, maar gewoon een gedachtegang vanuit een neoliberaal perspectief.
Meer geld is niet per se een oplossing, waarom moet hierop de nadruk liggen? Als je luistert naar mensen in het veld of bijvoorbeeld de Kinderombudsman Kalverboer, dan weet je dat jeugdhulp, jeugdbescherming, jeugd-ggz en passend onderwijs vaak langs elkaar heenwerken en dat soms onduidelijk is wie verantwoordelijk is voor hulp. Met nog een zak geld erbij los je deze problemen niet op. Waar je de Staatssecretaris dan op moet aanspreken is regie om betere afstemming af te dwingen, niet noodzakelijkerwijs om nog meer geld.
" Met nog een zak geld erbij los je deze problemen niet op". Niet automatisch. Maar als je luistert naar mensen in het veld of bijvoorbeeld de Kinderombudsman Kalverboer, dan weet je dat jeugdhulp, jeugdbescherming, jeugd-ggz en passend onderwijs vaak langs elkaar heenwerken en dat soms onduidelijk is wie verantwoordelijk is voor hulp, betekent dat dat er grondig gereorganiseerd moet worden. En dan gaat het ZEKER niet helpen als er OOK nog eens geld VANAF gaat. Want DAT is wat kabinet Wilders nu gaat doen. Reorganiseren gaat niet vanzelf. Dat kost, op zijn minst tijdelijk (project) extra inspanning, extra tijd en extra mensen.
Als je het hebt over 'bezuinigen' is een opmerking als "" Met nog een zak geld erbij los je deze problemen niet op", dus een 'beetje een domme'. Er komt geen zak geld bij. Er gaan zakken geld vanaf. Terwijl de problemen al de pan uit lopen.
Met geld alleen los je de problemen niet op.
Het is wel noodzakelijke voorwaarde.
nesseweert
Gelijk heeft u.
.
Maar dat betekent wel dat de staatssecretaris kennis van zaken moet hebben. En met het feit dat hij stelt dat het leven vol tegenslagen zit en dat er daarom wel bezuinigd kan worden, geeft hij te kennen, die kennis van zaken in geen geval te bezitten.
Het is natuurlijk onzin dat er te weinig geld is, de overheid bulkt van het geld, maar geeft het gewoon verkeerd uit en dat moet een keer stoppen. Of we pompen er gewoon minder geld in, of we moeten maar een keer eruit krijgen wat we er in hebben gepompt, aangezien Nederland vervloekt is met politici die niet te vertrouwen zijn, moeten we maar gewoon stoppen met er geld in pompen en er zelf iets aan doen. Zorg kun je niet overlaten aan deze gekken, onderwijs ook niet en we hebben een sociaal vangnet met allemaal valkuilen waardoor we daar ook niets aan hebben. Dus dat zouden we beter zelf kunnen regelen.
Andy
Ik ben er anders ook niets gerust op, als u - als een van die 'wij' - dat zou gaan regelen. Het doet mij te veel denken aan het regelen op de manier die Little Britain zo treffend hekelt met het: "Computer says "No"!
We kunnen beter ons leger privatiseren. Het gaat tegenwoordig immers vooral om het beschermen van de economie.
”Er is te weinig geld, wat zorgt voor te veel commerciële invloeden in de jeugdzorg” — het is eerder andersom: als er veel geld te verdelen valt dan komen er commerciële partijen als vliegen op de stront af om hun graantje mee te pikken. Echte oplossingen is meer dan alleen een grote zak geld ertegenaan te gooien en hopen dat al die zorgpartijen dat geld vanzelf efficiënt en effectief gaan inzetten.
Commerciële partijen lijken mij ook niet gebaat bij goedkope afwikkeling ervan.
Precies wat Theun zegt. Voor de échte oplossingen moet je het zelf met goede mensen in de hand nemen en het niet aan de markt over laten. Die hebben andere belangen (veel geld verdienen).
Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?
Meld je hieronder gratis aan voor Joop NL. Iedere donderdag een selectie opvallende nieuwsverhalen, opinies en cartoons in je mailbox.
Vincent Karremans is een ambitieus politicus die hard aan de weg timmert en zich heeft laten filmen met ontbloot bovenlijf gezeten op een paard.
En had íe dat hélemaal zelf verzonnen, de schat?