Vieze oude mannen nemen zichzelf in de maling

Ja, ik ben ook moe van #metoo. Moe van de stortvloed van verhalen over mannelijk seksueel machtsmisbruik waar geen einde aan lijkt te komen, moe van het soms moedwillige onbegrip dat dit opwekt, moe van het ontdekken dat vrijwel alle vrouwen zich op een zeker moment misbruikt of bedreigd hebben gevoeld.

Moe ben ik ook van de herinneringen die verdwenen leken maar weer boven komen drijven. Die leraar Nederlands die tijdens de repetities voor de schoolmusical vooral in de meisjeskleedkamer te vinden was. Zijn collega met zijn elk jaar herhaalde repertoire van grapjes over meisjesborsten. Het hoofd van de vakgroep op de HBO waarvan werd gezegd dat hij ‘in bepaalde gevallen’ best bereid was om het cijfer van studentes naar boven bij te stellen. Wij stonden erbij en keken ernaar, en in het laatste geval met een gevoel dat ons mannen een onrecht werd aangedaan. (Dat was natuurlijk ook zo, maar dat is wel een beetje alsof je dochter je auto in de prak rijdt en jij eerst naar de garage gaat in plaats van het ziekenhuis.)

Grapjes Ik besef nu pas wat het betekent als een leraar voor de klas continu grapjes maakt over T-shirts waar ‘puntjes in staan’ – hij bedoelde dat ze zich gevormd hadden naar het lichaam van de draagster. Dat is een man die de hele dag aan de borstjes van zijn leerlingen denkt. Een man die in de auto naar huis stapt en ietwat opgewonden besluit dat ze er elk jaar vroeger bij zijn, die meisjes met hun tietjes. Kees van Kooten had ‘m zo voor u kunnen uittekenen. Een zielige, katerige midlife crisis, op een middelbare school op het spek gebonden.

Maar ik dacht destijds dat hij gewoon populair wilde doen, zoals zoveel leraren. Als je zelf vijftien bent en op meisjes valt, denk je ook de hele dag aan meisjesborsten, dan valt het niet zo op. Als je zelf vijtien bent, wil je ook wel constant de meisjeskleedkamer binnen lopen. Het enige wat je doet als de leraar die deur weer open doet, is kijken of je een glimp van iets kan opvangen. Je weet dat het fout is wat daar gebeurt, maar hé, daar staat Karin in haar behaatje!

Vervelend besef Ik ben nu zelf tegen de vijftig. Ik begrijp ze goed, die mannen uit mijn jeugd. Die mooie jonge vrouw waar je van alles mee zou willen, kan je dochter zijn en die mooie vrouw waar je destijds over droomde, die is niet meer zo jong. Dat is soms best een vervelend besef. Als je dertig bent, speel je nog volop mee. Als je veertig bent, denk je nog mee te tellen. Als je vijftig bent, dan weet je dat het afgelopen is. Tenzij…

Tenzij je een kleedkamer in kan lopen. Tenzij je studentes een voordeeltje kan gunnen. Tenzij je, kortom, de macht hebt om de illusie van je eigen jeugdige viriliteit tot ver over de houdbaarheidsdatum te laten voortduren. Maar je neemt jezelf natuurlijk gewoon in de maling.

Illusie En weet je, ik neem mezelf ook in de maling. Elke dag weer. Als drie donkere Italiaanse schoonheden van twintig in de lift moeten lachen om mijn grapje. Als het meisje bij de kassa extra lief naar me glimlacht. Maar ik weet dat het een illusie is. Ik weet dat ze net zo lief glimlacht naar de vrouw die achter me in de rij staat. Ik weet dat die drie meiden in de lift me allang weer vergeten zijn.

En ik weet vooral dat ik het recht niet heb om mijn fantasie aan hen op te dringen.