Vervelend voor klagers over Gündogan: twijfel over de Volt-werkwijze blijft

De bestuursleden leggen het niet uit en de leden kunnen niet interrumperen.

Tijd voor een stukje verantwoording naar de Volt-leden. Woensdagavond is er op Zoom een sessie voor leden die vragen hebben over de kwestie Gündogan. Uit alles blijkt dat het Volt-bestuur er geen zin in heeft. In de al anderhalve maand slepende kwestie is nog geen moment geweest dat leden direct vragen konden stellen. Dit heeft vast te maken met het juridische steekspel op de achtergrond: inmiddels kunnen alle uitspraken over de zaak in de rechtszaal van pas komen. 

Volt mailt de leden vooraf de regels. Er zijn al driehonderd vragen binnengekomen. Nieuwe vragen kunnen daarom alleen via de chat worden gesteld. Moderators hebben de taak deze door te geven. Sommige vragen zullen op papier van een antwoord worden voorzien. De leden kunnen hun microfoons niet aanzetten. Het zijn overduidelijk manieren om controle over deze sessie te houden: hier kan geen enkel Volt-lid spontaan een vraag stellen die bestuursleden in verlegenheid brengt.

Het staat inmiddels wel vast dat er onvrede is onder de Volt-leden. In de chat wordt uitgebreid geklaagd over de eerste tien minuten van deze sessie. De drie partijbestuurders nemen alle ruimte om zichzelf voor te stellen, de waarden van Volt te bewieroken en te vertellen over hun inspanningen. Het is een vreemde gewaarwording: er zijn te veel vragen om in anderhalf uur te behandelen. Tenminste, dat zegt de partij zelf. Er is echter wel tijd voor ditjes en datjes. 

Onbekende partijbaronnen

Aan de andere kant zijn deze introducties veelzeggend. De bestuurders beantwoorden niet alleen vragen, ze zijn ook partij in dit conflict. Op allerlei momenten wordt duidelijk dat zij een rol speelden in de beslissingen omtrent Gündogan. In tegenstelling tot het gewezen Volt-Kamerlid, zijn de bestuurders onbekend bij de eigen achterban. Daarom is het toch handig dat ze zichzelf even voorstellen. En dus maken we kennis met voorzitter Peter-Paul de Leeuw en bestuurders Emmy Mol en Rob Keijsers. 

Uit alles blijkt dat de bestuurders de leden minimalistisch willen informeren. De hele geschiedenis passeert de revue. We horen nauwelijks iets wat nog niet bekend was uit de verklaringen van Gündogan en Volt, en uit het journalistieke werk van NRC. We horen dat het bestuur binnenkort meer sessies organiseert, dat er een extra congres komt en een evaluatiewerkgroep. Uit alles blijkt dat Volt dit conflict telkens zal blijven oprakelen. Het grote publiek zal het dus niet snel vergeten. 

Dat Volt de eigen zaken niet op orde heeft is nog maar nauwelijks te ontkennen. Voorzitter De Leeuw geeft dit dan ook ruiterlijk toe. Daarom ging Volt niet zelf op onderzoek uit toen er klachten over Gündogan waren. Men vroeg een extern bureau. Meteen blijkt dat Volt het eigen verhaal nog steeds niet op orde heeft: wie schakelde dit bureau in? Dat blijkt de fractie te zijn, niet het bestuur dat deze avond aan de leden verantwoording aflegt. Het bestuur verantwoordt dus wat de fractie deed. Helder is anders.   

Vage communicatie 

De Leeuw zegt dat de schorsing niet uit de lucht kwam vallen omdat er al signalen waren, al waren dat beslist geen klachten. Het onderscheid is niet helder. Eén incident wordt uitgelicht: Gündogan werd gewaarschuwd omdat ze een harde tweet over vaccinaties naar Thierry Baudet stuurde. Die heeft ze later verwijderd, kennelijk op instigatie van… tja, van wie eigenlijk? Van het bestuur of van haar collega-fractieleden? We komen er niet achter. In het kort geding bestond deze hele waarschuwing nog niet.

Er was een eerste klacht en toen is integriteitsbureau Bing ingeschakeld, horen we. Dat klopt niet: de eerste klager – de persoonlijk medewerker van Gündogan – wilde niet dat zijn melding als klacht werd behandeld. Wat dus ook niet klopt, is de uitspraak van de bestuursleden dat zij niet zouden weten wie de klagers zijn. Dat weten ze van minstens één klager wel. Het is ook onwaarschijnlijk dat de fractie – de directe collega’s van deze persoonlijk medewerker – niet weten wat zijn grieven zijn. 

Toch horen we dat de inhoud van de klachten niet bekend is bij bestuur en fractie. Alleen Bing zou dit weten. Ook dat is maar de halve waarheid want er was bij het eerste bericht over Gündogan’s schorsing al sprake van meldingen. Meervoud dus: er waren toen al direct meerdere klagers. Toch lijkt het deze avond alsof er maar één melding was en dat naar aanleiding van de publiciteit meer mensen met klachten over de brug kwamen. Op Zoom kan niemand even zijn microfoon aanzetten om te vragen hoe dit nou exact zit. 

Meer aanwijzingen

Nog een aanwijzing dat het niet klopt: de meldingen over Gündogan – meervoud – waren al meteen zo ernstig dat ze alleen geschorst kon worden, horen we. Anders waren de klagers niet veilig. Maar er was op dat moment maar één melding want de rest praatte later alleen met Bing. De schorsing is uitgesproken door de fractie en daar stond het partijbestuur achter, horen we. Dat suggereert dat de klachten al meteen breder zijn besproken. Waarom stond het bestuur er anders achter? 

Volt heeft voor Bing gekozen omdat het een gerenommeerd bureau is, horen we. Bing heeft ook naar ‘het integriteitshuis van D66’ gekeken. Bing behartigt volgens het bestuur zowel de belangen van de beklaagde als de klagers. Dat lijkt toch wat onwaarschijnlijk, omdat Gündogan dit bureau helemaal niet wilde. Hier wreekt zich wederom het format van de sessie: niemand kan zijn microfoon aanzetten om te vragen hoe Gündogans belangen naar tevredenheid behartigd konden worden als zij dat zelf niet zo ervaart.  

Het wordt nog gekker: Bing kon het onderzoek niet afronden want er was geen wederhoor mogelijk. Gündogan werkte immers niet mee. Er ligt daarom alleen een memo met meldingen. De melders hebben een brief naar het bestuur gestuurd dat hun meldingen zijn gebagatelliseerd in de media. Ze willen hun verhaal niet nogmaals bij een ander bureau vertellen – zoals Gündogan wil – want dan zullen ze het allemaal herbeleven. Maar een deel van diezelfde melders had hier kennelijk geen last van toen ze leegliepen bij NRC. 

Gündogan de-escaleerde niet 

De bestuurders zijn vooral duidelijk waarom de afloop een afsplitsing is: Gündogan heeft niet de-escalerend opgetreden door bij Jinek te gaan zitten, de meldingen te bagatelliseren of in ieder geval de zwaarte ervan niet te erkennen en vervolgens ook nog alles en iedereen aan te klagen. Dat dat laatste niet de-escalerend werkt is een open deur, maar onduidelijk blijft waarom Volt hier – net als tijdens het kort geding – impliciet beweert dat Gündogan wel anoniem mag worden beschuldigd, maar daar niets op terug mag zeggen. 

Volt wilde alleen met Gündogan in gesprek als ze de aangiften liet vallen, horen we. Dat punt is inmiddels gepasseerd want er is nu een vertrouwenscrisis. Een Volt-lid heeft vooraf de vraag ingediend hoe de bestuurders zelf terugkijken op het hele proces. Er wordt gebabbeld dat alles maar eens moet bezinken en dat er nog een hoop gesprekken gaan volgen. Zelfreflectie is anders, zeker nu Volt alsnog in hoger beroep gaat tegen de uitspraak van het kort geding. Ook die verlengt slechts de negatieve publiciteit.

Pas op het einde horen we de kern. Een lid vraagt of het bestuur denkt dat de klagers in NRC de waarheid spreken. Bestuurslid Keijsers meldt dat het bestuur daar inderdaad vanuit gaat want NRC is een gerenommeerde krant en heeft wederhoor gevraagd en gekregen. Hoe is het bestuur tot dit oordeel gekomen als er door de echte experts van Bing geen onderzoek is afgerond? Vond men altijd al dat Gündogan fout zat – er was immers al eerder een waarschuwing – of sloeg de mening pas later om? 

De bestuursleden leggen het niet uit en de leden kunnen niet interrumperen. Conclusie: heel vervelend voor de klagers, maar als heldere antwoorden van Volt uitblijven, zullen er steeds weer nieuwe vragen opkomen.