Joop

Vervang ‘Gouden Eeuw’ door ‘Zwarte Eeuw’

  •  
11-06-2020
  •  
leestijd 6 minuten
  •  
438 keer bekeken
  •  
beeldenstorm
Leer de Nederlandse kinderen ook de zwarte bladzijdes uit ons bestaan.
Bijna 51 jaar geleden werd ik geboren in een warm sociaal-katholiek arbeidersgezin in Zuid-Limburg. In die tijd waren er in dat gedeelte van ons land alleen maar blanke mensen. Ik geloof dat ik op mn 8 e jaar voor het eerst een Surinaams meisje ontmoette in mijn dorp. Tijdens de hoogconjunctuur van de mijnen, waren er weliswaar veel buitenlanders naar mijn regio gekomen, maar dit waren voornamelijk Polen. Ik kan mij gedurende mijn hele lagere en middelbare schooltijd geen “gekleurd” kind herinneren.
Vanaf jonge leeftijd wordt mijn karakter beschreven als “zeer kritisch en hoog sensitief”. Zo kon ik als kind al niet begrijpen waarom het oké was dat er “cowboy indiaantje”-speelgoed bestond. Ik begreep maar niet waarom de cowboys altijd werden afgeschilderd als de goeden en de indianen als de slechten. En waarom bij de indiaan het verkleinwoord “indiaantje” gebruikt werd, maar niet cowboytje. Wanneer er dan “indianenfilms” op tv waren (veel Duitse tv gekeken ook), waren de cowboys weer de goeden en de indianen de boemannen, die de blanken wilden aanvallen en doden.
Aan mijn ouders vroeg ik dan waarom het eigenlijk oké was dat er zo makkelijk werd omgegaan met het uitroeien van de Indigena-bevolking van Amerika, waarom er geen respect was voor het leed dat hen werd aangedaan. Ik weet nog dat ik zei dat ik het spel ongepast vond, dat ik het net zo ongepast zou vinden als er “nazi joodje” gespeeld zou worden… want in mijn kinderogen werden de Joden uitgeroeid door de nazi’s, net zoals de Indigena’s door ons, Europeanen. De discrepantie begreep ik niet..
Iets anders wat ik ook nooit echt begreep als kind, was waarom er in die tijd twee soorten geschiedenislessen gegeven werden over de 80 jarige oorlog? (1568-1648). Waarom kregen bijna alle Nederlandse leerlingen geleerd dat de “80 jarige oorlog iets goeds was, waar we onze oorsprong aan te danken hadden?”. Want ik onthield vooral dat de zogenaamde vrijheidsstrijd begon met een beeldenstorm van katholieke kerken, die je in mijn ogen gewoon kan vergelijken met de vernietiging van cultureel erfgoed door de moslimextremistische Taliban. Toen de Taliban in Afghanistan in 2001 besloten om de eeuwenoude Boeddha-beelden in de Bamiyan-vallei te vernietigen was de hele wereld in rep en roer . Ook in Nederland spraken met name extreemrechtse politici van “barbarisme”, maar ik vroeg me af waarom ze de Hollandse eigen geschiedenis nooit ergens als barbarisme vertaalden? Let wel: ik praat de vernietiging van de Taliban niet goed, ik wend het slechts aan ter spiegeling aan onze eigen Nederlandse geschiedenis.
Als kind vond ik eigenlijk dat de 80 jarige oorlog helemaal geen heldenverhaal was, doch slechts een soort sprookje van roofridders die het land afpikten van Spanje. Daar kwam nog bovenop dat mijn gebied (en veel ander gebied in het nu Zuidelijk gelegen Nederland) bij de door Holland bestempelde “slechteriken” bleef horen: Spanje. Mijn dorp werd pas vanaf 1843 onderdeel van het huidige Nederland. Tot die tijd behoorde het aan zowat alle Europese landen/hertogdommen etc. toe. En nee, als kind kreeg ik daar nooit geschiedenisles over en nu anno 2020 krijgen de leerlingen hier in Limburg nog steeds geen “Limburgse geschiedenislessen”.  Waarom zou dat zijn, want vond de tweede industriële revolutie niet hier plaats, kwam het zwarte goud van de vorige eeuw dat veel economisch gewin opleverde niet vanuit Limburg?
Op mijn 18 e besloot ik letterlijk de wijde wereld in te trekken: ik verruilde het Zuid Limburgse provinciedorpje voor het mondaine Aix-en-Provence, in de buurt van Marseille. Een grotere overgang kon er wellicht niet zijn. In Aix studeerde ik aan de universiteit en zat ik met studenten uit de hele wereld in de klas, Japanners, Amerikanen, Grieken, Noren, noem het maar op. Ook woonden er heel veel Noord-Afrikanen in Aix en omgeving, veelal tweede generaties Algerijnen die zich in Frankrijk vestigden na de Algerijnse onafhankelijkheid in 1962. Ik bewoonde een studio tezamen met een Française en sloot een intense vriendschap met Isa Malam Ado, een uit Niger gevluchte jonge man. Van hem hoorde ik de racistische verhalen, waaraan hij iedere dag werd blootgesteld eigenlijk voor het eerst in het echt. Ja, ik had er wel al over gelezen en zo, maar als je het live van iemand hoort en zelf meemaakt, krijgt het toch een diepere dimensie. Hij vertelde me dat hij in bodega’s vaak niet of als laatste werd geholpen, dat hij te weinig geld terugkreeg in winkels (omdat de caissière dacht dat hij toch niet kon tellen), dat hij al jarenlang de beste student was, maar nooit de baan kreeg als hoogleraar op de universiteit etcetera…Gelukkig lukte het hem na jarenlang “nee incasseren” toch om als “Maitre de Conferences” te worden aangenomen aan de Université d’Aix-Marseille.
Daar ik vanaf mn 12 e al politiek geëngageerd was, besloot ik in 1989 ook het naast mijn woning gelegen Mairie van Aix te bezoeken op de uitslagenavond…Ik herinner me nog zeer goed, dat er een hele ontspannen ambiance heerste op het gemeentehuis maar dat dit radicaal veranderde op het moment dat de groep FN-ers (Front Nationale) binnenkwam. In die tijd begon de opmars van Jean Marie le Pen en z’n aanhangers, ik maakte dat van dichtbij mee. Als hoogsensitief persoon voelde ik het koud en schimmig worden, dus verliet ik per direct de locatie. Later hoorde ik pas dat er die avond vechtpartijen ontstaan waren, uitgelokt door de FN-ers.
Na mijn tussenjaar, vestigde ik mij wegens mijn studies aan de HBO lerarenopleiding en Universiteit in de regio Utrecht. Toen ik in 1992 hoorde dat ik als student van de lerarenopleiding ook stage kon lopen op een middelbare school op Curaçao, besloot ik om dat te doen. In Curaçao kende ik niemand, maar toch besloot ik met een medestudente er naartoe te gaan. Wat trof ik een rijkdom aan, een altijd goed geluimde bevolking die altijd lachen en positief zijn: wat was dat een verschil met de koude Nederlanders! Ik ging stage lopen als docent geschiedenis aan de Triniteit Mavo. Het viel mij meteen op dat de Nederlandse overheid overduidelijk meer investeerde in de Nederlandse leerlingen in Europees Nederland en dat de scholen hier dezelfde (eenzijdige Nederlandse) geschiedenisboeken hadden als in Europees Nederland. Ik beloofde mezelf dat “als ik later groot zou zijn” ik zou terugkeren naar deze mooie regio om te zien of ik iets kon verhelpen aan die ongelijkheid. Tussen 2010 en 2016 woonde ik ook daadwerkelijk op Bonaire, waar ik onder andere in het onderwijs werkte en aandacht vroeg en kreeg voor bijvoorbeeld de ongewenste asbest-situatie en de “Miedu” angstcultuur aldaar.
Wat heeft mijn levensverhaal nu te maken met het Black Lives Matter protest? Als docent en drs geschiedenis ben ik van mening dat we veel kunnen leren van de naoorlogse Duitse WOII-aanpak: de Duitse overheid besloot namelijk het boetekleed aan te trekken, veel aandacht te geven aan het feit dat ze fout waren in WOII, waardoor er ook echt onder de bevolking een realiteitsbesef bestond dat ze fout waren. En dat ze zich hierom schaamden, ook al waren het hun ouders of grootouders.
Die Duitse benadering staat in schril contrast met de Nederlandse benadering om eigenlijk helemaal geen aandacht te schenken aan ons zwarte, foute verleden: de zogenaamde Gouden Eeuw die ontstond tijdens de 80 jarige oorlog. Waarom werd die “Goud” genoemd en niet “Zwart”? Want begon vanaf die tijd niet de WIC-VOC en later MCC aan de internationale slavenhandel? En hadden die staatsbedrijven niet jarenlang zelfs het monopolie op deze slavenhandel? Nam de Nederlandse slavenhandel niet extreem grote proporties aan waarbij men een citaat uit de Bijbel nam ter legitimatie van die slavenhandel ( Bijbelboek   Genesis  9 – waarin de nakomelingen van  Cham  tot slavernij vervloekt worden) ?
Ja, slavenhandel vond al eerder plaats, maar voegden wij Nederlanders tezamen met andere Europese landen niet het racistische element eraan toe? Want waarom is het oké dat Nederland onder andere rijk werd van slavernij, direct en indirect? En waarom krijgen Nederlandse leerlingen nooit in geschiedenislessen meer te weten over de Tula-opstand in Curaçao of over het feit dat pas in 1914 (Samosir) overal op Nederlands grondgebied de slavernij was afgeschaft of over de politionele acties van Westerling in Indonesië?
Juist daarom is het zeer belangrijk dat Halsema de Black Lives Matter-demonstratie in Amsterdam liet doorgaan: wij zijn onze broederschap verschuldigd aan de Afro American society, immers wij zijn de veroorzakers van het feit dat ze er überhaupt wonen…
Kortom:
1 verander “Gouden Eeuw” benaming in “Zwarte Eeuw” (van schaamte),
2 leer de Nederlandse kinderen ook de zwarte bladzijdes uit ons bestaan,
3 verwijder standbeelden van hen die verantwoordelijk waren voor de slavenhandel,
4 Nederlandse regering en Koningshuis: bied eens excuses aan voor alles wat er in naam van ons land is aangedaan, pas dan kan de verwerking echt plaatsvinden. Nu blijven veel gekleurde Nederlanders zich niet serieus genomen voelen waardoor ze in een vicieuze cirkel van minderwaardigheid belanden. Geef hen de kans die cirkel te doorbreken.
Delen:

Praat mee

Heb je een vraag, suggestie of wil je gewoon iets kwijt? Dat kan hier. Lees onze spelregels.

avatar

Reacties (42)

Leontrotsky
Leontrotsky12 jun. 2020 - 14:01

Men zou de gouden eeuw ook kunnen veranderen in "de eeuw van het gestolen goud".

Kees van Bemmelen
Kees van Bemmelen12 jun. 2020 - 11:52

Fredje wijst er hier al op: waar komt toch dat hardnekkige idee vandaan dat er op school geen aandacht zou zijn voor de zwarte bladzijden? Karim Bettache schreef onlangs ook al zoiets. Uit eigen ervaring (ben achter in de 30) kan ik zeggen dat het niet waar is. Of was mijn school (en kennelijk die van Fredje) dan een uitzondering?

1 Reactie
Peterrr2
Peterrr212 jun. 2020 - 20:09

@Kees, op de scholen waar ik als invaller werk merk ik ook dat deze bewering niet klopt. Er wordt terecht de nodige aandacht aan besteed op vrijwel iedere school.

Fredje3
Fredje312 jun. 2020 - 6:30

Mevrouw Weese, de vergelijking Duitsland-Nederland in deze slaat natuurlijk nergens op. Vaak gaat het er niet om wat er gedaan is, maar wanneer iets gedaan is en Nederland deed toendertijds niets anders dan een graantje meepikken (idd dit klinkt walgelijk). Je moet ook dingen in perspectief kunnen zien hoe erg het ook is met onze huidige kennis. Verder vind ik het wel verbazend hoe u de westerse maatschappij weet te koppelen aan het begin van racisme. Ik snap die gedachtengang namelijk niet. Slavernij komt louter en alleen uit het feit dat de 1 zich beter voelt dan de ander waardoor de ander als mindere behandeld kan worden. Dit is al millenia oud en erger nog. Dit gebeurd nog steeds in grote gebieden van Azie en Afrika. U maakt dat probleem dus duizenden malen kleiner dan dat het probleem is. Racisme en slavernij is al zo oud als de mensheid en pas de afgelopen 150 jaar zijn er een aantal groepen mensen die eindelijk beseffen dat dit gewoon compleet onacceptabel en zelfs achterlijk is. Gelukkig is dit wel de meerderheid, maar we zijn er nog lang niet. Ik denk ook niet dat wij reden hebben om ons voor te schamen als Nederlander en met als Nederlander bedoel ik iedereen in Nederland. We leven in een meer inclusieve maatschappij dan ooit te voren en we zoeken ook steeds meer naar vooruitgang. Ik heb al aangegeven dat we er nog lang niet zijn, dus kom maar niet met voorbeelden van racisme, die ken ik genoeg. Wat er nu aan de hand is, is dat we zaken proberen te forceren. Terwijl er nog meer dan genoeg racisme is gaat men het zich veroorloven om spijkers op laag water te zoeken en nog erger, men gaat normale dagelijkse zaken al onder de noemer racisme proberen te verwerken. Het maakt daarbij vaak niet meer uit wat er gezegd wordt, maar wie het zegt. 1. De gouden eeuw is dat Nederland gevormd werd, het begin zoals het nu uiteindelijk is geworden en alhoewel er veel "bumps" waren, is dit uiteindelijk best wel een fijn land geworden voor heleboel mensen van alle soorten en maten. Daar hoeven we ons met z'n allen zeker niet voor te schamen. 2. Ik ben ongeveer van dezelfde leeftijd en heb toch echt wel met geschiedenisles op school geleerd over de slavernij. 3. Vanuit mijn kennis van de geschiedenis heb ik niets met een beeldenstorm. Dit loopt alleen maar slecht af. In dit geval staan deze standbeelden er niet omwille van de trots dat er slavenhandelaren waren, maar voor hetgeen deze mensen ooit in die periode voor Nederland hebben betekend. En wie is er verantwoordelijk voor de slavenhandel? De slaven makers of de handelaren? Moeten we dan nog even goed gaan uitzoeken welke stammen en landen in Afrika de slaven maakten? En hoe kun je mensen verantwoordelijk noemen voor iets wat al duizenden jaren voor hun gaande was en nu honderden jaren later nog steeds gaande is? 4. Nee, excuses aanbieden voor iets wat je niet hebt gedaan is natuurlijk niet zinnig. Het correcte in deze is spijt betonen en dat is ook gebeurd. Je kan nooit je excuses aanbieden voor iets wat je niet hebt gedaan, maar wel je spijt betuigen voor wat er in het verleden is gebeurd. Er zijn nu nog een aantal zaken waar we ons op moeten richten als mens. Slavernij laten verdwijnen. Officieel is Mauretanië het laatste land wat in 1980 de slavernij afschafte. Probleem is dat slavernij hierdoor niet verdwenen is, maar meer de illegaliteit in is gekropen. Naar schatting zijn er wereldwijd nog tussen de 20 en 45 miljoen slaven. Even ter vergelijking in de totale transatlantische slavernij periode waren er ongeveer 12,5 miljoen slaven waarvan er ongeveer 600.000 door Nederland zijn verhandeld. Ik zet er bewust geen "maar" bij want elke slaaf is teveel. Ik wil hiermee zeker niet aantonen dat het allemaal wel meeviel, ik wil hierbij aantonen dat de problemen rond slavernij verre van verdwenen zijn. Het is dan ook heel erg vreemd dat we vele duizenden mensen op de been kunnen krijgen voor de oude slavernij, maar niemand zich druk maakt om de moderne slavernij. Moderne racisme. Moderne racisme is compleet van den zotte. We zijn geen stammen meer die elkaar proberen uit te moorden om te kunnen leven. Als landen/stammen nu elkaar nog uit willen moorden is dit een bewuste keuze en daarom achterlijk. Doordat dit gevaar voor overleven voorbij is, is er geen reden meer voor racisme. Dus racisme is niet alleen achterlijk, maar ook heel erg dom en overbodig. Daarnaast moeten we elkaar leren waarderen. In onze gewoontes, normen en waarden. Genieten van elkaars verschillen. Hierbij horen ook culturele zaken zoals sarcasme, karikaturen, kunst en humor.

Deplorable Lefty
Deplorable Lefty12 jun. 2020 - 5:48

U weet dondersgoed waarom onze overheid terughoudend is met het maken van officiële excuses. De Zegvelds van ons land staan al de startblokken om langs juridische weg compensatieregelingen af te dwingen. Niet doen dus, bovendien ga je daar in deze kwestie nooit uit komen.

Pater
Pater12 jun. 2020 - 4:50

De bloeitijd van de noordelijke Nederlanden, tot uitdrukking gebracht in de metafoor gouden eeuw, wordt gezien als belangrijke nieuwe fase in de ontwikkeling van de westerse beschaving. Het was een periode van ongekende economische en culturele en wetenschappelijke bloei. De economische en culturele ontwikkeling van de Nederlanden in de 17e eeuw was in de eerste plaats te danken aan de Moedernegotie (handel op Scandinavië, hout en graan). Het verdwijnen van het feodalisme in de Republiek bracht een vrijere arbeidsmarkt met zich mee, financieel liep de Republiek voorop (de oprichting van de Beurs in 1609, een eeuw vóór de Engelse, de introductie van gezamenlijk risico in NV's) en technologisch kreeg de Republiek een voorsprong omdat er door de tolerantie geen rem zat op de inzet van nieuwe technieken. Voor de ontwikkeling van A'dam als stapelplaats voor de wereldhandel was de van uitgeweken Portugese Joden en Antwerpse kooplui van groot belang. De VOC en de WIC waren geen staatsbedrijven, zo'n fout verwacht je niet van een drs. in de geschiedenis. De VOC leverde grote winsten op maar deed weinig aan slavenhandel en zekere niet met Afrikaanse mensen. De WIC had veel succes met de kaapvaart tegen Spanje. Na 1648 verschoof het accent naar slaven- en goudhandel, met zo'n succes dat het bedrijf in 1674 failliet ging. In 1675 werd de nieuwe WIC opgericht, die doorging met de slavenhandel. Maar de eigenlijke gouden eeuw was toen al voorbij, na de oorlog in 1672 tegen o.a. Frankrijk & Engeland. Er volgde toen een periode van stabilisatie. Begrijp me goed, elke slavenhandel is fout, maar de 17e eeuwse slavenhandel droeg slechts marginaal bij aan de groei in de gouden eeuw en kan daarom moeilijk de reden zijn om die schitterende bloeiperiode 'zwart' te noemen. Wel een zwarte bladzijde, net als bijv. de door Jan Pieterszoon Coen bevolen moord op vrijwel alle inwoners van de Banda-eilanden (1621). In het onderwijs meer aandacht voor de zwarte bladzijden in onze geschiedenis juich ik toe, en die ontwikkeling is allang op gang gekomen. Als we alle standbeelden van mensen die hebben bijgedragen aan de slavenhandel moeten slopen houden we geen zeehelden maar over. Dan moeten we ook alle wijken met zeehelden-straatnamen hernoemen. Ik vind dat overdreven. Plaats het in de tijd. Gebruik die standbeelden om over de zwarte bladzijden in de geschiedenis te vertellen. Sloop alleen wat in de toenmalige tijd al als excessief en wreed werd beschouwd, zoals Coen. Westerling, moordenaar in Indonesië, heeft denk ik geen standbeelden, en anders moeten ze weg. Het verwijderen van standbeelden van Columbus vind ik onzinnig. Columbus heeft al die Indianen niet uitgeroeid. En over de cowboy's en Indianen: het spel heette niet voor niets Indiaantje spelen, niet cowboytje spelen. Dankzij de totaal a-historische boeken van Nowee en Karl May was ik liever de nobele Indiaan. Ik had een prachtige tomahawk, van rubber. En WO II is voor de Duitsers nog een trauma; dat wordt al minder, met de tijd. In een Duits hotel moest ik een paar jaar geleden een verontwaardigde Duitse vrouw uitleggen waarom zij ooit in NL met de nek was aangekeken, dat vond ze heel gek ...

De Nieuwe Realist
De Nieuwe Realist11 jun. 2020 - 22:15

Ik heb lang na lopen denken hoe hier op te reageren. Ik was in mijn jeugd niet hoogsensitief (nu nog niet overigens) en had geen moeite met "cowboy-tje spelen". Ik moet me daar nu met terugwerkende kracht schuldig over voelen? Waar ik als kind niets mee had was met de pistolen, pijl en bogen en bijltjes die daar bij hoorden. Dus was ik al heel vroeg passifistisch. Ik weet niet of dat een verdienste is, dus ik zal me hiervoor niet op de borst kloppen, zoals mevrouw Meese dat wel doet. Volgens mij kunnen we het hele verhaal als volgt samenvatten: geen enkel land heeft een geschiedenis zonder schandplekken en geen enkel land zal ooit een toekomst kennen zonder deze schandvlekken. Het heeft veel mensen goeds gebracht, ook de mensen die tegen racisme aan het demonstreren zijn. En ja, er is racisme, ook in Nederland. En ja, dar moet iets aan gedaan worden. Maar ik geloof niet in de ideologie die men nu probeert te verspreiden onder valse voorwenselen.

RechtdoorZee93
RechtdoorZee9311 jun. 2020 - 20:20

Zal me maar beperken tot de vier voorstellen en beginnen met mijn eigen beeldvorming. In mijn studietijd kreeg ik de kans om tweemaal in Azië te wonen (Japan en Singapore) en kon ik talloze Aziatische landen bezoeken. Ik kan niet ontkennen dat ik het Aziatische model van enige trots en zelfverzekerdheid prefereer boven het door de auteur voorgestelde model van schaamte en onzekerheid zoals de auteur voorstelt. De voorstellen en de bredere antiracisme beweging doen me steeds meer denken aan een soort revolutionaire Maoïstische sekte met een dun vleugje anti-racisme. In China zie je nog maar beperkt symbolen van haar rijke geschiedenis. Alles wat 'oud en fout' was moest namelijk kapot. Mao wilde zelfs het Chinese schrift afschaffen. Ook in het westen zie ik verontrustende gelijkenissen zoals het geweld tegen vrijheid van meningsuiting in universiteiten, het afdwingen van taalaanpassingen (blank -> wit), het eisen van het herschrijven van de geschiedenis, het verwijderen van alle symbolen die geen ruimte krijgen binnen deze ideologie enz. Ook komt er steeds meer geweld uit die hoek. Ik vraag me dan ook af waar we de lijn trekken, waar stoppen we en wie gaat dat bepalen? Bijna niemand is een engel. Gandhi was een diep racistisch man bijvoorbeeld. Moeten zijn standbeelden ook weg? Het colosseum is gebouwd door slaven om er slaven in te doden. Moeten we dit gebouw omver halen? Moet Italië herstelbetalingen doen? De auteur heeft het over een collectief realiteitsbesef van fout geweest zijn en het schamen daarvan. Ik vraag me echter af tot in hoeverre we dit moeten doortrekken? Moeten Ghanezen zich bijvoorbeeld schamen omdat hun voorouders mensen tot slaaf maakten en hen verkochten aan blanken? Moeten Marokkanen zich schamen voor de Barbarijnse slavenhandel? Moeten Mongolen zich schamen voor het geweld tijdens het Mongoolse Kanaat? Een van mijn beste leraren zij ooit; als je je in een situatie bevindt waar mensen zich broeder/zuster/kameraad noemen; ren weg en snel. Dit collectivistisch groepsdenken levert alleen maar ellende op. Laten we mensen individueel beoordelen op wie ze zijn en niet uit welke groep ze komen. Om af te sluiten met de verassend wijze woorden van onze koning: niet normaal maken wat niet normaal is.

2 Reacties
Yaroslav
Yaroslav11 jun. 2020 - 21:49

Uitstekend verwoord. Het sektarische dogmatische groepsdenken dat we nog kennen uit het bolsjewisme en het Maoïsme steekt de kop weer op. Individuen worden gereduceerd tot hun kleur, gender en/of sociale klasse en ideologische zuiverheid is weer een deugd. Bedankt voor dit frisse tegengeluid. Hebben we hard nodig deze dagen.

Willem24
Willem2412 jun. 2020 - 14:09

Goede reactie RechtdoorZee!

Ivan61
Ivan6111 jun. 2020 - 20:05

Waarom zou je dat op zo een radicale manier doen? Niemand wordt beter als dat op deze manier wordt gedaan, Laat geschiedenis met rust en kijk vooruit. Kijk niet aan huidskleur, vergeet accent en neem jouw medemens gelijkwaardig waar. Zo ingewikkeld is dat niet.

Ithnairam
Ithnairam11 jun. 2020 - 18:16

"Wat heeft mijn levensverhaal nu te maken met het Black Lives Matter protest? Als docent en drs geschiedenis ben ik van mening dat we veel kunnen leren van de naoorlogse Duitse WOII-aanpak. Ik snap werkelijk nog steeds hoe het levensverhaal van de auteur relevant is. Het lijkt enkel te dienen als expositie van de morele kwaliteit van de auteur. Als hoog sensitief persoon van extreme morele kwaliteit wist zij al als kind de wereld te doorzien, terwijl al die andere sukkels in onwetendheid racisme praktiseerden. Dit terwijl de logica van de aurgens te bekennen is. Voorbeeld: "

JD2
JD211 jun. 2020 - 17:52

Heb ik net een zeer genuanceerd stuk van Erwin Angad-Gaur gelezen, met veel positieve bijval, krijg ik dit voor mij kiezen. Menigeen hieronder heeft al uitgebreid uit de doeken gedaan dat het artikel, laten we het voorzichtig zeggen, niet geheel en al overeenkomstig de waarheid is. Ik heb daar niets aan toe te voege. Maar omdat mevrouw Meese begint met een persoonlijke ontboezeming wil ik wel even kwijt dat ik ongelofelijk trots was toen ik van mijn ouders een zelfgemaakte tooi kreeg, gemaakt van gevonden veren en ik een echte indiaan kon zijn. Of heb ik mij met terugwerkende kracht schuldig gemaakt aan cultural appropriation en moet ik spijt betuigen?

Uilenspiegel
Uilenspiegel11 jun. 2020 - 17:48

Citaat: "Wat trof ik een rijkdom aan, een altijd goed geluimde bevolking die altijd lachen en positief zijn: wat was dat een verschil met de koude Nederlanders!" Als hoog sensitief iemand las ik bovenstaand citaat, en het kriebelde meteen. Jij wil stereotype, karikaturen uitbannen toch? Ik stel voor: begin bij je zelf.

Grietje Vleeshart
Grietje Vleeshart11 jun. 2020 - 17:44

Ik herinner me (vaag) dat Erich Fromm (in de Angst voor vrijheid?) al 's schreef dat je kinderen geen les moet geven in geschiedenis (en nog wat vakken) omdat je dat alleen maar in de meest eenvoudige, lapidaire termen kunt doen, met eenvoudige verhaaltjes waar 't goede en 't kwade in heldere stromen vanaf druipen en God en Koning het laten donderen en moeders pleisters plakken en tranen stelpen; omdat kinderen (nog) geen oog hebben voor de propaganda die bijna onvermijdelijk aan de 'vaderlandse geschiedenis' kleeft etc. Het kost ontiegelijk veel moeite omdat later af te leren, te herstellen, te nuanceren, etc, wat dan ook in veel gevallen (zie de Fvd-kneuzen) nooit gebeurt.

Thuiszitter
Thuiszitter11 jun. 2020 - 15:57

https://www.historischnieuwsblad.nl/nederland-was-een-voorloper-in-de-slavenhandel/ De Amsterdamse grachtengordel is niet tot stand gekomen door de slavenhandel. De eeuw was welvarend door de handel in producten, door de wetenschap en door de kunst en daarom de gouden eeuw te noemen. Dat er ook een slavenhandel was ontstaan is natuurlijk een feit en is zeker een zwarte bladzijde uit die periode. Wat mij betreft blijft het de gouden eeuw.

Johan de Neen
Johan de Neen11 jun. 2020 - 15:30

Beste mevrouw Meese, Ik ben het met u eens dat er in het Nederlandse bewustzijn meer aandacht moet zijn voor de duistere kanten van de geschiedenis, onder andere door hier op scholen aandacht aan te besteden. Maar om de gouden eeuw om te dopen tot de zwarte eeuw? Dit is mijn inziens te rigoureus en ook feitelijk onjuist. U heeft geschiedenis gestudeerd, dus u weet net zo goed als ik dat de belangrijkste factor van welvaart in de Gouden eeuw uit de moedernegotie in de Oostzee kwam. U weet net zo goed als ik dat de VOC een gevolg was van deze vergaarde rijkdommen, niet de oorzaak. U weet net zo goed als ik dat de WIC na zijn oprichting zich voornamelijk bezig hield met de kaapvaart (herinnert u zich Piet Hein?) en zich pas láter primair op de slavenhandel is gaan richten. U weet net zo goed als ik dat de VOC een Naamloos Vennootschap was, los van de staat, met een éigen leger en vloot, die vrijwel ongecontroleerd zijn gang kon gaan. Dat de staat de VOC en WIC staatsmonopolie gaf over bepaalde handelsgebieden/activiteiten, wil nog niet zeggen dat het staatsbedrijven waren? De staat an sich kreeg pas echt overzeese gebieden in handen na de compagnieën opgeheven werden en/of privé eigendom werd verkocht. U weet net zo goed als ik dat de slavenhandel en plantages maar een marginale invloed hebben gehad op het verloop van de gouden eeuw. Zonder dergelijke praktijken was die gouden eeuw er ook geweest, zij het met wat minder luxemiddelen en wat minder rijke kooplieden in Amsterdam. U weet óók net zo goed als ik dat het gros van de Nederlanders, zeker buiten Holland en Zeeland vrijwel NIET hebben geprofiteerd van de praktijken die zich in 'de oost' en 'de west' afspeelden. Misschien niet eens een 'gouden eeuw' hebben doorgemaakt, daar in delen van het land nog met de Spanjaarden werd gevochten. Dus de nadruk leggen op dergelijk onrecht in deze periode is niet alleen onjuist, maar doet niemand in dit hele verhaal eer aan. Moet de slavenhandel en de praktijken van de VOC en de WIC behandeld worden op school? Ja. Maar doe dit in een apart tijdvak, de tijd van het kolonialisme of iets dergelijks. De tijd dat de rijke elite die ontstond uit de lucratieve VOC handel (en iets minder lucratieve WIC) steeds meer geld en macht kreeg. Een regentenklasse ontstond die zó gierig was dat ook in eigen land niet geïnvesteerd werd. Van een VOC die mensen misleidde om aan boord te gaan, of zelfs dwong. Over hoe 10-20% van de bemanning die naar 'de Oost' vertrok nooit meer terug zou komen. Over hoe slaven werden gekocht, verscheept en behandeld op de plantages. Over hoe men in Indië samenwerkingen aan ging met lokale heren en zo de bevolking van twee kanten werd uitgeknepen. Over hoe ver de VOC wilde gaan in het bereiken van een monopolie op bepaalde specerijen, met genocide tot gevolg. Natuurlijk moet dat belicht worden, natuurlijk moet er meer besef komen voor de donkere kanten van ons verleden. Ik ben het ook eens dat sommige beelden/namen van bepaalde heren best uit het straatbeeld kunnen verdwijnen (mensen zoals Coen). Maar ga niet de geschiedenis verdraaien.

2 Reacties
Peterrr2
Peterrr211 jun. 2020 - 18:26

Sterk beschreven. Ben benieuwd of de schrijfster hier inhoudelijk op kan en durft te reageren.

marcelhermus
marcelhermus11 jun. 2020 - 18:43

meer geleerd door dit stuk dan de eerste 3 jaar geschiedenis op de havo. Maar dat kan ook aan mij liggen :)

Jorah
Jorah11 jun. 2020 - 14:57

Pak gerust eens een huidige geschiedenismethode er bij in het basisonderwijs. En je zal zien dat er al aandacht is voor de zwarte bladzijden, de slavenhandel enzovoort enzoverder.

Peterrr2
Peterrr211 jun. 2020 - 14:51

"Wat heeft mijn levensverhaal nu te maken met het Black Lives Matter protest? Als docent en drs geschiedenis ben ik van mening dat we veel kunnen leren van de naoorlogse Duitse WOII-aanpak: de Duitse overheid besloot namelijk het boetekleed aan te trekken, veel aandacht te geven aan het feit dat ze fout waren in WOII, waardoor er ook echt onder de bevolking een realiteitsbesef bestond dat ze fout waren. En dat ze zich hierom schaamden, ook al waren het hun ouders of grootouders." Wat vind je van de insteek dat eigenlijk niemand meer in Nederland de huidige generatie uit Duitsland verantwoordelijk houdt voor WOII? Dat we de mensen die er nu leven niet afrekenen op de dingen die voor hun tijd gebeurden? Volgens mij gaat het vooral om punt 4 uit bovenstaand verhaal. Laten we er voor zorgen dat de problemen die nu spelen opgelost worden. Volgens mij heeft dat meer zin dan terugkijken naar het verleden. Ik denk dat het grootste deel van de Nederlanders niet eens weet dat er standbeelden staan van voormalige slavenhandelaren, laat staan dat het invloed heeft op hun denkbeelden. Dus waarom zou je daar energie insteken als er nog zoveel dingen verbeterd kunnen worden?

DaanOuwens
DaanOuwens11 jun. 2020 - 14:43

Lijkt mij leuk al die historici een verplichte omscholing op te leggen naar een nuttig beroep. Een van mijn vrienden heeft die stap gemaakt naar het onderwijs en doet daar nu prima dingen. Wat mij betreft een 30 minuten per week in het basis onderwijs Nederland van barbaren tot PVV. Dan geef je die kinderen mee dat er weinig veranderd. Stop de vrij gekomen tijd in het leren van relevante dingen aan kinderen. De bossen in Brazilië, het ontginnen van grondstoffen op de noord en zuidpool, ontwikkelingen in Afrika, overeenkomsten en verschillen in Europa, de bevolking van de VS. Er is een waslijst aan meer relevante onderwerpen te bedenken. Vergeet de gouden eeuw, vertel wat over de historie van Amsterdam, geef aandacht aan de Nederlandse koloniën en val kinderen nooit meer lastig met de slag bij Nieuwpoort. Wij trekken nauwelijks lessen uit het verleden dus laten we er ook minder schooltijd aan besteden.

2 Reacties
Pater
Pater12 jun. 2020 - 4:55

Het is moeilijk lessen uit de geschiedenis te trekken omdat er altijd grote verschillen zijn met nu. Om daar toch wat van te bakken moet je héél veel aan geschiedenis doen. En laat dat nou ook nog leuk zijn ! Althans, dat vinden veel mensen, niet mensen die sowieso, zonder kennis van de geschiedenis, denken dat ze de wijsheid in pacht hebben.

DaanOuwens
DaanOuwens12 jun. 2020 - 10:48

@ Pater Jij schrijft: Om daar toch wat van te bakken moet je héél veel aan geschiedenis doen. En laat dat nou ook nog leuk zijn ! Dat si blijkbaar een activiteit van mensen die moeite hebben met het heden en dus maar het verleden invluchten. Niet mensen waar je iets aan hebt als je antwoorden zoekt voor de problemen van nu.

Arend Wortel
Arend Wortel11 jun. 2020 - 14:35

Zou de 'Gouden Eeuw' echt alleen maar zo genoemd worden omdat Nederland toen aan handel in tot slaaf gemaakten deed en we dat nog steeds prachtig vinden? Of zouden er misschien ook wel enkele positieve zaken over te melden zijn? De 16e eeuw was voor Nederland ook een eeuw waarin wetenschap, onderwijs en geneeskunde sterk opkwamen, waarin universiteiten werden opgericht en polders werden drooggemalen. Ook maakten kunst en cultuur een bloeiperiode door. Denk aan Rembrandt, Hals, Vermeer, Stevin, Leeghwater, Sweelinck, Descartes, Vondel, Spinoza, Hooft, Bredero, Cats, Van Campen, Van Leeuwenhoek, noem maar op. Van mij hoeft de term 'Gouden Eeuw' ook niet zo nodig, maar als je de 17e eeuw de 'Zwarte Eeuw' gaat noemen, doe je deze periode en wat er toen ook aan goede dingen bereikt is toch wel tekort. Het is de laatste tijd erg in de mode om te doen alsof de 17e eeuw uit niets anders dan slavernij bestond en het verbaast me een beetje dat een historica daaraan meedoet. Overigens, wat punt 2 betreft, ik geloof niet dat Nederlandse kinderen op school niets leren over de vele zwarte bladzijden in de geschiedenis. Toen ik zelf op de middelbare school zat (in dezelfde tijd als Petra Meese, we zijn even oud) werd er al ruim aandacht besteed aan slavernij en de lelijke kanten van kolonialisme. Ook in de leerboeken van mijn kinderen die nu op school zitten wordt er uitgebreid bij stilgestaan.

Jozias2
Jozias211 jun. 2020 - 14:28

“Want ik onthield vooral dat de zogenaamde vrijheidsstrijd begon met een beeldenstorm van katholieke kerken, die je in mijn ogen gewoon kan vergelijken met de vernietiging van cultureel erfgoed door de moslimextremistische Taliban. Toen de Taliban in Afghanistan in 2001 besloten om de eeuwenoude Boeddha-beelden in de Bamiyan-vallei te vernietigen was de hele wereld in rep en roer.“ “verwijder standbeelden van hen die verantwoordelijk waren voor de slavenhandel,“ Deze twee kan ik niet helemaal rijmen. Daarnaast weet ik niet wat deze mevrouw allemaal op school gehad heeft maar in mijn tijd was er wel degelijk aandacht voor de slavenhandel vanuit Ghana, de keerzijde van de gouden eeuw, situatie in Nederlands Indië en ik weet nog dat we klassikaal de film ‘Missisippi burning’ hebben bekeken en besproken bij maatschappijleer.

CRK
CRK11 jun. 2020 - 14:28

Ik zou zeggen dat het geringe aandeel dat slavernij heeft bijgedragen aan de rijkdommen die we toen hebben vergaard (5%) niet genoeg is om de benaming van die periode te veranderen. Het was voor de staat Nederland een Gouden Eeuw. En waarom onze geschiedenis zo rooskleurig wordt beschreven? History is written by the victors, En anders dan Duitsland stond Nederland meestal aan de winnende kant van conflicten. https://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2290676-de-nederlandse-economie-was-voor-vijf-procent-afhankelijk-van-slavernij.html

1 Reactie
Pater
Pater12 jun. 2020 - 4:59

Die link verwijst naar de 18e eeuw, niet naar de Gouden Eeuw, toen was het veel minder dan die 5 %.

Amijn
Amijn11 jun. 2020 - 14:08

Een verhaal wat alle kanten op schiet (fijne objectieve benadering van de geschiedenis overigens) en waar vervolgens een zeer vreemde 'kortom' wordt samengesteld. Slavenhandel werd door een zeer klein deel van de maatschappij uitgevoerd, dus hoezo collectief excuses aanbieden? De oorsprong van de benaming Gouden Eeuw is al helemaal niet voor 99% gebaseerd op slavenhandel, dus hoezo moet dat omgezet worden in 'Zwarte Eeuw' met als verwijzing naar de slavenhandel? En serieus, 'verwijder standbeelden' die je niet aanstaan? 'Veel gekleurde Nederlanders' voelen zich niet serieus genomen' en dat zal met excuses van de overheid kennelijk wel plaatsvinden? Wat een simpele veronderstelling.

becket
becket11 jun. 2020 - 14:01

Ok,dus deze universitair geschoolde mevrouw stelt de systematische vernietiging van de joden door de Duitsers gelijk aan de misstanden uit de 17e eeuw? Bijzonder.

e men
e men11 jun. 2020 - 13:52

1) hoe denkt uw collega Han van der Horst hier over, die zei namelijk vorig jaar nog "Je maakt het juist moeilijker”, vindt Van der Horst. ,,Tegenover witte kanten staat altijd zwart. Dat kun je makkelijker uitleggen als je de term Gouden Eeuw blijft gebruiken.” 2) ???? 3) die standbeelden worden wel verwijderd, niet goedschiks dan wel kwaadschiks. Dus aan uw verzoek wordt vroeg of laat wel voldaan, ik vermoed door kzop leden. 4) Als de (huidige) Nederlandse regering en het (huidige) Koningshuis, hun excuus aanbieden, is het gezeur dan afgelopen?? wat denk U?? natuurlijk niet. Komt nog bij, zijn de huidige regering en het huidige Koningshuis verantwoordelijk voor iets wat een paar honderd jaar geleden is gebeurd??

Sam V
Sam V11 jun. 2020 - 13:36

Deze zin in het artikel zegt voor mij voldoende in hoeverre ik dit verhaal voldoende serieus kan nemen; “ Wat trof ik een rijkdom aan, een altijd goed geluimde bevolking die altijd lachen en positief zijn: wat was dat een verschil met de koude Nederlanders!”. Over stereotypering gesproken. Daarnaast doet deze mevrouw zelf nu ook een oproep voor een beeldenstorm.

DenFlexwerker
DenFlexwerker11 jun. 2020 - 13:36

1) Waarom daar stoppen? Toen mijn oude moeder in de jaren 70, de pil in Brabant wilde, moest je een briefje van meneer pastoor hebben. Je werd geleefd. Pas in de jaren 90, werd vrijwillige euthanasie mogelijk. Tot die tijd behoorde jouw leven aan de staat toe. Dus laten we alles voor die tijd de grote zware geschiedenis noemen. Herhaal dat elke 50 jaar want zaken die je nu als normaal ziet en die wel moeten, zullen over 50 jaar als barbaars gezien worden. 2) Zoekplaatje. google "canon van Nederland" en pak de wiki eens. Wat is venster 23? Kortom: doe je huiswerk over welk huiswerk men moet doen.... 3) Zie drie, zoek venster 10 eens op. Verder is het strijdig met punt 2, want je gaat nu juist de slavernij uit het zicht plaatsen. Laten staan die beelden, niet als verering maar als geschiedenis. 4) De slavernij is inmiddels 150 jaar afgeschaft. Hoewel je een sterk punt kan maken dat die tussen 1940 en 1945 weer even terug was. Er moet dus excuses gemaakt worden voor wat voorouders, 6 generaties geleden gedaan hadden. Volstaat een "sorry dat ik uit de verkeerde baarmoeder ben gekropen en met fout zaad verwekt ben"?

Will2
Will211 jun. 2020 - 13:26

"wij zijn onze broederschap verschuldigd aan de Afro American society, immers wij zijn de veroorzakers van het feit dat ze er überhaupt wonen…" En de volgende identity/ras stakker. Moeten de italianen hun verontschuldigingen maken aan joden? Tenslotte, was het niet het Romeinse rijk wat de diaspora inzette? Krijgen we nog excuses vanuit Spanje en Frankrijk voor voor hun bezetting hier in de Lage Landen? En zo kan ik nog wel even doorgaan. "maar voegden wij Nederlanders tezamen met andere Europese landen niet het racistische element eraan toe?" Klinkklare onzin. De reden waarom zwarte slavernij in het Westen (en niet te vergeten in het Oosten) zo groot werd, was omdat het Christendom en de Islam het hebben van een slaaf die het juiste geloof beleid verbied. In Afrika werd geen van beide geloven aangehangen dus dat kwam mooi uit. En ik mis in werkelijk elk verhaal over slavernij de rol van zwart Afrika zelf. Het overgrote deel van de zwarte slaven werd namelijk door het Westen niet gevangen genomen, maar werd simpelweg gekocht van jawel, zwarte slavenhandelaars. Iets waar de BLM beweging en supporters niet aan herinnerd willen worden, want alles moet de schuld van de blanke man zijn.

2 Reacties
FransAkkermans1947
FransAkkermans194711 jun. 2020 - 19:58

Spanje heeft ons land nooit bezet. Toch nog maar eens een boek over lezen.

Willem24
Willem2411 jun. 2020 - 23:28

Nou Frans, lees jij dan eerst maar een boek over wat er hier gaande was in de periode van , laten we zeggen zo tussen 1580-1590.

JoostV52
JoostV5211 jun. 2020 - 13:16

Hilarisch om te lezen dat de naam Gouden Eeuw veranderd zou moeten worden in Zwarte Eeuw om hiermee de schaamte weer te geven. Hiermee geef je aan dat 'zwart' staat voor slecht. Lijkt me niet de bedoeling.

Mr Ed
Mr Ed11 jun. 2020 - 13:16

"verander “Gouden Eeuw” benaming in “Zwarte Eeuw” (van schaamte)" Ik hoop niet dat de schrijver suggereert dat zwart gelijk staat aan schaamte, of dat zwart iets slechts is.

JasDon
JasDon11 jun. 2020 - 13:16

"Waarom werd die “Goud” genoemd en niet “Zwart”? Want begon vanaf die tijd niet de WIC-VOC en later MCC aan de internationale slavenhandel?" Daarvoor werd er gewoon onder Spaanse vlag slavenhandel gedreven. Het heeft dus niets tot weinig te maken met de Tachtigjarige Oorlog. Je zou verwachten dat een historica de historische context mee zou nemen in haar overweging.

Miss Piggy
Miss Piggy11 jun. 2020 - 13:15

Och heden, niet dit weer. Wat is het toch met die dwangmatige zelfkastijding bij een groot gedeelte van Links in het Westen? De Chinezen hebben hier ook een term voor: baizuo. Wat zoiets betekent als naïeve, linkse Westerling. Zelf Geschiedenis gestudeerd, en ik ben er alleen maar voor om een zo breed en objectief mogelijk beeld van onze vaderlandse geschiedenis te geven. Dus inderdaad zowel de goede kanten als de slechte kanten. De Gouden eeuw de Zwarte eeuw noemen is echt een gotspe. Ja, er waren verschrikkelijke zaken, slavenhandel, piraterij, armoede, achterstelling van regio's zoals Brabant, Limburg en Drenthe. Die moeten benoemd worden en een prominente plek in de geschiedenisboeken krijgen (wat ook nu al steeds meer het geval is). Maar daar tegenover staan ook zeer mooie zaken: Spinoza, de kunst van Rembrandt, Frans Hals, de prachtige grachten in elk stadscentrum in Nederland. Het feit dat volgers van haast elk geloof een plekje konden krijgen, waar dit in het grootste gedeelte van Europa op dat moment niet het geval was. Ons als Nederlandse samenleving ligt de taak om mensen die net hier 1,2 of 3 generaties wonen net zo onderdeel van de Nederlandse/Westerse cultuur te laten voelen als die Nederlanders wiens voorouders hier sinds de oudheid al vertoeven. Echter om diep door het stof te moeten en haast onze complete geschiedenis als slecht en zwart neer te zetten, dat zal alleen maar nog meer onbegrip opwekken.

Ch0k3r
Ch0k3r11 jun. 2020 - 13:11

Er zijn veel mensen die aanstoot nemen aan het gebruik van de 'kleur' zwart als iets slechts. Hoewel je boodschap goed bedoeld is, je gaat ongetwijfeld afgefakkelt worden op je woordkeuze.

Wilco4
Wilco411 jun. 2020 - 13:07

Moet de huidige generatie het boetekleed aantrekken voor iets dat honderden jaren geleden is gebeurd? Ik weiger mij iig een white guild aan te laten praten, voor iets waar ik niks mee te maken heb, en daarmee basta!