Joop

Vergroot de afstand tussen pers en politiek

  •  
06-01-2022
  •  
leestijd 4 minuten
  •  
143 keer bekeken
  •  
rutte-jair-2
Stort je op de grote issues die ertoe doen. En analyseer vaker de kwaliteit van de wetgeving.
Nico Haasbroek becommentarieert wekelijks ontwikkelingen in de media.
Het kan weinig kwaad om het bij de start van Rutte 4 ook eens te hebben over hoe de parlementaire pers over de Haagse zaken bericht. Het nieuwe kabinet is in aantocht; de politiek zegt de bestuurscultuur te willen vernieuwen en het Binnenhof wordt grondig gesaneerd. Alle reden voor de media om zich ook aan een kritisch zelfonderzoek te onderwerpen.
Ik heb van die politieke verslaggeving niet zo’n hoge pet op. De mainstream berichtgeving meldt keurig wat er allemaal gebeurt, maar is toch vooral heel braaf, gezagsgetrouw en gericht op de ‘poppetjes’ en relatieve bijzaken. Dat heeft onder andere te maken met de ‘jongens onder mekaar cultuur’ met tal van subtiele regeltjes en afspraken die in de loop der tijd een eigen leven zijn gaan leiden. Je hebt er belang bij de duivel te vriend te houden.
Toen ik voor het eerst als journalist in Den Haag moest werken was ik stom- verbaasd door wat ik daar aantrof. In het perscentrum Nieuwspoort bestond niet of nauwelijks afstand tussen de politici en de dames en heren van de pers.
Men tutoyeerde erop los en noemde elkaar bij de voornaam. De zogenaamde Nieuwspoortcode gaat er van uit dat wat er besproken wordt in de media mag worden gemeld, mits de bron niet genoemd wordt. Daardoor kun je als journalist meer te weten komen en de politici kunnen dingen lekken en proefballonnetjes oplaten. Ik weet nog goed dat ik een keer tegen Pim Fortuyn zei dat de Haagse politieke cultuur wel eens sterker zou kunnen zijn dan zijn vermogen om de boel daar grondig te veranderen.
In het artikel ‘En wat zegt u daarop?’ vroeg de Volkskrant (28/12/91) zich af welke invloed journalisten op de bestuurscultuur hebben? Dat leverde een interessante beschouwing op. Ergens staat dat het opvallend is dat de rol van de pers in de ogen van de politici veel groter lijkt te zijn dan hoe hoofdredacteuren die ervaren. De hoofdredacteuren vinden op hun beurt dat hun werk vaak bemoeilijkt wordt door weinig transparante communicatie. Over de rol die de journalistiek in een nieuwe bestuurscultuur zou kunnen spelen worden een vijftal behartenswaardige aanbevelingen gedaan:
1. Zoek niet alleen een schuldige 2. Wees milder voor politici die zich kwetsbaar opstellen 3. Besef dat haastige verslaggeving een keerzijde heeft 4. Wees selectief in wat je aandacht geeft 5. Ga vaker het land in.
Het theater dat in politiek Den Haag door politici, journalisten, lobbyisten en voorlichters wordt opgevoerd wordt aardig beschreven door Joris Luyendijk in het boekje ‘Je hebt het niet van mij, maar…’ (uitgeverij Podium, 2010) Een maandlang liep hij rond door wat de ‘Haagse kaasstolp’ werd genoemd en hij beschreef die fascinerende wereld als een antropoloog. Door iedereen daar te vragen ‘welk gedrag in hun territorium wordt beloond, respectievelijk afgestraft? Hoe worden ze in het gelid geduwd, wat zijn de geschreven en ongeschreven regels? En vooral hoe kom je in zo’n wereld omhoog?’
Zijn analyse werd hem niet in dank afgenomen, omdat hij het spelletje waarbij je elkaar de hand boven het hoofd houdt als het erop aan komt, niet mee wilde spelen. Ik kan me nog herinneren dat politici en parlementaire journalisten probeerden één front te vormen in hun afkeuring van wat deze buitenstaander had gesignaleerd.
En dat zie je vaker. In het begin werd de onorthodox interviewende Rutger Castricum niet door de kaasstolp geaccepteerd, maar iemand als Jaïr Ferwerda kan ongestoord zijn gang gaan omdat hij bereid is zich aan de Haagse codes te houden. Hij is daardoor totaal ongevaarlijk. Loop je in het gareel, dan ben je welkom op en rond het Binnenhof. En Rutger is inmiddels ook bijgedraaid.
Een nieuwe politieke cultuur zou gebaat zijn bij een andere en betere opstelling en werkwijze van de parlementaire pers.
Speel het spel niet mee. Gooi Nieuwspoort dicht. Vergroot de afstand tussen pers en politiek. Leg het accent op onderzoeksjournalistiek. Stel de WOB (Wet openbaarheid van bestuur) opnieuw ter discussie. Stort je op de grote issues die ertoe doen. En analyseer vaker de kwaliteit van de wetgeving.
In het besef dat internationale, Europese en lokale politiek minstens zo belangrijk zijn. Zo lees ik vandaag in de Volkskrant de column van Peter de Waard, waarin hij zich afvraagt ‘Wat Nederland doet als de VS een dictatuur worden?’ Ik volg met afgrijzen wat er op dit moment in Kazachstan gebeurt.
Terwijl ik op het lokale niveau de burgerpartij Wij Delfshaven in de Gebiedscommissie vertegenwoordig. Wat mij bij een laatste aanbeveling brengt: Zowel politiek als pers zouden de burger, die kiezer is en belastingbetaler, veel serieuzer moeten nemen.
Delen:

Praat mee

Heb je een vraag, suggestie of wil je gewoon iets kwijt? Dat kan hier. Lees onze spelregels.

avatar

Reacties (10)

Minoes&tuin
Minoes&tuin7 jan. 2022 - 10:46

Tja, dat zijn zogeheten politieke duiders bij de NOS, die alles herhalen wat politici zelf zojuist gezegd hebben. 'Niets'zeggend dus. Ik heb er een broertje dood aan. Dat geborrel daar, dat tutoyeren en de onderlinge blikken van verstandhouding, staan mij al lang tegen.

The Apple
The Apple6 jan. 2022 - 22:32

Het grappigste vind ik die ik die "kritische vragen". Stelselmatig volgt daarop een labyrinth van woorden, met een eindconclusie waarvan je denkt: "ja, daar kun je eigenlijk niets tegen hebben." Daarna begint een uitgebreidde zoektocht of een politicus misschien iets gezegd heeft dat onwaar is of waar zijn ware bedoelingen uit zouden blijken. En natuurlijk wordt er uitgebreid aandacht besteed aan onze binnenlandse en buitenlandse vijanden. Het is een soort Groundhog Day met steeds een iets andere tekst. Ik kijk via 'NPO start' en aan het einde van een programma krijg je dan soms automatisch het volgende in de reeks te zien. Het is me nu al een paar keer gebeurd dat ik bij zo''n "nieuws en praatprogramma" kort was ingedommeld en dat je dan bij het volgende weer wakker schrikt. Zou je denken, maar na een kwartiertje op zo denk je dat opeens: "Maar dat was toch in juni?" En verrek...., het heeft alleen even geduurd voordat dat je dat uit het oeverloze gelul kon opmaken. Bijvoorbeeld omdat er opeens iemand "gisteren" zei, over iets dat 6 maanden geleden gebeurde https://www.youtube.com/watch?v=GrxF4ofLE00 https://www.youtube.com/watch?v=VDrTSE3m4Vw

Griezel in post-gezellig Nederland
Griezel in post-gezellig Nederland6 jan. 2022 - 17:34

zonder onafhankelijk pers geen democratie beiden hebben we dus ook niet

Fleurig
Fleurig6 jan. 2022 - 14:32

Onze dagbladen zijn geheel in handen gevallen van Belgische bedrijven, die gedreven door kostenreductie redacties hebben gedwongen om kopij met elkaar te delen. Puriformiteit verdwijnt, een fenomeen dat we ook zien bij andere media. Een veelheid van praatprogramma's, die nauwelijks van elkaar verschillen, met dag-in-dag-uit dezelfde mensen en topics. Het ergste is dat dagbladen roddelrubrieken als nieuws brengen. Gelukkig zijn er Joop en Geenstijl om diverse invalshoeken te belichten. Internet doet de rest.

1 Reactie
The Apple
The Apple6 jan. 2022 - 21:39

Inderdaad, Joop ontsnapt volledig aan de waan van de dag en hier vindt je alleen maar wat je niet aantreft in de MSM.: de achtergronden en diepgravende analyses die een constante bedreiging vormen voor de heersende orde. Steeds verrassend door het kiezen van een andere, onverwachte invalshoek. Ik zou het tegengestelde niet durven beweren, want ik weet wat daarvan dan de gevolgen zouden kunnen zijn.

Radio-Head
Radio-Head6 jan. 2022 - 13:03

Hoi Nico, Je schrijft: " Ik volg met afgrijzen wat er op dit moment in Kazachstan gebeurt." Inderdaad, dat is zo,n ontploffing of uitslaande brand, waar ik in meerdere van mijn reacties op doel. (Helaas eindigt het meestal met Regime shocks.) ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ Goed dat je Fortuyn aanhaalt, één van de politici (Thom de Graaf) die hem demoniseerde met goedkeuring van de pers, zit nu in de Raad van State. De gevolgen van deze Politieke moord (shock) zijn we nog lang niet kwijt, temeer omdat er sindsdien alleen maar meer afstand is gecreëerd, en er nog Volksvertegenwoordigers het werken zo goed als onmogelijk wordt gemaakt. De voor een democratie voldoende noodzakelijk wisselwerking tussen het Volk en het Gezag via een onafhankelijke pers ontbreekt. (alleen De Groene is nog onafhankelijk bij mijn weten). Gisteren pas in het nieuws(spin?) 25 jaar na dato, werden de notulen van de Ministerraad vrijgegeven, over de grootste Europese Genocide na de Tweede Wereldoorlog. https://www.telegraaf.nl/nieuws/1837103409/kabinet-kok-i-wilde-weinig-ruimte-geven-in-onderzoek-dutchbat-drama-srebrenica We hebben nu dus te maken met een gezagscrisis, waarop het gezag repressief reageert, en de vorm van een Autoritaire staat heeft aangenomen. We zien nu al zeker nu meerdere decennia allerlei vormen van Staatsterrorisme, welke een uit elkaar en murw gebeukt volk (het met mij gaat het goed met ons gaat het slecht fenomeen), tot nu toe nog met een in de massa gezien, gebogen hoofd accepteert. Een recent bewijs van de Autoritair gedrag binnen de bestuurscultuur. Achterhouden van een rapport van de Raad van de Rechtspraak, met een negatief advies voor een wet op een digitaal controle mechanisme. https://twitter.com/PieterOmtzigt/status/1475821094682697739

1 Reactie
Radio-Head
Radio-Head6 jan. 2022 - 13:16

Één van de gevolgen van het repressieve beleid, is dat we nu Marinus van de Lubbe-achtigen op zien duiken die achter (valse) profeten aan hobbelen, de reactionaire uitspraken van één van de bewindvoerders, hierop zijn veelzeggend en herkenbaar.

GHS
GHS6 jan. 2022 - 13:00

Maar een journalist moet ook zijn nieuws nog "Ergens kwijt kunnen". En dat is soms ook een probleem. Kranten denken aan hun abonnees (wat zullen die ervan vinden). En dat kan dan voor de journalist wel eens niet goed uitvallen. Die moet ook zijn boterham verdienen. En dus..............past hij zich aan aan degene waarvoor hij werkt. Lees maar eens de zienswijze van een Tweede Kamer vergadering in verschillende media. Wat zijn gewone neutrale verslagen? ( alleen het zuivere goedgekeurde verslag van de Tweede kamer zelf?) Je zou dan dus diverse opinies moeten volgen en vergelijken ( en dan weet je ook niet meer en ga je af op je eigen inzicht).

LeftFuturist
LeftFuturist6 jan. 2022 - 12:51

Wat ik zie als een goede journalist, is een publieke infiltrant pur sang.

1 Reactie
The Apple
The Apple6 jan. 2022 - 21:42

Het is alleen de vraag waar je die vind. -