Van Pieter Omtzigt kunnen veel parlementariërs nog iets leren

In het debat over de nieuwe pensioenwet hield Pieter Omtzigt een historisch te noemen betoog van 110 minuten waarin hij zijn bezwaren uiteenzette. Zijn belangrijkste grief tegen het wetsvoorstel betreft het ontbreken van antwoorden op door hem gestelde vragen en het gemis van onderbouwde informatie over tal van uitvoeringsvraagstukken van het nieuwe pensioenstelsel.

Het betoog van Omtzigt acht ik historisch vanwege de zorgvuldigheid en gedetailleerdheid waarin hij de regering en de politieke partijen die het wetsvoorstel er met alle macht snel doorheen willen drukken, liet zien dat de doelstellingen in het pensioenakkoord gewoon met dit wetsvoorstel nooit gerealiseerd kunnen worden. Hij deed dit in voor leken begrijpelijke taal en met tal van voorbeelden.

Omtzigt toonde voorts glashelder aan dat de vereiste zorgvuldigheid bij de totstandkoming van een wet feitelijk met voeten getreden wordt door alle partijen die het voorstel steunen. Beschamend tegen de achtergrond van alle recente affaires en crises.

Een vlammend, glashelder betoog dat tot in de finesses alle zwakke punten van het wetsvoorstel voor pensioendeelnemers zichtbaar maakte is helaas geen garantie dat er ook naar geluisterd wordt. De gevolgen van beruchte notitie “functie elders” waren zichtbaar tijdens zijn betoog. Veel collega-Kamerleden, vooral van partijen die het wetsvoorstel steunen, waren niet aanwezig.

De eenmansfractie Groep Omtzigt heeft geen politieke macht en invloed om het verschil te maken. Dat is het lot van veel kleine fracties in de huidige Tweede Kamer.

De vraag rijst of Pieter Omtzigt zijn invloed als Tweede Kamerlid zou kunnen vergroten als hij een politieke partij zou oprichten en met een kandidatenlijst de volgende verkiezingen in zou gaan. Het antwoord daarop laat zich raden. Omtzigt zou zeker een geweldige stemmentrekker zijn en een flink aantal zetels  binnenhalen. Daar twijfelt niemand aan. Maar is Omtzigt ook geschikt om zo’n partij te kunnen leiden? Ik vermoed van niet. Los van de vraag of hij daar überhaupt zelf zin in zou hebben.

Als controleur van de macht heeft hij inmiddels bewezen redelijk uniek te zijn. Alleen in de Tweede Kamer kom je als eenmansfractie niet ver met die talenten. Aansluiten bij een andere fractie en politieke partij zou in theorie ook een mogelijkheid kunnen zijn. Maar in elke partij heerst een partijcultuur en vooral -discipline. Waar types als Omtzigt nu juist niet gedijen als zij zaken willen onderzoeken en daarin tot het gaatje gaan.

In het debat over het  nieuwe pensioenstelsel liet Omtzigt opnieuw zien dat veel parlementariërs als het gaat om de controlefunctie van de Tweede Kamer en het zorgvuldig voorbereiden van wetsvoorstellen nog heel veel van hem kunnen leren. De vraag is alleen of ze dat wel willen. Het pensioendebat liet opnieuw aan burgers zien dat kadaverdiscipline en kritiekloos volgen van wat achter gesloten deuren al  is besloten, blind door Kamerleden moet worden gevolgd. Ondeskundigheid is tegenwoordig eerder een pré dan een nadeel. Omtzigt zal voorlopig dan ook een roepende in de woestijn blijven.