[Update] Libische legerleider kiest kant betogers

Update 14.00: Khadaffi verliest langzaam maar zeker het land aan zijn tegenstanders. De stad Misurata, in het westen van Libië is in handen intussen in handen gekomen van zijn tegenstanders. Iets wat tot dusver alleen nog steden in het oosten van het land was gelukt.

In Tripoli hebben Khadaffi aanhangers het vuur geopend op betogers. Volgens verschillende bronnen zijn er sinds het begin van de demonstraties op 18 februari al meer dan duizend doden gevallen.

Update 23 februari 8.40

De VN-Veiligheidsraad heeft dinsdag het geweld in Libië veroordeeld. De Veiligheidsraad wil ‘een duidelijk signaal’  afgeven aan Khadaffi. Volgens Ibrahim Dabbashi, de tweede man bij de VN voor Libië, spreekt over genocide in het Noord-Afrikaanse land. Dabbashi meent dat de moordpartijen na de laatste speech van Khadaffi zijn begonnen. Hij hekelt de Veiligheidsraad een verklaring te hebben afgeleverd die niet sterk genoeg is.

Ook de Verenigde Staten hebben het geweld afgekeurd, maar de regering Obama heeft zich niet uitgesproken over een eventueel aftreden van de dictator. Volgens NRC-correspondent Tom-Jan Meeus houdt Amerika zich afzijdig en blijkt uit niets dat het de komende dagen zal interveniëren:

Feit is dat de Libische leider sinds 2003 groot geld aan prominente Amerikanen betaalt om zijn imago te verbeteren. Kun je eerst miljoenen aan een dictator verdienen en daarna eisen dat hij op humanitaire gronden wordt aangepakt? Dat is een mooi Amerikaans dilemma.

Update 21.30

Na de toespraak van Khadaffi heeft de Libische minister van Binnenlandse Zaken Abdul Fatah Younis zijn ontslag ingediend. Hij kiest de kant van de betogers. Fatah Younis is eveneens generaal van het leger en heeft de strijdkrachten opgeroepen zich bij het volk aan te sluiten. De Libische autoriteiten melden dat in totaal 300 mensen zijn omgekomen bij de demonstraties.

Update 17.20

De Libische leider Khadaffi heeft aangekondigd niet te zullen opstappen. In een tv-toespraak zegt hij niet van plan te zijn zijn rol als ‘leider van de revolutie’ op te geven. In zijn toespraak zegt hij geen geweld te hebben gebruikt, maar dat niet te schuwen indien het nodig blijkt te zijn. Verder geeft hij de jeugd de schuld van alle onrust. Zij zouden opgehitst zijn door de gebeurtenissen van de afgelopen weken in de buurlanden. Ook hekelt Khadaffi de Verenigde Staten. Hij herinnert het volk eraan dat de VS Libië in het verleden heeft gebombardeerd.

Update 15.00

In een wijk in de Libische hoofdstad Tripoli liggen de straten bezaaid met de lichamen van demonstranten. Dat meldt Trouw. Zij zijn doodgeschoten door veiligheidstroepen die trouw hebben gezworen aan de Libische leider Moammar Khadaffi. Dat hebben de Libische oppositieactivist Mohammed Ali en een bewoner van Tripoli dinsdag gezegd.

Volgens getuigen die anoniem wensen te blijven openden de troepen het vuur op ambulances en demonstranten. Sommige demonstranten bloedden dood op straat, aldus Trouw.

Update 14.00

In het oosten van Libië lijken delen van het land in handen te zijn van het verzet. Dat meldt de Amerikaanse nieuwszender CNN , die voorlopig als enige een verslaggever te plaatse heeft. Volgens deze verslaggever patriouilleren niet-geünformeerde oppositiegroepen met wapens in wijken om de orde te handhaven. Uit het verslag van CNN wordt niet duidelijk in welke plaatsen dit dan is.

Volgens CNN hebben oppositiegroepen buurtcommittees gevormd om de orde in te handhaven in het deel van het land dat zij hebben veroverd op de troepen van president Muammar Khadaffi. Khadaffi is al sinds 1969 aan de macht. Sinds negen dagen is de bevolking tegen hem in opstand gekomen.

Een man die zich identificeerde als een leider van het verzet vertelde de verslaggever van CNN dat hij contact had gehad met commandanten van het Libische leger en dat vele van hen zich inmiddels bij het verzet hebben gevoegd.

Update 12.00

Het fregat Hr. Ms. Tromp, dat in eerste instantie onderweg was naar de kust van Somalië om daar ingezet te worden in de anti-piraterijmissie, heeft rechtsomkeer gemaakt. Het fregat is nu onderweg naar Libië om Nederlanders te evacueren. Het ministerie van Defensie wilde een vliegtuig inzetten, maar het luchtruim boven Libië is nog gesloten. Ook is eerder bekend gemaakt dat de start- en landingsbanen van de luchthaven van Benghazi vernield zijn. Ook andere landen halen hun mensen weg uit het land.

Khadaffi heeft op de Libische staatstelevisie laten weten dat hij in Tripoli is en niet in Venezuela bij zijn vriend Hugo Chavez. Dat meldde de NOS dinsdagochtend. Eerder sprak Venezuela al tegen dat Khadaffi naar dat land is uitgeweken. Khadaffi was 22 seconden te zien op de staatstv, leunend uit een auto met een paraplu op. Hij riep op niet te geloven wat er wordt gezegd op “zenders die van zwerfhonden zijn”.

Volgens onbevestigde berichten heeft het regime van Khadaffi bombardementen uitgevoerd op de protesterende menigten in Tripoli. Twee Mirage-straaljagers zijn geland in Malta. De piloten hebben asiel aangevraagd.

Khadaffi gebruikt grof geweld in een poging de revolutie neer te slaan. Hele steden zijn inmiddels volgens berichten in handen van de bevolking. Delen van het leger zouden zich achter de vrijheidsstrijd geschaard hebben.

De NOS meldde maandag:

Dit is onvoorstelbaar. Oorlogsvliegtuigen bombarderen het ene gebied na het andere. Er zijn veel, heel veel doden”, zegt de politieke activist Adel Mohjamed Saleh. “Ons volk gaat dood, het is de tactiek van de verschroeide aarde.” Volgens hem was een begrafenisstoet het eerste doelwit van de bombardementen. Nu wordt er overal gebombardeerd. “Het gaat maar door, het gaat maar door. Iedereen die beweegt, is een doelwit.

Twee luchtmachtpiloten zijn naar Malta gevlogen en hebben daar politiek asiel aangevraagd. Ze weigerden de opdracht op de betogers te schieten.

Times of Malta:  Libyan fighter jets arrive in Malta

Ondertussen raakt de Libische dictator steeds verder geïsoleerd. De Volkskrant meldt dat steeds meer Libische ambassades Khadaffi laten vallen.

De Nederlandse regering stuurt een militair transportvliegtuig naar Libië om ruim honderd Nederlanders te evacueren.

Update 23:00 Trouw meldt dat het luchtruim boven Tripoli door het regime is gesloten. Onduidelijk is hoe nu buitenlanders geëvacueerd moeten worden.