Update: Asscher ontkent tegenvaller van honderd miljoen euro
Minister Asscher van Sociale Zaken mag uitkeringen naar Marokko niet beperken. De rechtbank in Amsterdam verbood al eerder de verlaging van lopende uitkeringen, maar nu is ook duidelijk dat nieuwe uitkeringen op ‘niveau’ moeten blijven.
De rechters in Amsterdam menen dat verlaging van uitkeringen aan weduwen en kinderen in strijd is met internationale verdragen. En ook dat nieuwe arbeidsongeschiktheidsuitkeringen en nabestaandenuitkeringen niet gekort mogen worden volgens het woonlandbeginsel. De uitspraak levert Asscher een tegenvaller van 100 miljoen euro op en brengt hem in een lastig parket om de bezuinigingsmaatregelen van zijn portefeuille door te voeren.
Sinds 2012 is er een nieuwe wet Woonlandbeginsel aangenomen. Die bepaalt dat uitkeringen die naar het buitenland worden overgemaakt, verlaagd worden als de kosten van levensonderhoud daar lager zijn. De maatregel zou direct gaan gelden voor nieuwe uitkeringen en stapsgewijs gevolgen hebben voor lopende uitkeringen die op rekeningen in Turkije en Marokko zouden worden gestort.
De bezuiniging op de export van uitkeringen is een strop geworden voor Asscher. Het is de tweede keer dat hij tegen het beleid aanloopt dat zijn voorganger Henk Kamp (VVD) in het vorige kabinet had voorbereid. Eerder kreeg hij ook al te maken met een tegenvaller van 300 miljoen omdat hij de export van bonussen voor oudere belastingplichtigen niet kon verlagen.
Asscher zit in een lastig pakket omdat de juistheid van het woonlandbeginsel gesteund wordt door een Kamermeerderheid: PVV, VVD, CDA, ChristenUnie en SGP. Alleen zijn eigen partij, de PvdA steunt het niet. Asscher is echter overtuigd van de maatregel en overweegt in beroep te gaan bij de hoogste rechter. Ook heeft hij aangegeven niet te schuwen om het verdrag met Marokko op te zeggen als het niet wordt aangepast aan de Nederlandse wensen. Die beslissing zou echter ook gevolgen hebben voor de fraudebestrijding en nog steeds geen invloed hebben op de lopende uitkeringen. Asscher heeft aangegeven dit najaar de knoop door te hakken.
Update 18.00 Het ministerie van Sociale Zaken spreekt tegen dat het mogelijk een tegenvaller van honderd miljoen euro moet zien te verwerken, omdat het kabinet er niet in is geslaagd op de export van uitkeringen naar Marokko te beperken. Per jaar zou het gaan om 15 miljoen euro voor alle landen en alle uitkeringen samen. Als met terugwerkende kracht de uitkeringen die reeds zijn gekort gecorrigeerd moeten worden, is wel sprake van een eenmalig hoger verlies.