U hekelt de hoofddoek, ik niet

Oké, u denkt dat we verschillend zijn. Ik niet echt. En al helemaal niet dat de verschillen onoverbrugbaar zijn. In de basis willen wij allemaal hetzelfde: een fijn thuis van alle gemakken voorzien, een inspirerende en fatsoenlijk betaalde baan, goed onderwijs voor onszelf en onze kinderen, goede zorg en de vrijheid om te mogen zijn wie we zijn en de ruimte om ons leven een eigen zinvolle invulling te geven.

Dit kan in vrede. Zolang u mij (of ik u) in deze basisbehoefte niet beperkt, zijn de verschillen onbelangrijk. Zij beginnen pas mee te tellen als u uw zijn op mij begint te projecteren of andersom ik mijn bestaan op u, met als doel om de ander zich te laten aanpassen. De kortsluiting ontstaat wanneer ik uw bestaan en de zingeving van uw leven verwerpelijk begin te vinden en echte ellende wanneer u mij uit uw buurt wil weren. Wegjagen. Het uitgesproken woord vervormt zich gauw tot een kille vuist, de voorraad van wapens wacht ongeduldig om gebruikt te worden. Van mij mogen zij allemaal in de prullenbak. Hadden de wapens liefst nooit bestaan!

Sanne is een collega met prachtig, donkerblond haar en smaragd blauwe ogen. Haar vader heeft zijn huis tijdelijk vrij gemaakt. Zodat het jonge stel er in kan wonen. Totdat ze weer een eigen onderdak vinden. Wat een mission impossible lijkt te zijn. Inmiddels is Sanne 30 en al twaalf jaar ingeschreven als zoekende; de kans op een zelfstandige woning heeft ze helaas nog lang niet.

“Als je straks een vaste aanstelling krijgt, dan kan het kopen je redding zijn”, troostte ik mijn prille collega in haar proefjaar.

“Ik ben islamitisch en doe niet mee aan kredieten. Dat maakt armen alleen armer en de rijken verrijken zich schaamteloos aan rentes. Gebruik maken van leningen houdt dit onrechtvaardige systeem in stand. Ik doe er niet aan mee.”

Oeps.

Vragen naar geloofsovertuiging stel ik nooit. Het (on)geloof beschouw ik als een intieme kwestie. “Doe je ding!”, mede omdat ik ook mijn eigen ding graag wil mogen doen. Wat ik voor mijzelf wens dat kan ik een ander toch niet ontnemen? Dat is rechtvaardig. Gepaard daarmee is er ook de solidariteit. Wie bepaalde ruimte niet wenst of nodig heeft, kan zich een ander die dat wel wenst of nodig heeft steunen. Dat heet solidariteit. Wie geen geldzorgen heeft, kan toch strijden voor meer beloning voor het zorgpersoneel, bijvoorbeeld?

Enne…

Dat ik me niet verdiept heb in mijn collega kan worden goedgepraat met de leuzen zoals respect voor de privacy en zulke. Dat ik me niet verdiept heb in islam kwam daarentegen als heel dom over. En hoe zit het met alle anderen die wel een (harde) mening hebben over de islam? En het met man en macht willen laten uitdoven in de Westerse wereld? Waar storen ze zich aan? Aan de hoofddoek? Als symbool van de vrouwenonderdrukking? Is dat de echt gemeende solidariteit met de moslimvrouwen? Zo ja, zijn zij zelf dan niet in staat om voor zichzelf op te komen, mochten zij van die hoofddoek af willen?

Soms lijkt het mij een misplaatste solidariteit, waarbij wij iemand klein houden zodat wij ons groots kunnen opstellen, wij als ridders, nota bene. Een like plus. En een extra retweet. Het streelt. Of niet?

Geregeld kom ik bij mensen over het vloer, ook bij ouders wiens puber is ontspoord. Met twee kinderen gaat het super goed, maar die derde, vaak een jongen, die schopt tegen al het gezag en doet nare dingen. Dikwijls staat de TV aan als ik er ben. Bij Migrant-Nederlandse gezinnen komen de programma’s de woonkamer binnen vanuit een schotel. Niet alleen de Turkse, de Marokkaanse en Syrische vrouwen zijn ook dol op de Turkse series (mijn moeder in Belgrado trouwens ook).

Ik heb zo vaak samen naar het Marokkaanse nieuws zitten kijken. Geen woord dat ik versta, maar de vrouw, de nieuwslezers kan zo Ik of U zijn. Opgemaakt, een schone krul, expres uit de mooie hoofddoek ontsnapt, rust op het voorhoofd, en in al die series vrijwel alleen losse, welvende haren die een vrouw sieren, net als een hoofddoek elders.

De taal hoef je niet te spreken om door te hebben dat het over de liefde gaat. Niet anders dan op de RTL4 zoenen ze hier en huilen net zo hevig wanneer het bedrog in het liefdespel toetreedt.

“Het valt me op, sorry dat ik het vraag, maar… jij draagt een hoofddoek, je ene dochter wel en de andere niet, en zij op de TV ook niet…”

“Ja, het is wat jijzelf wil. Ik ben het ook pas veel later gaan dragen, pas hier in Nederland. Als je het een keer op doet, om welke reden dan ook, dan voelt het zo bloot en ongemakkelijk om die niet om te hebben. Mijn zussen in Frankrijk dragen geen hoofddoek.”

“Het probleem heet: Islam. Islam. Islam.” is een tweet die 508 keer retweet en meer dan 18000 geliked is. Het haatzaaien mag niet bewezen zijn, het zal wel, maar de haat is voor mij zo voelbaar, zo erg dat ik vanuit de solidariteit een zwarte lap stof wil gaan halen om over mijn kop te gaan knopen. Hoewel ik zelf echt voor bloot ben. Korte rokjes, slippers en spaghettibandjes. Het gevoel dat ik een keus heb is wat telt voor mij.

Mijn norm hoeft uw norm niet zijn, maar wij horen allen dezelfde vrijheid te genieten. Waarom denkt u daar soms dan anders over?

De vrede is ons hoogste goed. Dat weet iedereen die het omvallen van de vrede ooit heeft meegemaakt. Laten we ons daarom niet gek maken en aanpraten dat we vijanden van elkaar zijn.

Wat u wil, wil ik ook. De vrijheid. Rechtvaardigheid. En solidariteit. En een huis, een leuke baan, een vrolijke juf of meester voor de klas van ons kroost. En een stevige en kundige verpleegkundige voor als we op de IC belanden. Het is geven en nemen, he.

Liefs.

Ps. Ik ben voor seculier onderwijs, maar daarover in een volgende brief. Doeg.