Tunnelvisie in de zaak Yunus

De laatste puzzelstukjes lijken compleet te worden nu het bekend is dat het gerechtshof in 2007 Yunus aan zijn biologische ouders had toegewezen. Hoe het proces daarna is verlopen lijkt op een oneindige doolhof. De laatste ontwikkelingen nemen niet weg dat de commotie rondom Jeugdzorg en Turks Nederlandse kinderen een punt heeft bereikt. Sterker nog de discussie is op volle toeren. De social media staan op hun kop, er zijn verschillende facebookpagina’s aangemaakt en men is bezig om een demonstratie te organiseren.

Terwijl 2012 in het teken stond van 400 jaar diplomatieke betrekkingen tussen Nederland en Turkije, lijkt 2013 juist in het teken te staan van een groter wordende kloof tussen de burgers in een land.

Wanneer we de uitzending van de Turkse zender ATV analyseren, zien we dat het een eenzijdig programma is geweest, waarin vooral de kant van de ouders wordt belicht. Hierin missen we de positie van andere betrokken partijen. Dit programma heeft er echter wel voor gezorgd dat de meeste Turkse Nederlanders een heel vertekend beeld hebben gekregen over Jeugdzorg en de overheid. Men is ervan overtuigd dat kinderen in Nederland ten onrechte en opzettelijk uit huis worden geplaatst bij christelijke en/of homoseksuele pleeggezinnen, zodat deze ontworteld raken van hun religie en culturele achtergrond. De meningen gaan zelfs zo ver dat dit een verborgen agenda is van de overheid ter compensatie van de vergrijzing in Nederland.

Er worden verhalen verteld en beelden vertoond van kinderen die uit huis geplaatst worden onder politiedwang. Ook zie je een Turkse moeder die haar hoofddoek afdoet wanneer ze op bezoek gaat bij haar kind. Ze voelt zich genoodzaakt om zo te handelen en hiermee niet-religieus en geïntegreerd over te komen. Terwijl sommige moeders de Nederlandse taal niet beheersen, mogen ze tijdens het bezoek alleen in het Nederlands met hun kinderen praten. Een ander Turks gezin geeft aan dat hun kind seksueel contact heeft met zijn pleegmoeder en gedwongen wordt om in drugs te handelen. Dit heeft een grote impact gehad en geleid tot vooroordelen  en wantrouwen binnen de Turkse gemeenschap, met name onder de jongeren.

Wij maken ons ernstig zorgen om de vooroordelen die wederzijds zijn ontstaan. Vanuit onze werkervaring binnen de hulpverlening zijn wij van mening dat kinderen niet zo maar uit huis worden geplaatst. De procedure van uithuisplaatsing is veel gecompliceerder dan men denkt. Vaak is dit een laatste interventie die gepleegd wordt als de partijen, in het belang van het kind, niet tot andere oplossingen kunnen komen.

Natuurlijk zijn wij er ons van bewust dat ook jeugdzorg fouten kan maken zoals dit ook in de laatste ontwikkelingen rondom de zaak van Yunus blijkt. Het is daarom van belang dat fouten aan het daglicht komen, zodat instanties ervan kunnen leren. Echter, de commotie die is ontstaan over de pleeggezinnen heeft een totaal andere wending gekregen. Iedereen bekijkt het vanuit eigen belang en gelooft in de eigen waarheid, waardoor zulke tunnelvisies de kloof tussen burgers in een land vergroten.

Het probleem gaat over Nederlandse kinderen met Turkse roots. Laten we  vooral die essentie niet uit het oog verliezen en daarom gezamenlijk een verbetering hierin teweeg brengen.

Ten eerste is het belangrijk om met elkaar in dialoog te gaan, om bruggenbouwers te zijn in plaats van haatzaaiers. Voor vele moeders en vaders zal het geruststellend zijn wanneer wordt uitgelegd hoe het systeem werkt. Volgens ons is deze situatie een belangrijk keerpunt waarin voor Jeugdzorg een taak ligt om aandacht aan te besteden.

Ten tweede hebben wij gezien dat media een belangrijke rol spelen. De berichtgeving kan vaak een eigen wending krijgen wanneer het eenzijdig wordt belicht, zoals dat nu gebeurd is. Het is van belang dat de verhalen van alle betrokken partijen belicht worden en niet eenzijdig informatie verstrekt wordt.

Ten slotte is het uiterst belangrijk dat er meer islamitische pleeggezinnen komen. Moskeeën en (zelf) organisaties kunnen hierbij een belangrijke rol spelen door middel van het geven van voorlichting. Op deze manier kunnen zij ouders en andere mensen stimuleren en hen bewust maken van het belang van pleegouderschap. Deze ouders kunnen hun deuren en hun harten openen voor alle kinderen, ongeacht hun etniciteit.

Zoals negatieve gebeurtenissen vaak een positieve keerzijde hebben, heeft ook deze commotie als positief effect dat er meer islamitische pleeggezinnen komen. Ook hierbij is het belangrijk dat, wanneer deze gezinnen niet door de selectie komen om pleeggezin te worden, zij niet in de gedachte verdwaald raken dat dit een bewuste actie van de overheid is.

Laten we vooral niet vergeten dat het hier gaat om kinderen. Een getraumatiseerde jeugd betekent een leven vol met letsels. Deze kinderen kunnen niet zelf uit een schadelijk milieu stappen. Daarom is het onze verantwoordelijkheid om te denken en te handelen vanuit het belang van een kind. Zoals Ghandi gezegd heeft  ‘Be the change you want to see in the world’.