Trumps vertoning in het Congres was net de speech van een dictator

Amerika is geen lichtend voorbeeld meer maar net als Rusland een macht waarvoor we uit moeten kijken.

Eerst scandeerde zijn aanhang onder regie van J.D. Vance eindeloos “USA, USA”. Daarna sprak Donald Trump bijna een uur en drie kwartier lang het Congres toe, de gezamenlijke vergadering van de Amerikaanse Senaat en het Huis van Afgevaardigden. Of liever gezegd hij hield wat men in de Angelsaksische wereld aanduidt als een harangue. Hij ging te keer om het publiek op te zwepen. Dat had de president al voorspeld: Hij ging vertellen hoe het zat.

Wij zagen een zelfingenomen opschepper die elke vorm van zelfkritiek in zich had uitgeschakeld en niet gediend was van de waarheid voor zover die niet in zijn straatje of bij zijn vooroordelen paste. Trump sprak met grote minachting over zijn democratische tegenstanders. Hij beledigde ze. Hij maakte goedkope grappen. Eén volksvertegenwoordiger die teveel en te luid interrumpeerde, werd door de Republikeinse voorzitter de zaal uitgezet. Daarna probeerde de ordedienst van het Congres te verhinderen dat hij contact kreeg met de media.

Nieuws bevatte de speech niet. Trump las de vernederende brief voor die Zelensky hem geschreven heeft om mee te delen dat hij toch de grondstoffendeal wel wil tekenen maar hij verbond daar geen conclusies of beloftes aan. Doel van de speech was immers stemmingmakerij: zo vertelde de president over twee illegale monsters uit Venezuela die een meisje van twaalf uit een gemakswinkel hadden ontvoerd en vervolgens op afschuwelijke wijze vermoord. Schuldig daaraan was de vorige regering en hun “belachelijke open grenzen beleid”.

De komende dagen zullen fact checkers wel gehakt maken van wat Trump allemaal te berde bracht maar daar gaat het  niet om. Dit was een speech die naadloos paste bij een dictator. Soms leek de vergadering wel een congres van de SED of de Communistische Partij van de Sovjet Unie dat de leider om de paar minuten steeds trakteert op donderend applaus. Het verschil was dat de meeste Democraten – toch bijna de helft van het publiek – de vergadering zwijgend uitzaten. Dat wordt ze nu door de staf van Trump nagedragen. De website van het Witte Huis hield precies bij waar ze allemaal niet voor applaudisseerden. De toespraak zelf wordt aangeduid als een masterclass en als a powerful, masterful speech highlighting the remarkable accomplishments of his first six weeks in office and charting the course for four years of prosperity.

Europeanen kennen dit wel. Het is persoonsverheerlijking door de staat.

Niet de naar voren gebrachte beleidsvoornemens maar de toon, de beschuldigingen, het vijanddenken en de zelfbewieroking maken Trumps eerste grote speech tijdens zijn tweede presidentschap tot een belangrijk document dat elke Europeaan tot nadenken moet stemmen. Deze president is een gevaarlijke vriend en een onbetrouwbare bondgenoot. Hij eist niet alleen gehoorzaamheid maar ook bewondering. De in het nauw gedreven Zelensky ziet zich nu gedwongen de neokoloniale ongelijke “deal” te accepteren waarmee hij de Verenigde Staten greep geeft op zijn grondstoffen. Dit is het eerste document waarbij hij moet tekenen bij het kruisje. Zijn rol tijdens de komende vredesonderhandelingen zal ongetwijfeld hetzelfde zijn. Het is sterk de vraag of de Europese landen daar nog verandering in kunnen brengen. Wat zij wel kunnen doen is vertrouwen op eigen kracht, macht en technologie. Wij hebben geleerd de Verenigde Staten aan te zien voor een soort baken van vrijheid en democratie. Daar vielen altijd al grote kanttekeningen bij te plaatsen om het zachtjes te zeggen maar in het huidige tijdsgewricht zijn ze dat zeker niet. Trump en Poetin zijn steeds meer vergelijkbare grootheden. Dat is in het congres opnieuw gebleken. Europa staat er alleen voor. We moeten durven sterk te staan, als het kan met het Verenigd Koninkrijk als goede bondgenoot. Het is te hopen dat de Nederlandse politici de moed en het zelfvertrouwen hebben  tot de voorlopers te behoren en niet tot de meestribbelaars teneinde Trump kloon Wilders te behagen.

Het is erop of eronder.

Bekijk hier de hele speech van Trump:

Leer de sfeer van zijn beweging kennen door je aan te sluiten bij Truth Social, de elektronische sociëteit van zijn aanhangers en bewierokers. Hier een typerend voorbeeld van wat je daar vindt. Besef: een gewaarschuwd mens telt voor twee.

Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin zeker nu de laatste putten open blijken. Tevens noem ik de PVV een extreemrechtse partij.

Beluister Het Geheugenpaleis, de wekelijkse podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis. Nu: Europa en de Trumpiaanse chaos