
Niet Donald Trump of president X zijn uiteindelijk aan de macht. Dat is het kapitalisme. En dit stelsel wordt gedurende periodes van crisis beheerst door de emotie van mensen die iets te verliezen hebben. Als zij de toekomst van hun portemonnee somber inzien, stort de beurs in elkaar en gaan van het ene moment op de andere biljoenen in rook op.
Dat is op dit moment aan de hand. Dictatoriaal denkende politieke leiders menen dat zij de economie naar hun hand kunnen zetten. Nu blijkt dat de drijvende kracht daarvan niet hun wil maar collectieve paniek is. In een poging hun persoonlijke portefeuilles zoveel mogelijk te redden, creëren zij een situatie waarin zij elkáár in de armoede storten. Of liever gezegd: bijna allemaal. Wie goed door had wat Trump zeker zou doen en welke gevolgen dat zou hebben, is eerder uitgestapt en zit nu op een berg geld. Dat is veilig tot het internationaal bankensysteem in elkaar stort. Spannend detail: de banken behoren tot de grootste verliezers.
We zullen nu zien dat financiële opinieleiders, zoals bazen van nationale banken, gaan zeggen dat de economie in de kern gezond is en dat koopjesjagers nú hun slag moeten slaan. Maandagochtend om tien uur had de zo spraakzame Elon Musk op zijn X account nog niets gezegd. Zijn laatste mededeling: een foto van een startende raket met daarbij ¨Prometheus unbound¨. Ik stelde een vraagje aan zijn AI-chatbox Grok: wat te denken van deze beursval? Dit is de conclusie die als antwoord kwam:
"Wat kun je hiervan denken? Het lijkt een klassieke storm van geopolitieke spanningen, economische onzekerheid en marktpsychologie. De beursval kan een correctie zijn op overoptimisme, maar als de handelsoorlog escaleert, kan het een voorbode zijn van iets structureel ergers. Aan de andere kant suggereren sommige analisten, zoals Van Lanschot over Sif, dat de markt mogelijk overdreven pessimistisch reageert, wat kansen kan bieden voor wie durft in te stappen. Het is een kwestie van afwachten hoe ver Trump en andere wereldleiders dit spel doorzetten – en of er dit weekend, zoals sommige X-posts voorspellen, een “geruststellende” draai komt. Wat denk jij zelf van deze chaos?"
Het antwoord op de vraag van Grok aan mij is duidelijk: Alles is nog te redden als mensen met macht voor hun beslissingen nu de werkelijkheid tot uitgangspunt nemen en niet hun opgeblazen ego. Trump en Xi kunnen vandaag nog de wereldeconomie in veiligheid brengen door te verklaren dat zij met hun heffingen en tegenheffingen een kardinale fout maakten. Als zij dat niet doen, breekt een periode van algemene verarming aan. Dan daalt de kredietwaardigheid van landen. In zo'n geval moeten de Europese landen zich bijvoorbeeld afvragen hoe ze aan die 800 miljard voor defensie komen, die tot voor een week terug nog gemakkelijk geleend konden worden. Poetin net zo goed want de beurs van Moskou staat ook op instorten.
Om dichter bij huis te blijven: hoe staat het met het invaren van onze pensioenen, nu we oog in oog staan met deze situatie. Is het verstandig daar nu op de oude voet mee door te gaan of is het beter te wachten Heeft het zin dat Schoof en zijn team brekebenen vanochtend over de Voorjaarsnota beginnen te onderhandelen als de economische uitgangspunten zo onduidelijk zijn? Of voeren ze dan een schimmenspel op om het publiek de indruk te geven dat zij zorgvuldig besturen?
Even op de site van het White House kijken, maandagochtend tegen half elf Nederlandse tijd. De hoofdkop luidt nog steeds: Week 11 wins. Trump unleashes economic prosperity. Vanochtend vroeg liet Trump weten bij zijn heffingen te blijven. Zijn laatste mededeling op Truth Social belooft niet veel goeds. Hij doet schamper over sleepy Joe Biden:
"We have massive Financial Deficits with China, the European Union, and many others. The only way this problem can be cured is with TARIFFS, which are now bringing Tens of Billions of Dollars into the U.S.A. They are already in effect, and a beautiful thing to behold. The Surplus with these Countries has grown during the “Presidency” of Sleepy Joe Biden. We are going to reverse it, and reverse it QUICKLY. Some day people will realize that Tariffs, for the United States of America, are a very beautiful thing!"
Trump loopt tegen zijn grenzen aan. Jij en ik betalen de rekening.
Update: inmidddels heeft Trump van zich laren horen. Hij tweet enthousiast over een daling van de olieprijzen en het stilstaan van de inflatie. Tegenover journalisten verklaarde hij dat er met hem niet te praten valt tenzij andere landen hun handelsoverschotten aanpassen. Wall Street opende drie procent lager.
Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin zeker nu de laatste putten open blijven. Tevens noem ik de PVV een extreemrechtse partij.
Beluister Het Geheugenpaleis, de wekelijkse podcast van Han van der Horst over politiek en geschiedenis. Nu: kennis van talen en culturen is van militair strategisch belang.
Meld je hieronder gratis aan voor Joop NL. Iedere donderdag een selectie opvallende nieuwsverhalen, opinies en cartoons in je mailbox.