Thierry Napoleon Baudet

Donderdagavond verscheen Thierry Baudet bij Pauw. Advocaat Spong bedierf zijn feestje door vast te stellen dat een aantal initiatiefnemers van het referendum waarschijnlijk een misdrijf hadden gepleegd omdat zij onder valse voorwendselen adhesiebetuigingen hadden geronseld. Daardoor raakte een belangrijke opmerking van Baudet ondergesneeuwd. Hij stelde vast dat ons representatieve systeem uit de negentiende eeuw stamde en derhalve niet meer van deze tijd was. Tegenwoordig bestond de mogelijkheid om de burgers rechtstreeks te raadplegen. Die waren door het veel hogere opleidingsniveau vergeleken met vroeger ook tot het vellen van een bezonken oordeel in staat. Daarom verdienden volksraadplegingen een grote rol.

Dat idee is allesbehalve nieuw. Het werd óók in de negentiende eeuw ingezet door net zo´n gecoiffeerde fat als Thierry Baudet, Louis-Napoleon Bonaparte, beter bekend als Napoleon III.

Deze Bonaparte was in veel opzichten de aartsvader van het populisme. Hij beloofde elk publiek wat het wilde horen. Hij was katholiek met de gelovigen, socialist met de arbeiders en kapitalist met de ondernemers. Dankzij deze tactiek werd hij in 1848 tot president van Frankrijk gekozen. In 1851 pleegde deze Napoleon een staatsgreep. Daarna voerde hij het algemeen mannenkiesrecht in en verankerde het referendum in zijn politieke systeem. De volksvertegenwoordiging werd als machtsfactor gemarginaliseerd want de heerser – weldra keizer – kon als het moest altijd een direct beroep op het volk doen. Zo vestigde hij een charmant ogende dictatuur met veel toeters, bellen en lekkere muziek. Nationalisme was een wezenskenmerk van dit volkse keizerrijk, dat in 1870 ten onder zou gaan in het kader van de Frans-Duitse oorlog, maar dat is een ánder verhaal.

Wat Baudet wil invoeren is een bonapartistisch referendum over grote thema´s. Bij Pauw noemde hij onder andere TTIP en de immigratie. Het gaat daarbij om grote en complexe kwesties die worden teruggebracht tot de eenvoudige vraag ‘Ja’ of ‘Nee’.

Dat doet geen recht aan de ingewikkeldheid van het probleem dat aan de burgers wordt voorgelegd. Wij hebben dat aan de gang van zaken rond het afgelopen referendum goed kunnen merken. De kiezers werden gedwongen het associatieverdrag met Oekraïne in zijn geheel te aanvaarden of te verwerpen, terwijl velen er niet zo zwart wit in stonden, maar kanttekeningen plaatsten bij sommige artikelen in het verdrag. TTIP en immigratie zijn net zo ingewikkeld. Wie een vóór of tegen moet uitspreken, doet de zaak geen recht. Alleen domoren en verblinde ideologen hebben er geen moeite mee en evenmin de oppervlakkigen van geest die van elke nuance meteen zenuwachtig worden.

Het klinkt heel aantrekkelijk en democratisch om rechtstreeks naar het volk te gaan maar het is maar al te vaak een vorm van manipulatie. Eerst leg je het publiek de keuze voor tussen een apodictische uitspraak en thuisblijven. Liefst over een groot thema dat je alleen maar door gedegen studie werkelijk kunt overzien, en wel wetende dat ook de goed opgeleide burger van nu daar de tijd of de specialistische kennis voor mist.Vervolgens gebruik je als bestuurder de uitslag om ongecontroleerd je gang te gaan. Het parlement is immers door de zogenaamde uitspraak van het volk overruled. Voor dat eindeloze geneuzel, dat gehakketak en die overbodige vragen heeft de heerser geen tijd. Hij heeft immers geluisterd naar het volk. Hij moet de volkswil tot uitvoering brengen, doortasten, energisch durchgreifen zoals onze oosterburen het zeggen. Thierry Napoleon Baudet.

Beeld: gogmsite.net