Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Teeven ondermijnt de legitimiteit van de rechtsstaat

  •  
13-07-2013
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
RTEmagicC_boekhan.jpg
Het beperken van de publieke rechtsbijstand is een gevaarlijke maatregel, met mogelijk noodlottige consequenties
Het kabinet kondigt nieuwe maatregelen af om gewone mensen te verhinderen hun recht te zoeken. Zij moeten eerst voor een of andere functionaris waar weten te maken dat een gang naar de rechter echt nodig is, voor ze een beroep mogen doen op een gesubsidieerde advocaat. Dat schrijft staatssecretaris Teeven in een brief aan de Tweede Kamer. Huur- en consumentengeschillen worden uitgesloten. Daarvoor sluiten burgers maar een rechtsbijstandverzekering af, meent het kabinet. Alsof je met je minimumloon of je bijstandsuitkering zomaar vijftien of twintig euro per maand apart kunt leggen om je te verdedigen tegen juridische intimidatie door een groot bedrijf of de woningbouwvereniging.
Op deze manier wordt recht een luxe voor welgestelden. Althans het recht van het Koninkrijk der Nederlanden. U verwacht dat ik nu begin over eigenrichting en mensen die wraak nemen omdat het voor hen te duur wordt om via de rechter hun gelijk te halen. Dat zal Teevens nieuwste maatregel zeker teweeg brengen. Maar dat is niet het grootste gevaar. Hij ondermijnt de legitimiteit van de hele Nederlandse wets- en ordehandhaving. Nu nog hebben de rechtbanken, het openbaar ministerie en de advocatuur een monopolie waar het de rechtsbedeling betreft maar dat hoeft niet zo te blijven. Te dure rechtbanken kunnen best concurrentie krijgen: het volgende doemscenario is minder onwaarschijnlijk dan het lijkt. Of: hoe privatiseren niet alleen iets voor bedrijven is.
Shariarechtbank Als ik een salafistische prediker was, zou ik nú mijn ondergrondse shariarechtbank propageren voor gratis hulp bij ruzie en conflicten. De strijdende partijen hoeven slechts te beloven akkoord te gaan met de uitspraak van de vrome rechters. Ook leuk voor echtscheidingen. Toont zo’n partij zich na een voor hem ongunstige uitspraak toch weigerachtig, dan kunnen er altijd wat stevige jongens langs gaan om gehoorzaamheid af te dwingen. Het is maar een kleine stap van het burgerlijke shariarecht naar het strafrecht. Dat werkt Fred Teeven, onze grote crimefighter, allemaal in de hand.
Goed voorbeeld doet goed volgen. Waarom zou alternatieve rechtsbedeling beperkt moeten blijven tot orthodoxe baardmansen met merkwaardige opvattingen over wat de Koran leert? Een betaalbare buurtrechtbank met een jury is zo gevormd. De hele Nederlandse wetgeving staat online, dus dat kan het probleem niet zijn. Ook hier zullen soms sterke jongens nodig zijn om het naleven van een uitspraak af te dwingen. Zelfs als de veroordeelde de zitting niet heeft bijgewoond en van plan was deze neprechters in hun gezicht uit te lachen. Trouwens, bij zulke gelegenheden kan volkswoede wonderen doen.
Bestuursbobo’s Het laatste jaar worden wij door allerlei ambtenaren, wethouders en bestuursbobo’s van uiteenlopende snit en niveau aangespoord om ‘burgerkracht’ te tonen. De overheid krimpt ondersteuning en dienstverlening steeds meer in. Vrijwilligers dienen de opengevallen taken te vervullen. ‘Actieve democratie’ noemt Rutte dit plichtsverzuim van de autoriteiten. De gemeente wil bij dit alles wel graag de ‘regie’ behouden, lees je daarover op bestuurlijke websites.
Dat laatste kon wel eens een ijdele droom blijken als de burgerkracht in de wijken zich niet alleen ontplooit, maar ook uit de hand loopt. Dan worden alternatieve overlevingsnetwerken ontwikkeld, buiten de overheid om. Dan kan de regieambtenaar van de gemeente een knal voor zijn teringmuil krijgen. Dan ontstaan ondergrondse machtsstructuren. Dan keert echt een substantieel gedeelte van de bevolking zich van de staat af. Dan vormt de onderklasse zijn eigen rechtssystemen. Ongeveer zoals de Kosovaren dat een jaar of vijftien geleden ook hebben gedaan toen ze de overheersing door de Servische staat zat waren.
Sciencefiction Denk niet dat dit allemaal irreëel is of een soort rampzalig sciencefictionscenario. We leven in een rare tijd waarin veel wat onwrikbaar leek, op losse schroeven staat. De nodige mensen dromen van een opstand of een verkiezing die de hele gevestigde orde voor eens en altijd wegvaagt. Maar zo zal het niet gaan. De revolutie breekt niet uit, maar hele bevolkingsgroepen zullen – verenigd in netwerken – lokale, nationale, zelfs internationale – hun eigen gang gaan en volgens hun eigen regels proberen te overleven op deze kleurrijke planeet. En Teeven heeft het nakijken.
Het zal geen paradijs zijn, wat er dan komt. Daarom moet de zoveelste poging om de rechtsbijstand voor gewone mensen onbetaalbaar te maken worden gestopt, voordat de noodlottige mechanismen die ik hier heb geschetst, in werking treden.
Het laatste boek van Han van der Horst is: Nederland, de vaderlandse geschiedenis van de prehistorie tot nu

Meer over:

politiek, opinie
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.

Reacties (28)

nikita72
nikita7213 jul. 2013 - 9:59

ik denk niet dat buurtrechtbanken zullen ontstaan. Ik denk wel dat als de mensen die vaakst rechtsbijstand nodig hebben, het minst in staat zijn om zonder rechtshulp hun belangen te behartigen. Bijvoorbeeld doordat ze niet weten wat hun rechten/plichten zijn t.o.v. werkgevers of schuldeisers. (voorbeeld: een poolse werknemer die geen vakantiegeld uitgekeerd krijgt). Zulke mensen zullen minder vertrouwen in de overheid overhouden. Dat gaat niet leiden tot alternatieve rechtbanken, maar tot ontevredenheid. In het gunstigste geval leidt dat tot zwartwerken, maar het kan net zo goed leiden tot inbraken, drugshandel, vandalisme en soms rellen.

frankie50
frankie5013 jul. 2013 - 9:59

Beste Han, En als die een of andere functionaris gaat besluiten dat uw geschil die U graag aanhangig wilt gaan maken bij een rechtbank volgens zijn oordeel kansloos is, nou dan kan je er vergif op gaan innemen dat uw rechtsbijstandverzekering dat oordeel goed in de smiezen houdt om U met dezelfde afwijzing richting huis terug te gaan sturen, en dan is zo'n rechtsbijstandverzekering ook gewoon weggegooid geld en kun je dat geld beter in potje gaan opsparen en kun je misschien daarmee in de toekomst je gelijk toch nog gaan halen. Hoeveel werkeloze hoogopgeleide arbeiders gaat dit plan die 100 miljoen moet gaan opleveren ons nou weer opleveren? Op deze manier is het toch echt een kwestie van tijd dat laag- en hoogopgeleide mensen elkaar gaan vinden om hier de boel gezamenlijk kort en klein te gaan slaan. http://www.cbs.nl/nl-NL/menu/themas/arbeid-sociale-zekerheid/publicaties/artikelen/archief/2013/2013-3859-wm.htm

JoopSchouten
JoopSchouten13 jul. 2013 - 9:59

Mooie schetst van de VS Han.

MarjoleinS2
MarjoleinS213 jul. 2013 - 9:59

Nogal neerbuigend van Teeven dat de laagste inkomens onterecht teveel geld uitgeven aan rechtsbijstand. Alsof zij voor de lol een rechtszaak aanspannen. Mensen die op onterechte gronden een rechtszaak aanspannen zijn ook wel op een andere manier aan te pakken; laat ze de gerechtskosten van beide partijen betalen, ook als deze onder rechtsbijstand vallen.

MarjoleinS2
MarjoleinS213 jul. 2013 - 9:59

Schiet me nog iets te binnen: Waarom rechtsbijstand voor strafzaken?

hvwrd
hvwrd13 jul. 2013 - 9:59

En wie zitten er nu in de oppositiebankjes dan ??

rbakels
rbakels13 jul. 2013 - 9:59

Voor civielrechtelijke geschillen (niet strafrecht!) is "alternatieve geschillenbeslechting" een optie. Bizar: i Canada is wel een onderzocht of hierbij elementen van sharia kunnen worden overgenomen. Populistische vertaling: gierige Teeven jaagt zonder enige creativiteit rechtzoekenden naar sharia-rechtbanken, waar bebaarde mannen met lange messen bepalen wat recht is. Klopt niet natuurlijk, maar het beeld blijft hangen!

vriest
vriest13 jul. 2013 - 9:59

Dit gaat zeker uitmonden in nare toestanden .Schijnbaar is dat de bedoeling van TEEVEN ,maar dan kan hij beter geen gevangenissen sluiten .Het is uiteraard VVD eigens om te zorgen dat de mindere klassen geen gebruik kunnen maken van de rechts gang ,dat vinden ze lastig ,dus daar doe je dan iets aan .Maar TEEVEN vergeet dat indien men verstoten word van het recht op lange duur het recht in eigen hand neemt .En dat staat haaks op het recht ,men mag geen eigen rechter spelen .Deze maatregel zal zorgen voor veel narigheid ,die TEEVEN dan weer met de wet in de hand moet oplossen .Wat dan daaruit volgt ,aangezien men geen rechts bijstand verkrijgen kan mag u zelf invullen .

Patrick Faas
Patrick Faas13 jul. 2013 - 9:59

Het Nieuwe Testament is geschreven binnen het Romeinse rijk dat al een rechtsstaat was, al had niet iedereen burgerrecht. Maar wij Europeanen kennen ook die Griekse sages, die ouder zijn. Bij het ontbreken van een overkoepelende rechtsstaat is wraak een HEILIGE plicht. Door gezondheidszorg over te dragen aan commerciëlen, werden burgerrechten vervangen door consumentenrechten. In de USA zijn consumentenrechten goed beschermd en kunnen burgers ook emotionele schade verhalen op commerciëlen, als deze hun verplichtingen niet nakomen. Hier kunnen we dat niet. Als burgers bovendien geen rechtsbijstand meer kunnen krijgen voor consumentenverschillen (zoals problemen met de gewetenloze zorgmafia) dan zijn burgerrechten niet vervangen door consumentenrechten, maar afgeschaft. Dan nemen mensen het recht weer in eigen hand en wordt wraak weer een heilige plicht.

Tealc2
Tealc213 jul. 2013 - 9:59

''Welcome to the future''...''Soylent Green'' is almost reality. Waar de rijken en multinationale's de aarde in hun palm houden. Gewone mensen niets te zeggen hebben..

1 Reactie
lembeck
lembeck13 jul. 2013 - 9:59

Aye - afraid so...

MarjoleinS2
MarjoleinS213 jul. 2013 - 9:59

Uit eigen ervaring weet ik dat een advocaat via de rechtsbijstandverzekering weinig gemotiveerd is. Die wil zo snel mogelijk een schikking, waar je weinig mee opschiet, want elk uur langer aan een zaak werken is er één, en kost weer geld. Met dank aan DAS :-((( Gelukkig bepaal je zelf nog steeds of je akkoord gaat. Dankzij mijn eigen bemoeienis en dossierkennis de zaak gewonnen :-))))

2 Reacties
tijsraman
tijsraman13 jul. 2013 - 9:59

Eigen ervaring: vriendelijke pro-deo-advocaat kon ik goed bijsturen met mijn dossierkennis, maar toen ik een beslissend bewijsstuk aan de rechter moest doen toekomen, wachtte zij daar te lang mee. De rechter had blijkbaar weinig zin in de zaak, want met het argument "als er twee strijden, hebben er meestal twee schuld" besliste hij binnen enkele dagen na de comparitie dat slechts de helft van het betwiste bedrag vergoed moest worden. Hoger beroep was niet mogelijk omdat het betwiste overblijvende bedrag te laag was.

tijsraman
tijsraman13 jul. 2013 - 9:59

Heel mooi stuk, Han!

[verwijderd]
[verwijderd]13 jul. 2013 - 9:59

terug naar het feodalisme.

1 Reactie
lembeck
lembeck13 jul. 2013 - 9:59

Inclusief het Herenrecht, ook wel Doit du Seigneur genoemd? http://nl.wikipedia.org/wiki/Droit_de_seigneur Tamelijk walgelijk idee, dat feodalisme.

Woeki Hypo
Woeki Hypo13 jul. 2013 - 9:59

Teeven ondermijnt de legitimiteit van de rechtsstaat. Het rechtse denken in de praktijk. Dialectiek: Gewone mensen en elite. Lageropgeleiden en hogeropgeleiden. Lagere inkomens en hogere inkomens. Wordt iemand met een hogere opleiding en een hoger inkomen de poortwachter naar het recht en de rechtsstaat voor iemand met een lagere opleiding en een lager inkomen? Is dit het wetenschappelijke beleid van wetenschap en hogeropgeleiden? Ja, het is neoliberale economie, een topwetenschap en vijanddenken van o.a. elite tegen gewone mensen, hogeropgeleiden tegen lageropgeleiden, hogere inkomens tegen lagere inkomens. Neoliberalen geven via de overheid rechtsbijstand aan de elite door de rechtsbijstand aan de gewone mensen af te breken. Volgens een variant van het Put Principe, het complement van de Gulden Regel en een basisprincipe binnen de neoliberale economie: Ik (heer, elite) het recht, de rechten en de vrijheid, jullie (slaven, gewone mensen) het onrecht, de plichten en de dwang. Woeki Hypo is gematigd liberaal.

1 Reactie
lembeck
lembeck13 jul. 2013 - 9:59

Net vers terug uit Engeland, Woeki - mijn zomerpet had ik nog op. Inmiddels in eerbied afgenomen... heel mooi verwoord. Ik wil wat aanvullen, als dat mag: de rijke mensen zijn rijk kunnen worden door: a. ze hebben dat helemaal alleen voor elkaar gekregen en werken elke dag minimaal 18 uur om rijker te worden b. ze laten mensen hard werken voor zich. Die mensen noemen ze de werkvloer. Ze krijgen minimaal betaald, met een enkele uitzondering hier en daar, maar daar waar de rijke ze kan ontslaan doet hij dat ook. Daarna klaagt hij steen en been dat hij zoveel moet betalen voor die werklozen. Het lijkt me evident dat in de meeste gevallen de WERKVLOER het harde werk verricht en daarmee de bovenbaas rijker en rijker maakt. Dus waarom kijkt die rijke zo neer op de BRON van zijn rijkdom? Wellicht toch enige schaamte??

neutralist
neutralist13 jul. 2013 - 9:59

Teeven heeft een heel goed punt. Dit moet geen Amerikaanse rechtsstaat worden, Probeer het eerst via andere weg op te lossen. En als het waar is dat juist de lagere welstandsklassen vaker procederen valt er veel te winnen. De rijdende rechter is tenenkrommend. Belast de rechtsstaat niet met scheefgegroede coniferenhagen op een garagepad.

1 Reactie
HanvanderHorst1
HanvanderHorst113 jul. 2013 - 9:59

En dan weet je dus wat je krijgt.....Waarom mogen mensen met genoeg geld overigens wél om wat jij futilitieten noemt naar de rechter lopen en armen niet?

[verwijderd]
[verwijderd]13 jul. 2013 - 9:59

"Het kabinet kondigt nieuwe maatregelen af om gewone mensen te verhinderen hun recht te zoeken. Zij moeten eerst voor een of andere functionaris waar weten te maken dat een gang naar de rechter echt nodig is, voor ze een beroep mogen doen op een gesubsidieerde advocaat. " Dat is nu al zo. Ik moet eerst bij het juridisch loket langs en daar gaan ze eerst proberen je de gang naar de rechter uit je hoofd te praten en vervolgens sturen ze je verzoek naar de Raad voor Rechtsbijstand, die dan nogmaals bekijkt of het echt wel nodig is. Waarbij niet je recht de doorslag geeft maar de hoeveelheid geld die in het geding is. Ik krijg 50 euro pensioen te weinig, wat ze te weinig vinden voor een rechtsgang, terwijl dat dus wel om 20 maal 50 euro kan gaan en mijn voormalige werkgever (gemeente Haarlem) gewoon mijn brieven erover negeert, niet eens de ontvangst bevestigt maar dat pas doet nadat ik een advocaat een brief heb laten sturen. Die overigens ook vond dat het eigenlijk te weinig geld was om moeilijk over te doen. 50 euro is voor dat soort natuurlijk ook een peuleschil, maar voor een arme donder als ikzelf is het een bedrag waar ik een maand van leven kan.

1 Reactie
lembeck
lembeck13 jul. 2013 - 9:59

Jee, Tjeerd... lekker dan zeg. Ben je fijn klaar mee? En dat voor de mooiste stad van Nederland: Haarlem (ja, ik ben van oorsprong een Mug) en het doet me leed te vernemen dat ook daar de boel net zo hard beduveld wordt, als overal elders. Schandelijk, want dit is gewoon ordinaire diefstal.

[verwijderd]
[verwijderd]13 jul. 2013 - 9:59

Han, je gaat niet in op het punt van Teeven dat mensen die in aanmerking komen voor door de overheid gefinancierde rechtshulp in de praktijk naar verhouding veel vaker naar de rechter stappen dan mensen die zelf een advocaat moeten betalen, en dat zijn doel is om dat terug te dringen tot een vergelijkbaar niveau.

2 Reacties
HanvanderHorst1
HanvanderHorst113 jul. 2013 - 9:59

Het maakt niet uit wat zijn doel is, het gaat erom wat e gevolgen zijn. e doelen van het kabinet zijn edel, de gevolgen schokkend. Een beetje zo.

frankie50
frankie5013 jul. 2013 - 9:59

Beste Blits, Laten dat nou ook precies de mensen zijn die het vaakst in woningen wonen met het meeste achterstallig onderhoud, de mensen die het vaakst slachtoffer zijn van o.a woninginbraak, de mensen zijn die het vaakst hun baan kwijt raken, de mensen die het vaakst in de schulden belanden, het vaakst, het vaakst, het vaakst, omdat deze inkomensgroep behalve dat zij in absolute aantallen het meest voorkomen in ons land, zij mede door dat karige inkomen vaker een slachtoffer zullen zijn in ons land. Dan kan iedereen nog wel begrijpen dat die opgevoerde verhouding gebaseerd is op leugens, pas bij vergelijkbare leefomstandigheden zou je kunnen aanvoeren dat mensen met blond haar vaker naar de rechter stappen dan mensen met zwart haar. http://www.cbs.nl/nl-NL/menu/themas/inkomen-bestedingen/publicaties/artikelen/archief/2013/2013-parade-van-pen.htm

bEngel2
bEngel213 jul. 2013 - 9:59

"Huur- en consumentengeschillen worden uitgesloten. Daarvoor sluiten burgers maar een rechtsbijstandverzekering af, meent het kabinet." Vermarkt de rechtspraak zodat de onder- en middenklasse monddood gemaakt wordt en je hebt je handjes vrij als ondernemer.

2 Reacties
lembeck
lembeck13 jul. 2013 - 9:59

Spijker op zijn kop.... het moet en het zal een politiestaat, annex dictatuur worden. Zeker voor de mensen die in de ogen van deze lieden mislukt zijn. Een te laag betaalde baan is al niet meer goed in hun ogen. Iedereen heeft immers gelijke kansen op een gelukkig leven met een uitstekend betaalde baan, nietwaar? Oogkleppen, oogkleppen, oogkleppen te over in Den Haag, maar ook bij alle volgelingen van dit beleid. Hoogste tijd voor revolutie. Ik mag hopen dat de mensen dit door gaan krijgen en het niet langer meer accepteren en in opstand komen. Het is de hoogste tijd!

frankie50
frankie5013 jul. 2013 - 9:59

Beste B Engel, De truc is dat je bij de huurcommissie al niet wordt bijgestaan door een advocaat, zodat je als huurder op de zittingsdag bij de huurcommissie bij wijze van spreken al kan worden geconfronteerd met een verhuurder die een batterij aan advocaten die gespecialiseerd in het huurrecht zijn heeft meegenomen, en het leuke daarvan is dat de advocaatkosten van de verhuurder gewoon door de huurder worden betaald, want die is gewoon al doorberekend in de huur van alle huurders.