Tata Steel IJmuiden kan zich nu onderscheiden in de Europese staalmarkt
De unieke ligging van het staalbedrijf en de beschikking van een diepzeehaven maakt nieuwe initiatieven mogelijk.
De noodzaak om bedrijven te vergroenen is groot. Er is een klimaatakkoord van Parijs (2015) en ons eigen nationale klimaatakkoord (2019) legt allerlei verplichtingen op om het milieu niet nog verder te belasten en de gevolgen van het opwarmen van de aarde tegen te gaan. In politiek Den Haag hoor je steeds vaker over industriële bedrijven: of vergroenen, of verdwijnen! De tijd dringt. Er is dus veel aan gelegen om bedrijven versneld te laten nadenken over hun ‘duurzame lange termijn waardecreatie’ in relatie tot wat en hoe zij produceren. Welke bijdrage leveren zij aan de samenleving? Hoe duurzaam is dat product, hoe en waarvan wordt dat gemaakt?
Over het begrip ‘verantwoordelijkheid voor duurzame lange termijn waardecreatie’ wordt de laatste tijd veel gepubliceerd. Bedrijven worstelen hiermee. Zeker in de (zware) industrie. Volgens een recente publicatie van de Nederlandse Emissieautoriteit (NEa) is de grote industrie in de afgelopen vier jaar nauwelijks klimaatvriendelijker gaan produceren. Veel besparing is volgens de NEa te halen bij staalproducent Tata Steel, het chemiecomplex Chemelot, kunstmestfabrikant Yara en de raffinaderijen van Shell, ExxonMobil en BP.
Bij Tata Steel in IJmuiden wordt de laatste tijd uitgelegd wat er met staal allemaal wordt gedaan. Hoe gaat het proces van ijzer naar staal? Wat is de betekenis van staal? En Tata Steel Nederland heeft in september 2021 definitief gekozen om in de toekomst staal te gaan maken door middel van waterstof via Direct Reduced Iron-installatie en elektrische ovens.
Maatschappelijke businesscase
De hoogste baas van Tata Steel India - Narendran - was onlangs bij de minister Adriaansens (Economische Zaken) en Jetten (Klimaat) op bezoek om te praten over staatssteun voor de groen staal-plannen voor Tata Steel IJmuiden. Er werd afgesproken dat Tata Steel eerst een businesscase maakt waarin onder andere komt te staan hoeveel geld het bedrijf nodig heeft van de Nederlandse overheid om te kunnen vergroenen.
Een koppeling naar een maatschappelijke businesscase is mijn inziens noodzakelijk. En die maatschappelijke businesscase moet dan in lijn zijn met het klimaatakkoord van Parijs zodat er zicht blijft op de maximale opwarming van de aarde met 1,5 graad. Waarin milieu-, gezondheids- en omgevingsvoorwaarden zijn vastgelegd. Waar een politieke oplossing wordt gezocht om vervuilende fabrieken zo snel mogelijk te sluiten. En waarin door een onafhankelijke partij wordt vastgesteld wat de klimaat-, milieu en gezondheidseffecten van alle ombouwactiviteiten op de omgeving zijn.
Omgeving moet profiteren van vergroening Tata
Het staalbedrijf in IJmuiden zou zich ten opzichte van de Europese staalbedrijven enorm kunnen onderscheiden met het creëren van een industrieel complex met nieuwe op de toekomst gerichte maakindustrie, waaronder de bouw en onderhoud van nieuwe generaties windmolens. De bouw van een dikke plaatwalserij is daar dan voor nodig. De unieke ligging van het staalbedrijf en de beschikking van een diepzeehaven maakt nieuwe initiatieven mogelijk. Zo kan het bedrijf ook bijdragen aan verdere groei van windenergie op zee. Er kan met meerdere partners en met de Nederlandse Windenergie Associatie samengewerkt worden.
En dan ontwikkelt zich een metaal-energie-maakindustrie-cluster met groene bedrijvigheid in de IJmond en nieuwe werkgelegenheid. Zo wordt gebouwd aan een weerbare onderneming en aan maatschappelijke waarde creatie.
Praat mee
Reacties (8)
Gaat alleen werken als we in heel Europa de import van vervuilend geproduceerd staal gaan blokkeren, anders kan het 'schone' staal niet concurreren.
Deze FNV'er komt logischerwijs op voor zijn achterban en preekt voor eigen parochie. De vraag is of je wel staal in Nederland moet blijven produceren of dat de productie beter elders in de EU kan plaatsvinden. Algemeen geldt dat de EU voor essentiële grondstoffen en producten veel meer zelfvoorzienend moet worden, daar hoort ook een basismateriaal als staal bij.
De auteur vergeet twee belangrijke punten: (a) dit bedrijf heeft in het verleden zich geen barst aangetrokken van milieuregels. En dan zou het nu plotseling als voorbeeld voor groen ondernemen moeten gaan gelden. (b) Het bedrijf ligt inderdaad dicht bij een diepzeehaven, maar nog veel dichter bij een belangrijk duingebied. Zeker als er toekomst zou zitten in zo'n compleet andere opzet van het bedrijf, dan is deze plek wel heel ongelukkig. En wie gaat al die troep uit de grond halen die het bedrijf afgelopen decennia geloosd heeft? Komt de criminele motorbende nu ook voor subsidie in aanmerking als ze zich omvormen tot wielrenclub?
Nee, het moet gewoon weg - het zit midden in een dichtbevolkt gebied en we hebben al zo weinig ruimte - opzouten met die onzin Ga maar staal maken in de sahara ofzo.
Dat de Zweden hebben afgehaakt was al een teken aan de wand. De huidige eigenaar "melkt" het bedrijf volledig leeg. Zoveel mogelijk verdienen zonder te investeren in lange termijn oplossingen. Misschien wil de overheid wel investeren in duurzame oplossingen. Het is een gigantisch groot en inefficiënt bedrijf. Om te verduurzamen moet je eerst slopen en saneren wat gigantisch veel geld kost. Hier bovenop komen de investeringen voor nieuwbouw. Dit alles moet in een duur land als Nederland. De Zweden en Duitsers hadden het goed gezien. Tata Steel India trouwens ook, uitmelken van IJmuiden en gebruik maken van de afzet/klanten van Hoogovens.
Maar waarom moeten dat soort groot-vervuilers toch steeds staatssteun krijgen om zich netjes te gaan gedragen??? "Staatssteun" is dat niet geld van de belastingbetaler?
Het antwoord op die vraag is heel simpel. Als die groot-vervuilers het zelf moeten betalen, hebben ze minder centjes om uit te delen aan de aandeelhouders. En dat gaat niet gebeuren. Dus, wil de overheid dat zo'n bedrijf zich netjes gedraagt, dan hoort daar een zak geld bij.
Toen eerst de Duitsers en later de Zweden afzagen van overname van het staalbedrijf had de overheid moeten ingrijpen om het bedrijf te nationaliseren. Net zoals ze deden tijdens de banken crisis met ABN AMRO. Maar onze overheid ziet het milieu nog steeds niet als een crisis en zijn dus op hun handen blijven zitten. De ruime winsten van het staalbedrijf hadden ingezet kunnen worden voor de grote verduurzaamheidsprojecten. En op een later tijdstip, net als bij de ABN AMRO, de aandelen met een ruime winst weer verkopen. Een win win situatie, een groene en schone staalfabriek, werkgelegenheid in de IJmond behouden, Nederland op de kaart met de schoonste staalfabriek van de wereld en winst bij de aandelen verkoop.