De witte tranen van Rosanne Hertzberger
Switch van meer naar minder zal de moeilijkste transitie zijn
De hoge inflatie, de oorlog in Oekraïne en de energie- en klimaatcrisis maken het leven van alle inkomensgroepen tot en met de middeninkomens zwaar. De diepe zakken van de overheid om het ergste leed voor burgers te verzachten zijn na de coronapandemie en het instellen van een energieprijsplafond volkomen leeg. De burgers zullen het voortaan zelf moeten oplossen en vindingrijk moeten worden om met een te krappe portemonnee de gestegen kosten van het levensonderhoud het hoofd te blijven bieden.
Alle generaties in voornoemde inkomensgroepen, geen enkele uitgezonderd, hebben daar moeite mee. De ouderen omdat zij de verzorgingsstaat nog hebben meegemaakt die gebaseerd was op solidariteit, waar voor elk maatschappelijk probleem met een financieel randje wel een oplossing voorhanden was. De jongere generatie burgers omdat zij opgegroeid zijn vanuit het bewust stimuleren van individuele vrijheden als basis van een meer liberaal georiënteerd marktdenken. De rol van de overheid moest zoveel mogelijk worden terugdrongen als de markt die rol naar verwachting beter zou kunnen vervullen en de meeste jongeren waren via hun ouders gewend dat de welvaartsbomen tot aan de hemel reikten. Veel (over)consumptie werd met geleend geld of schulden gefinancierd.
In de huidige participatiesamenleving zien we de negatieve gevolgen van minder solidariteit, meer marktwerking en meer individualisering glashelder terug. De marktwerking laat goed zien dat bedrijven als Shell en AH/Delhaize megawinsten kunnen draaien terwijl de consumenten slechts extreem hoge prijzen zien aan de pomp en in de supermarkt. Terwijl die hoge winsten nu juist de logische uitkomst zijn van liberale marktwerking.
De doelstelling winstmaximalisatie staat centraal. Aandeelhouders zijn de enige rechthebbenden, na belastingheffing, op voornoemde megawinsten. Het gaat daarbij onder meer om pensioenfondsen die als aandeelhouders bij grote ondernemingen de belangen van werknemers behartigen om een zo hoog mogelijk pensioen te kunnen borgen.
Met voornoemde bizarre uitkomsten zit Nederland thans dan ook behoorlijk in de maag.
Verder blind doorgaan op de ingeslagen weg van een steeds meer terugtredende overheid op velerlei terreinen is niet goed. De overheid is verplicht om de teugels weer strak in de handen te nemen zoals zij bijvoorbeeld thans zichtbaar maakt op de woningmarkt. Maar ook het dominant zijn van het individualisme zal moeten veranderen in veel meer solidariteit.
Door krimp van de beroepsbevolking en vergrijzing naast de klimaat- en energietransitie zal voor grote groepen burgers de welvaart minder worden. Dat hoeft niet erg te zijn als met minder koopkracht de behoeften ook meer op die lagere koopkracht zullen worden afgestemd.
En juist dat laatste zal de komende jaren de moeilijkste transitie zijn voor alle burgers. Geen generatie uitgesloten.
Praat mee
Heb je een vraag, suggestie of wil je gewoon iets kwijt? Dat kan hier. Lees onze spelregels.
Reacties (32)
De doelstelling winstmaximalisatie staat centraal. Aandeelhouders zijn de enige rechthebbenden, na belastingheffing, op voornoemde megawinsten. Het gaat daarbij onder meer om pensioenfondsen die als aandeelhouders bij grote ondernemingen de belangen van werknemers behartigen om een zo hoog mogelijk pensioen te kunnen borgen." Bovengenoemde stand van zaken geven de werkelijkheid weer. Aandeelhouders zijn de enige rechthebbenden waar alle miljarden winsten naar toe vloeien. Gelukkig doen pensioenfondsen hieraan mee zodat we wat terugzien van al die winsten als niet aandeelhouder zei het slechts aan het eind van een langdurig werkzaam leven. We kunnen zelf gaan beleggen en aandeelhouder worden. Dit argument wordt nu gehanteerd door de Nederlandse Bank. Klaas Knot sprak zijn zorgen uit over een op handen zijnde Nederlandse renteniers economie. Wat hij daarmee wil zeggen, de pensioen vermogens zijn zo hoog dat het Dagobert Duck effect gaat ontstaan. Het kapitaal is dan zo groot dat alle beleggingen een vaste geldstroom verzekeren waarbij geen arbeid meer verricht behoeft te worden. Dat is waar alle rijkaards van leven. Die zorg is oorzaak van de pensioen omvormingen middels de Wet toekomstige pensioenen De gewone man gelooft dit niet, hij is geïndoctrineerd met altijd geld tekort. Nooit kunnen ervaren met, geld teveel.
De doelstelling winstmaximalisatie staat centraal. Aandeelhouders zijn de enige rechthebbenden, na belastingheffing, op voornoemde megawinsten. Het gaat daarbij onder meer om pensioenfondsen die als aandeelhouders bij grote ondernemingen de belangen van werknemers behartigen om een zo hoog mogelijk pensioen te kunnen borgen." Bovengenoemde stand van zaken geven de werkelijkheid weer. Aandeelhouders zijn de enige rechthebbenden waar alle miljarden winsten naar toe vloeien. Gelukkig doen pensioenfondsen hieraan mee zodat we wat terugzien van al die winsten als niet aandeelhouder zei het slechts aan het eind van een langdurig werkzaam leven. We kunnen zelf gaan beleggen en aandeelhouder worden. Dit argument wordt nu gehanteerd door de Nederlandse Bank. Klaas Knot sprak zijn zorgen uit over een op handen zijnde Nederlandse renteniers economie. Wat hij daarmee wil zeggen, de pensioen vermogens zijn zo hoog dat het Dagobert Duck effect gaat ontstaan. Het kapitaal is dan zo groot dat alle beleggingen een vaste geldstroom verzekeren waarbij geen arbeid meer verricht behoeft te worden. Dat is waar alle rijkaards van leven. Die zorg is oorzaak van de pensioen omvormingen middels de Wet toekomstige pensioenen De gewone man gelooft dit niet, hij is geïndoctrineerd met altijd geld tekort. Nooit kunnen ervaren met, geld teveel.
Ik heb het neoliberalisme nooit echt ervaren als individualisme Het gaat heel erg uit van een keurslijf, waar iedereen zich aan dient te conformeren. Iedereen moet zichzelf zien als 'een markt actor' in 'de samenleving'. Ik vind dat niet zo individualistisch Al die neoliberale burgers zeggen hetzelfde, doen hetzelfde, vinden hetzelfde, komen met dezelfde VVD clichés aan, als je vragen stelt of kritisch bent. Er is niets individualistisch aan. Individualisten gedijen juist niet goed in dit systeem van orde, discipline en tucht Laten we het niet individualistisch noemen. Het is feodaal/reactionair, niet individualistisch
Switch van meer naar minder zal de moeilijkste transitie zijn Deel 1 van 2. 1 Welvaart. (Institutioneel) (Groen) Links en Progressief (van hoogopgeleiden) komt ons na meer dan 4 decennia roofkapitalisme en roofbouw (een wetenschappelijk top beleid van het (elitaire) globaal neoliberalisme van financiers en hoogopgeleiden, een (kwaadaardig) extremisme en een totalitarisme (TINA)), waaraan zijzelf meegewerkt hebben, met afbraak van verworven sociale rechten en een groeiende kloof tussen arm en rijk (via winst), maar waarbij veel (gewone) pensioen deelnemers (met een kapitaaldekkingsstelsel) weinig of niets gemerkt hebben van winstdeling in de vorm van indexatie, vertellen dat er geen verbetering meer in zit voor gewone mensen, middenklasse, laagopgeleiden, onderklasse en zwakkeren. Einde deel 1 van 2.
Deel 2 van 2. 2 Democratie. Tegelijkertijd komt (o.a.) de AIVD, een instituut, ons min of meer vertellen, alsof zij boven de politiek staan of een eenzijdige politiek vertegenwoordigen, dat we niet mogen denken (!), dat er kwaadaardige elites bestaan. Want dan zijn we (eventueel) extremisten of bedreigen we de nationale veiligheid of ondermijnen we de democratische rechtsorde (volgens een zogenaamd anti-institutioneel extremisme). De bureaucratische nachtmerries van Franz Kafka zijn weer werkelijkheid geworden. En als de AIVD het niet zo bedoelt, als ze het opschrijft of het geïnterpreteerd kan worden. Dan doen vrienden van het dominante (eenzijdige) narratief dit wel. 3 Welvaart en democratie. Zo raken we in de kennis maatschappij van hoogopgeleiden en wetenschap (na “1984”) niet alleen onze welvaart kwijt, maar ook onze democratie, inclusief de vrijheid van meningsuiting en wetenschap. Woeki Hypo is gematigd liberaal
Hieronder laat meneer "Hoofdschuddend" weer eens duidelijk zien dat hee veel mensen denken dat er naast communisme en ons huidige beleid geen andere mogelijkheden zijn. Waar ze die onzin toch vandaan halen, is snap er niks van.
Mee eens. En dan nog: het communisme, daar kun je tegen zijn, maar het is, anders dan nationalisme, en natuurlijk zeker fascisme, een fatsoenlijke maatschappijvisie. Het zijn de leiders die er dictatoriaal wat anders van maken. Hoeveel anders gaat Rutte om met het liberalisme? Het is onder hem al 'neo' geworden. En het is niet eenmalig dat hij aangenomen moties naast zich neer heeft gelegd.
Onze hele pensioen stelsel in ingericht op hogere winsten bij bedrijven. Onze economie is in dat opzicht grotendeels een piramide spel. Indien de groei verdwijnt zullen de rendementen bij pensioenen in de toekomst onrealistisch zijn. Alles hangt met elkaar samen, als je wil hervormen kan je niet alleen "de grote bedrijven" aanpakken. Minder mensen en minden consumptie, dat is de enige oplossing.
@Antonie Kerstholt “megawinsten voor AH/Delhaize” ; uw uitspraak is nog net niet zo polariserend als die van Jesse Klaver die in een tweet vorige week , n.a.v. de publicatie van de jaarcijfers over 2022 ( en vierde kwartaalcijfers) van AH Delhaize het had over een absurde megawinst over 2022 van €23 miljard, terwijl het €2,5 was. Die €23 miljard die Jesse noemde was de omzet over het vierde kwartaal van 2022 concernbreed .Jesse corrigeerde dit in een latere tweet maar Jesse had dus weer lekker “goedkoop” kunnen scoren en de stemming was weer gezet iets wat u nu ook doet. Die €2,5 miljard netto winst van Ahold Delhaize ( Albert Heijn is 20% van de omzet) is inderdaad een miljardenwinst maar wel over een omzet van €87 miljard wereldwijd. De winstmarge ligt dus rond de 4%. De stijging van de nettowinst met 14% tov 2021 was ook voor voornamelijk veroorzaakt door gunstige dollar -euro omrekenkoers in 2022 ( inmiddels weer ongunstig) en de goede resultaten van de Amerikaanse supermarkten die 65% van de omzet omvatten.De Nederlandse tak en dan vooral dochter Albert Heijn had juist een dalende winstgevendheid doordat niet alle kostenstijgingen kunnen worden doorgerekend en de winstmarge daalde daar ook dan ook naar zo’n 3,5% . Als Unilever aanpakt ( winstmarge 10%) en vooral Shell ( 40% in 2022) dan heeft u wel een punt !
Cruise .Klaver heeft wel vaker de komma's niet zo in de gaten maar idd zo zet ie wel de toon.
Niks mis met een lagere koopkracht. Als de basis maar te doen is, we hebben niet nog meer nieuwe auto's en campers nodig. En meubels.
" De diepe zakken van de overheid om het ergste leed voor burgers te verzachten zijn na de coronapandemie en het instellen van een energieprijsplafond volkomen leeg." Als dat zo is waar komen de miljoenen voor Oekraïne vandaan? Verder kan ik alleen maar adviseren om je geld in Duitsland te besteden, het spijt me voor de Nederlandse middenstand, daar besteed ik geen dubbeltje meer aan.
“De overheid is verplicht om de teugels weer strak in de handen te nemen”…brrr… zoals in Rusland zeker? De overheid moet alleen voor bepaalde kaders zorgen. Als ambtenaren de baas worden gaat het altijd verkeerd.
Ja, die vrije markt is een grote verbetering. Dat blijkt wel uit de zorg, volkshuisvesting, energievoorziening en openbaar vervoer. Allemaal stukken beter geworden nadat het was afgestoten naar het particuliere bedrijfsleven.
Hoofdschuddend . Nee joh, Laat het aan de markt over en je ziet zelf hoe eea zich al 30 ontwikkelt.dat je Rusland als voorbeeld neemt geeft aan dat je er geen bal van snapt. Daar is geen overheid meer , daar zit de maffia aan de knoppen. Hyperkapitalisten en cleptraten maken daar de dienst uit, zeg maar de natte droom van de gemiddelde VVDer. De ambtenaren er maar weerres bijslepen is ook zo'n rechts nonsens argument , hoe wil je een land regelen zonder of minder ? Mind you : ik ben een arbeider en heb niets met de ambtenarij .gemeen.
Hoofdschuddend En hoe zorg je dan voor die "bepaalde kaders" als je de touwtjes niet strak in handen hebt? M.a.w.: Kunt u verduidelijken, hoe ambtenaren mensen de samenleving binnen "bepaalde kaders" kunnen houden, zonder dat ze daartoe 'de macht' zouden hebben?
Het is misschien kiezen tussen twee kwaden maar liever ambtenaren dan het bedrijfsleven
De overheid heeft de teugels al heel erg strak in handen Kijk naar de manier waarop ze het covid beleid vormgegeven hebben. Dat kwam op mij vrij communistisch over. Kijk naar de drommen boa's die door de stad lopen en mensen om niets beboeten, de hele tijd De overheid is verplicht bepaalde basisvoorzieningen te faciliteren voor mensen. Lukt dit niet, dan moet zij aftreden, meteen. De overheid is in NL al oppermachtig. Zij doet alleen niets voor de arbeidersklasse en middenklasse. We zien er weinig van terug
Het lijkt me voor de hand liggen om, om te beginnen, in te zien wat noodzakelijk is en wat luxe (voorzieningen). Hoe dan ook wordt een al bestaande polarisatie, namelijk tussen elite en werknemers flink groter. Crisistijden laten ook een groei zien van zowel extreem rechtse als extreem linkse partijen, zeker als die over "een sterke leider" lijken te beschikken. Die partijen zullen zeker inspelen op het solidariteitsbeginsel, vaak door bepaalde minderheidsgroepen zwart en bedreigend af te schilderen. Haat bevordert solidariteit, blijkbaar heel menselijke eigenschap, en als eenmaal het hek van de dam is...
De mens lijdt het meest door het lijden dat hij vreest. Minder is minder moeilijk dan je denkt. Minder post in de bus, minder melkboeren in de straat en straks - of misschien nu al - minder benzinepompen of wat minder vaak vlees of een biertje. Vond je die overgang moeilijk? Niet te conservatief, kijk eens terug naar je kindertijd en hoe je gezin toen leefde. Veel veranderd, maar nooit voldoende het als revolutie. Laat staan als bedreiging. Heb een beetje zin in de toekomst!
Als ik even voor mijzelf en de anderen mag spreken die meer dan af en toe met een lege maag naar bed moeten na een werkdag: Nee
Welke ‘mega winst’ van ah? Ze hebben 2,5 mld winst gemaakt op een omzet van 87 mld. Dat is in absolute zin een groot bedrag maar relatief stelt het het niet zoveel voor. Zeker niet omdat die winst vooral in de vs is behaald mede vanwege de stand van de dollar.
Wat flauw. Hoge winsteb van die verdomde muktinationals doen het zo lekker op links om de schuld daar te leggen.
Als er een boycot van producten uit China komt moeten we idd behoorlijk terug in onze consumptie. In onze jacht naar de snelle winst hebben we heel heel veel productie ge-outsourced naar China. Dat wordt dus behoorlijk op een houtje bijten als er een boycot komt.
Hoge prijzen in de supermarkt? Schei eens uit.... Goedkope en aftandse drek is het, bepaalde producten onder de kostprijs verkopen en de boeren/producenten een poot uitdraaien. Iedereen die loopt te jammeren over de hoge prijzen in de supermarkt heeft geen idee wat voedselproductie kost en wat daar bij komt kijken... Jarenlang zijn de grootgrutters elkaar aan het bevechten geweest om de goedkoopste te zijn, ten koste van de gehele productieketen van onze voeding en vooral ten koste van kwaliteit. Eindelijk gaan de prijzen omhoog en gelijk gejank over dat het allemaal zo duur is. Hoeveel van ons inkomen gaat naar eten?, vergelijk dat eens met andere landen en we zitten voor een dubbeltje op de eerste rang. Dat we hier margarine op ons brood smeren is veelzeggend, heel erg veelzeggend over de domheid van de Nederlandse consument.
"Dat we hier margarine op ons brood smeren is veelzeggend" Want...? Roomboter is beter of zo? Omdat het van "onze eigen boeren" komt? Wees wat duidelijker, want misschien snap ik je dan wel.
Kijk eens goed op de verpakking Andreas4, als je het in je koelkast hebt staan, misschien dat je het dan snapt. En proef het ook eens, totaal geen culinaire meerwaarde, een aftandse chemische smaak die niet te herleiden valt, ronduit ranzig. De term ROOMboter is trouwens niet van toepassing, het is boter, daar zit altijd room in, dat room maakt dat het boter is, margarine bevat geen room, dat is heel duur plantaardig vet. Dat het mogelijkerwijs van onze boeren kan komen vind ik een plus, beter dan de: palm, soja, koolzaad, lijnzaad of zonnebloem olie die in de margarine of halvarine zit. In halvarine zit nog meer water, heel duur water. En margarine is culinair een prut product, je kan er niets mee. Boter is de basis van een hele hoop bereidingen, voornamelijk in de patisserie. Naast smaakmaker ook nog eens een goede zacht maker en geleider. En oja, als je becel eet omdat het je cholesterol verlaagd vanwege de plant sterolen, plant sterolen zitten in alle plantaardige oliën, je kan dan beter olijfolie (of pesto o.i.d.) op je brood smeren, heeft veel meer effect. En cholesterol heeft je lichaam trouwens nodig, de bangmakerij voor cholesterol is ongefundeerd omdat je meerdere soorten cholesterol hebt. Ook zo iets...verhaal apart...
"Eindelijk gaan de prijzen omhoog en gelijk gejank over dat het allemaal zo duur is." En gaat het extra geld ook naar de boeren/producenten toe, zodat deze niet langer een poot uitgedraaid worden? En is het wel passend om dit als "gejank" weg te zetten tegenover de steeds grotere groep mensen die moeite heeft om de eindjes aan elkaar te knopen?
KM2 . Ik heb liever geen roomboter op m'n brood ,heeft wat met over smaak valt niet te twisten te maken . Dat de kwaliteit van het voedsel niet zou deugen is ook maar jou mening. Die is overal in Europa vergelijkbaar (brussel hè!) . Prijzen in de supermarkten in Nederland te laag?? Waarom gaat iedereen die bij een grens in de buurt woont dan in Duitsland/België z'n inkopen doen? Schijnbaar ligt Utrecht ook al aan de grens!. En waarom betaal ik in een wegrestaurant waardan ook in Europa gemiddeld €22,- voor een 3 gangen menu inclusief wijn en in Nederland minimaal €30,- voor alleen een Hoofdmenu en 1 biertje.Of een spaatje wanneer circus nog door moet? Dat die boeren een poot uitgedraaid wordt ben ik het met je eens. Maar zij laten het zelf toe dat ze genaaid worden door Appie en Dirk cs.
Daarom ga ik naar de Duitse boer die produceert bijvoorbeeld aardappelen voor €0,70 cent per kilo, 18 eieren voor €3,00 etc. Drogisterij, brandstof en drank vele male goedkoper. Het kan dus wel.
Yun: 1-Helaas niet, en ook de vakkenvullers schieten er niet veel mee op. 2-Zolang mensen nog en masse dure "smartphones" kopen en in de auto hun boodschappen doen valt het mee. Er zijn genoeg landen om ons heen waar men het een stuk minder heeft. We hebben jarenlang op de eerste rang gezeten met goedkoop eten uit afrika, china en welk werelddeel eigenlijk niet? E w t: Over smaak valt wel degelijk te twisten, onder meer over smaakherkenning, smaakontwikkeling, smaakpalet en open staan voor nieuwe producten zijn dingen waar ik met mijn collega's prima over kan twisten. Mensen zonder smaak of enig idee hoe hun smaak in elkaar steekt, die kunnen dat niet. Als wij nieuwe gerechten op de kaart zetten ontwikkelen we deze door door er over te twisten. Ook de kwaliteit in de supermarkt is aftandse, goedkope drek. Van de taaie en waterige Chinese rivierkreeftjes tot de roomsoepen in zakken die geen identiteit hebben. Kant en klare sushi met niet gare rijst, waterig vlees, kneiter harde avocado's in de schappen en sauzen die voor 80% uit water bestaan. Als zijnde sous chef van een goed gewardeerd bedrijf is de supermarkt om te janken als je kijkt waar naar onze producten van onze veelal lokale leveranciers. Daarnaast: een hoofdmenu bestaat niet, een menu bestaat altijd uit 2 gerechten, anders is het slechts een (hoofd)gerecht. Dat de prijzen hier zo hoog zijn komt door verschillende oorzaken, waaronder (maar niet uitsluitend) belastingstelsel, salarissen en kwaliteit van producten
KM2. Ik eet geen roomboter omdat ik het niet lekker vind , niet omdat m,n smaak niet voldoende ontwikkeld is,ik kan na 40 jaar oppad in Europa heel goed zelf bepalen wat ik wel of niet blief. Je hebt gelijk dat er teveel goedkope voorbewerkte shit in de schappen ligt , da's in het buitenland ook zo. Maar dan vaak veel goedkoper dan hier . Hoofdmenu / Hoofd gerecht? What'in a word hè? Ik ben geen sous chef. Maar waarom kan ik in landen als Italie, Frankrijk, Spanje,Portugal enz. Voor een derde soms wel de helft van Nederlandse prijzen eten en vaak beter. Ook hoor ik nogal eens dat men in het buitenland vaak hogere eisen aan de kwaliteit van het voedsel stelt en er dus ook meer voor betaald. Jammer dat de discussie over soberder leven gaat en minder over de prijs/kwaliteit verhouding. Ik ben het me je eens dat daar veel verbetert kan worden.
"De inhoud van deze reactie voldoet niet aan de spelregels. Het is niet (langer) mogelijk om te reageren."
Dat soort uitschieters zegt allemaal nog niks over de toekomst. Euforie komt altijd voor de dip.
Ik las dat de Nederlanders bijvoorbeeld veel meer doneren aan Turkije en Oekraïne dan bijvoorbeeld Belgen. " Nederlanders zijn vrijgevig. Er wordt ontzettend veel geld opgehaald voor goede doelen. Met name via kerken met hun duizenden projecten in binnen- en buitenland.