Stuur die pauselijke uitbrander ook maar naar Mark Rutte

Maandagochtend is paus Franciscus bij wijze van kerstboodschap zo tekeer gegaan tegen zijn Curie, dat het groot nieuws werd in de hele wereld. Maar er zijn in de Nederlandse regering en het ambtenarenapparaat ook nog wel een paar die een pak voor hun broek verdienen, stelt Han van der Horst.

De Curie is het ambtenarenapparaat van de kerk dat een traditie heeft van misschien wel zeventienhonderd jaar. Terwijl het grootste deel van de christenheid in de duistere middeleeuwen ten prooi viel aan het analfabetisme, zaten er in het vervallen Rome van de pausen nog steeds ambtenaren tussen de paperassen. Ze hebben in de loop der eeuwen hun tradities, hun gewoontes, hun procedures verfijnd, maar zijn tegelijkertijd meester geworden in roddel en achterbakse intriges. Het werd dan ook – om zo te zeggen – tijd dat een paus eens de puntjes op de i zette. De toekomst zal leren wie bij het buigen of barsten de overhand krijgt: de heilige vader of de ambtenaren.

De media van links en rechts verkneukelen zich elk op hun eigen manier over deze schrobbering. Datzelfde geldt voor de lezers en de kijkers. Zo raakt een woord van Jezus op de achtergrond: ze zien wel de splinter in het oog van een ander maar niet de balk in hun eigen oog. De Volkskrant zette de vijftien kwalen van de Vaticaanse ambtenarij handzaam op een rij , terwijl het pauselijke dagblad, de Osservatore Romano in het Engels vrijwel de complete tekst biedt.

Wie leest wat de paus over zijn eigen staf te zeggen heeft, ziet ook het Nederlandse ambtenarenapparaat voor zich oprijzen met aan het hoofd de triomfantelijke premier en zijn kabinet. Wie herkent niet bepaalde toestanden op het gemeentehuis? Wie herkent niet onmiddellijk een aantal kenmerken van de Haagse bureaucratie: kippendrift tussen de papieren, denken dat je iets oplost met overregulering, departementen die elkaar tegenwerken, de graaimentaliteit, de hele dag je belangrijke smoel in de plooi, een bepaalde mate van genadeloosheid omdat je toch ver verwijderd bent van de werkelijkheid waarin je maatregelen neerdalen? En de veelgeplaagde belastingbetaler denkt aan het briefje dat zoveel Nederlanders dezer dagen van de gemeente hebben gerkregen over de nieuwe inrichting van de zorg en hoe de burgers op eigen kracht en met elkaar zélf zoveel tot stand kunnen brengen. Die stelt vast dat hem eigenlijk voor de Kerst in suikeren bewoordingen wordt meegedeeld dat hij naar het inzicht van de overheid altijd maar gepamperd en uit de wind gehouden is. Die hoort de telefoon zeggen: er zijn nog twintig wachtenden voor U, verdwaald als hij is in het zoveelste menu van de zoveelste instantie? Die constateert dat er op de dienstverlening wel wordt bezuinigd maar op de afdelingen beleidszaken nooit.

Ik zou zeggen: stuur de boodschap van de paus naar het gemeentehuis, naar het UWV, naar de Nationale Politie, naar landelijke en provinciale overheden wier zegeningen u zo vaak ervaart.

En wens ze er gezegende feestdagen bij. Dat doet de Heilige Vader ook.

Beluister dit opiniestuk hier

 

Volg Han ook op Twitter

 

Het nieuwste boek van Han is De Mooiste Jaren van Nederland (1950-2000)

 

Beeld: De vijftien ziekten van Vaticaanstad volgens de paus, opgetekend door de Volkskrant