De kunst van het discussiëren zijn we allang verleerd
Ja, dit stuk gaat ook over de Zwarte Pieten discussie. En nee, ook dit stuk bevat niet de doorslaggevende reden waarom hij wel of niet moet blijven. Wat mij het meest verbaast over de hele discussie is dat deze nauwelijks gevoerd wordt. Je kunt geen krant openslaan, journaal kijken of nieuwssite openen zonder dat het over pedro non grata gaat, maar iedereen lijkt vooral voor eigen parochie te preken.
In eerdere afleveringen van Nederland Hypeland hadden we een aangespoelde bultrug, een Project X-feest en twee verdwenen jongetjes die leidden tot massahysterie. Nu hebben we dus een kinderfeest waarop een gekwetste minderheid tegenover een boze meerderheid komt te staan. Toegeven dat je het een lastig discours vindt waar je een gedegen mening over wilt vormen, is geen optie. Wie niet voor Piet is, is tegen.
Vanuit het oogpunt van metacommunicatie is de hele kwestie een stuk interessanter. Want in ons land gaat het er al lang niet meer om wat je zegt, maar dat je iets zegt. Wetenschappelijk onderzoek komt zo gelijk te staan met de zure oprisping uit de onderbuik van de gemiddelde twitteraar. En filosofische verhandelingen delven het onderspit bij de MEER DAN 2 MILJOEN LIKES VOOR DE FACEBOOK PIETITIE (van wie overigens nog geen 15% de moeite heeft genomen om die petitie daadwerkelijk te tekenen). Vrijheid van meningsuiting verwordt zo van hoogste goed tot strooigoed.
Ondertussen reageert onze premier op de zaak met hetzelfde defaitisme als waarmee hij zijn politieke beleid verdedigt: een economische crisis – de naam zegt het al – daar kunnen we niets aan veranderen. En komt elke voorzichtige poging om de twee kampen tot een compromis te bewegen vooralsnog te vroeg. Vraag maar aan de goedbedoelende inwoners van Hoogezand Sappemeer, die na hun voorstel om met Regenboogpieten het Sinterklaasfeest te vieren bedreigd werden.
In een ‘open en tolerant’ land als Nederland zou een inhoudelijk debat, waarin elke partij zijn argumenten goed onderbouwt en de tegenpartij laat uitpraten, niet misstaan. Maar de kunst van het discussiëren zijn we allang verleerd. Waar retoriek voor de oude Grieken gelijkstond aan welsprekendheid, de nobele kunst om via redevoering iemand op andere gedachten te brengen, gebruiken we in onze tijd dezelfde term voor holle kretologie. Ik vrees dat het met de term ‘nuance’ dezelfde kant opgaat.
Sint is here to stay , dat is inmiddels wel duidelijk geworden. En zijn Pieterbaas zal hem voorlopig ook nog wel vergezellen – in welke verschijningsvorm dan ook. Ons vermogen tot redevoeren heeft helaas allang de boot genomen. Volg René van der Kroon ook op Twitter