Stress, of hoe mensen zich letterlijk doodergeren

Het heeft lang geduurd voordat stress in de reguliere geneeskunde geaccepteerd werd als een belangrijke risicofactor voor het krijgen van een aantal belangrijke ziekten (bijvoorbeeld hart- en bloedvatziekten) en dus medeverantwoordelijk voor meer sterfte. Je was een zacht ei als je daarmee aan kwam zetten. Het ging allemaal om cholesterol en hoge bloeddruk, dingen die je gemakkelijk kon meten en waar pilletjes voor bestonden. Uiteindelijk heeft de geneeskunde stress erkend als een belangrijke risicofactor, maar is men niet verder gekomen in wat je er dan aan kunt doen.

We lijken nog te zeer in een fase waarin we eerst moeten beseffen hoeveel impact stress heeft op onze gezondheid voor we verder gaan dan zeggen dat iemand ‘het kalmer aan moet doen’. Hier weer een onderzoek dat laat zien dat het een serieuze zaak is.

Chronische stress Voor het onderzoek werd naar een gemakkelijk toegankelijke hoeveelheid gegevens gezocht en die werd gevonden bij het Amerikaanse leger: de Veterans Affairs Normative Aging Study. Vooral mannen dus. Volgende keer ook eens kijken naar de gegevens van vrouwen (maar niet alleen soldaten, want dat zou een eenzijdig beeld geven). Voor het onderzoek werden 1293 mannelijke veteranen bestudeerd tussen 1989 en 2005. Gekeken werd naar chronische stress of veel stressincidenten. Vervolgens werd in 2010 gekeken wat er met de mannen gebeurd was.

Van de mannen die weinig gedoe in hun leven hadden was 28,7 procent overleden, van de mannen met veel stress was tegen die tijd 64,3 procent overleden, en van de mannen die ertussenin zaten was bijna de helft dood.

Ergernissen Wat zorgt er dan voor die telkens terugkerende stress? Het gaat om de verkeerde rij bij de supermarkt, in de file staan, iemand die net voor je neus een parkeerplaats kaapt, je vrouw die op je zenuwen werkt. Dat komt in ieder leven voor, maar stress ontstaat als je er verkeerd mee omgaat. Je moet een waterdichte regenjas aantrekken, waar de stressdruppels afglijden voor ze je nat hebben kunnen maken. Maak van een mug geen olifant. Leer met je ergernissen omgaan. Dat kan niet met een pilletje en daar zit het probleem wat betreft de dokter.

Wat niet met een pilletje kan worden opgelost valt ook moeilijk in de medische praktijk een plaats te geven. Het is wel geprobeerd hoor. In de jaren zeventig en tachtig werden massaal benzodiazepinen voorgeschreven aan mensen met spanning. Maar dat bleek een fiasco. Er bleken meer bijwerkingen door veroorzaakt te worden dan gedacht, mensen leefden als zombies door die pillen en tot overmaat van ramp werden er ook nog heel wat verslaafd aan die middelen. Een medische blunder waar nooit meer over gepraat wordt.

Die stress moet serieus genomen worden. Artsen zouden moeten leren hoe ze hun patiënten daarbij kunnen adviseren zonder pilletjes en zonder dat ze zich een alternatieve dokter gaan voelen.

Het laatste boek van Ivan Wolffers is ‘Als de tijd voor altijd stil zou staan ‘

Volg Ivan Wolffers ook op Twitter Ivan schrijft voor Joop elke dag een Gezond Weetje van de Dag:  klik hier voor een overzicht