Stemmen met je neus

Ivan Wolffers schrijft elke dag een gezond weetje, gebaseerd op onderzoeken met merkwaardige en soms ongelofelijke uitkomsten. Door de weetjes van Wolffers leer je van alles over bijvoorbeeld verschillende ziektes, medicijngebruik en gezond afvallen, maar ook over de vaak komische verschillen tussen mannen en vrouwen.

Omdat we zijn gaan geloven dat alles wat we doen en laten door ons zenuwstelsel, de neurotransmitters en de hormonen voorbeschikt is, zijn we natuurlijk ook onze genetische achtergrond gaan beschouwen als iets dat ons leven volledig bepaalt. Zelfs hoe we stemmen bij verkiezingen zou te maken hebben met onze genetische achtergrond.

Peter Hatemi, hoogleraar politieke wetenschappen, microbiologie en biochemie aan Pennsylvania State University deed de afgelopen acht jaar onderzoek naar genen en stemgedrag. Hij publiceerde de resultaten daarvan in het wetenschappelijk tijdschrift Trends in Genetics en komt daarin tot de conclusie dat er een duidelijk verband is.

Met name via tweelingonderzoek zag hij duidelijke patronen. Hij vergeleek eeneiige tweelingen (die hebben precies de zelfde genen) met twee-eiige tweelingen (die hebben de helft van de genen het zelfde). Gekeken werd in hoeverre ze politieke inzichten delen. Hatemi en zijn collega´s kwamen tot de conclusie dat de helft van ons stemgedrag bepaald wordt door de genen en de helft door de opvoeding en omstandigheden.

Ze hebben een logische verklaring: de genen bepalen de aanmaak van neurotransmitters in het lichaam, die op hun beurt de persoonlijkheid bepalen en die is weer bepalend voor hoe we stemmen. Bij iets ingewikkelds zoals stemgedrag kunnen overigens wel duizenden genen een rol spelen. Dus echt simpel zal het wel niet zijn.

Wat in ander onderzoek ontdekt werd is dat mogelijk geur een rol kan spelen bij het stemgedrag. Hoezo geur? Kan de politicus daar gebruik van maken? Deodorant? Zaaltjes waar je komt spreken eerst even sprayen? Schoonmaakbedrijven die de stemlokalen reinigen voorzien van een allesreiniger waarin de juiste geur zit? Natuurlijk is het niet zo simpel.

Ons zenuwstelsel heeft geurvoorkeuren om te herkennen bij wie we ons thuis voelen en met wie we willen leven, waarschijnlijk stemmen we daarom zoals de mensen van de geurgroep waarbij we ons lekker voelen. Ik wil overigens best geloven dat conservatieven gehecht zijn aan een geur die ze kennen, maar dat zal toch niet opgaan voor degenen die de wereld willen veranderen?

Is het bekijken van de stemwijzer dan vaak slechts een rituele dans en beoordelen we op 12 september helemaal niet hoe we bedrogen zijn en wat ons wordt beloofd maar wat we nooit kregen, en laten we ons maar zoals meestal voor een belangrijk deel leiden door onze genen? Om eerlijk te zijn ben ik zelf van plan te stemmen voor de partij waar ik altijd al voor stem, zeker in de omstandigheden waar we nu mee te maken hebben.

Het weetje van maandag nalezen: Vrouwen en kinderen eerst!