Staat speelt doktertje

Voor alle inwoners van Bonaire, Saba en Sint-Eustatius is er per 1 januari een nieuwe verplichte ziektekostenverzekering. Doel: zorgen voor rechtsgelijkheid en het voorkomen van onverzekerde inwoners. Een onderdeel van de RCN (Rijksdienst Caribisch Nederland) zorgt voor de uitvoering van de verzekering. Lukt dat? Nee, het is een bureaucratische nachtmerrie.

Het klonk zo mooi. Op basis van het Besluit Zorgverzekering BES en de Regeling aanspraken zorgverzekering BES zouden alle personen die rechtmatig op het grondgebied van Caribisch Nederland wonen, evenals personen die daar rechtmatig werken, automatisch verzekerd zijn. Oftewel: iedereen met een  Sedula (verblijfsvergunning).

In de praktijk blijkt helaas dat veel ‘beloften’ die gedaan worden in de informatiebrochure Zorgverzekering helemaal niet zo makkelijk werken. De regeling is vooral bureaucratisch,

Vaak zijn de ‘verzekeraarsergernissen’ te herleiden naar een slechte communicatie- en informatievoorziening van de Rijksoverheid. Bijvoorbeeld: je kunt niet meteen medische hulp krijgen want ‘Uw Sedula-pas moet eerst geactiveerd worden’. Dat betekent automatisch dat je zelf de kosten betaalt. Die zouden dan weliswaar binnen 6 weken vergoed moeten worden, maar de realiteit is dat er maandenlange wachttijden zijn.

Het gaat verder. Als je met Sedula naar het zorgkantoor gaat, moet je ook een salarisstrook afgeven (om te kijken of je wel echt recht hebt op de verzekering). Jonge kinderen die volgens afspraken gewoon meeverzekerd zijn via je Sedula, blijken plots niet verzekerd. Voor hen moet je dan weer bij Burgerzaken een ‘bewijs van inschrijving’ halen. Dus voor hen is niet de sedula van de ouders maar dat ‘bewijs van inschrijving’ het verzekeringsbeswijs.

Kunt u het nog volgen? Het wordt nog erger.

Voor chronisch patiënten is het medicijn-vergoedingsbeleid een hoofdpijnddossier. In de praktijk blijkt dat de ‘geneesmiddelenlijst’ van generieke middelen, oftewel de goedkope alternatieven voor dure merkmedicijnen, tweewekelijks en soms dagelijks verandert. Die constante aanpassing zorgt voor veel ergenissen en extra werk bij apothekers. Nu is het zelfs zo erg geworden dat zowel RCN-manager als de apotheker chronisch zieken adviseren elke maand het herhaalrecept van de huisarts te voorzien van een RCN goedkeuringsstempel. Anders worden de medicijnen niet vergoed.

Saillant detail: De RCN zegt dat een apotheker beoordeelt of de voorgeschreven medicijnen vergoed worden, maar dat is niet zo. In de praktijk is het  slechts een apothekersassistente die beslist. 

RCN Hoofd Jan-Pieter van Zandwijk reageert niet op problemen rondom de medicijnverstrekking. Sommige medicijnen mag je namelijk niet zomaar veranderen, alleen als de specialist (dus niet huisarts of apotheker, laat staan RCN kantoor) dit nauwlettend bekeken heeft. Hier in de Caraiben kijkt echter niet de arts maar de overheid of vergoeding is toegestaan. Echt waar.

Als laatste de meest krankzinnige regel: De RCN bepaalt naar welke specialist de verzekerde mag gaan. Zo was er bijvoorbeeld iemand op hier Bonaire met een niersteenaanval. De huisarts stuurde hem naar een specialist op Curaçao, maar die was met vakantie. Een andere specialist was wel aanwezig, maar daar had RCN geen contract mee. Dus… de man werd niet geholpen. 

Of neem het echtpaar dat een IVF-behandeling in Colombia wil ondergaan. Eenmaal aangekomen in Colombia rijdt taxi hen naar ander ziekenhuis dan met de huisarts afgesproken. Gelukkig zag de patiënt het meteen en liet ze de auto naar het goede hospitaal brengen. Hier vertelde RCN plots dat zij daar niet behandeld mocht worden. Maar ‘geen nood hoor’, zeiden ze, want andere klinieken konden heus ook wel goed zijn. 

Nog eentje dan: Een man (ruim 70) op Bonaire met cataract (vrijwel blind) moest naar Curacao voor een operatie. Volgens zijn huisarts had hij begeleiding nodig, maar volgens het RCN zorgkantoor niet. Dus die begeleiding kwam er niet. 

RCN vertelde onlangs dat het Zorgverzekeringskantoor werkt aan verbetering van de dienstverlening. Namens de verzekerden kan ik u zeggen dat het afgelopen moet zijn dat de RCN steeds vaker op de stoel van de medicus gaat zitten middels het afgeven toestemmingen bij operaties, medicijntoekenning etcetera.