Sta stil bij waar je bent in je leven

Aan het einde van het jaar wil iedereen ineens ‘de balans opmaken’. Ook in de media is het een favoriet onderwerp. Vele jaren deed ik er ook braaf aan mee. Wat was er goed gegaan, wat had er beter gekund? En waar zouden we op basis van deze analyse het komende jaar eens de focus op moeten hebben? Om de opbrengst te vergroten en/of fouten te vermijden.

Mijn afgelopen jaar wordt gekenmerkt door disbalans. Dat klinkt niet fijn, maar ik was letterlijk en figuurlijk uit mijn evenwicht. Wat ik onder evenwicht verstond tenminste. Bijna tien maanden geleden begaf mijn cerebellum (‘de kleine hersenen’) het, het deel van ons brein dat ook wel bekend staat als het hersengebied waar het evenwicht wordt bewaakt. Het is nog steeds niet volledig hersteld, en ieder moment van de dag voel ik dat er balans mist. Dat klinkt sneu en frustrerend, en dat is het ook vaak, maar nu voel ik het tenminste. Mijn aandoening heeft me ook geholpen, doordat ik ben gaan voelen wat het is om niet in balans te zijn. Dat ik jaren heel veel ballen tegelijk in de lucht hield had helemaal niets met evenwicht of in balans zijn te maken. We doen graag alsof we in balans zijn, zolang ons grote tegenslagen bespaard blijven, maar zijn we het ook? Is een jaarsalaris ver boven modaal een bewijs van gezond evenwicht?

Leerzaam Door maanden onvrijwillig thuis te zitten werd ik gedwongen een heel andere balans op te maken, en los van alle ellende die het met zich meebracht, was het ook leerzaam. Net zoals een burn-out tot nieuwe en diepgaande inzichten aanleiding kan geven, leerde ik het leven anders waarderen. Kreeg ik een afkeer van de vluchtigheid die ons bestaan steeds meer kenmerkt. En als er iemand zo druk was dat hij nergens tijd voor had, dan was ik het.

Gelovigen verzekerden me dat mijn kwaal (cerebellaire ataxie heet het officieel) een geschenk van God was. Een heel ander soort gelovigen, de spirituelen, benadrukten dat dit ‘op mijn weg lag.’ De neurologen die geen objectieve lichamelijke afwijking konden vinden om het mee te verklaren, suggereerden dat het dan wellicht psychisch was. Wat mij betreft heeft iedereen gelijk: een gezonde balans ontbrak, en dat weet ik sinds ik het aan den lijve heb ervaren.

Er is geen enkel bezwaar tegen ‘de balans opmaken’. Sterker nog: ik raad het iedereen aan, iedere dag. Het betekent stilstaan bij waar je bent in je leven, en jezelf die ene kritische vraag stellen waar het uiteindelijk allemaal om draait: ‘Ben ik echt daar waar ik wil zijn?’

Steeds meer mensen moeten bekennen dat ze deze vraag ontkennend moeten beantwoorden, als ze eerlijk zijn. Ze hebben goede redenen waarom het zo ver heeft kunnen komen. De vraag is echter: zijn het geen smoezen? Of: wanneer worden excuses nietszeggende stoflappen, om toch vooral niets te hoeven veranderen?

Balans is iets individueels, de uitkomst van een moeilijke zoektocht bij jezelf, van binnen. Of je het ooit zult vinden weet niemand, maar de zoektocht is de moeite waard. En de troostprijs is enorm: iedereen die je werkelijk liefhebt profiteert er van mee!

Cc-foto: Maria Eklind