Spreken over argumenten Zwarte Piet en zwijgen over pestgedrag

Soms neem ik me voor gewoon een tijdje mezelf het zwijgen op te leggen over die hele Zwarte Pieten discussie. Soms ga ik bij mezelf te rade of ik de discussie wel op de juiste toon voer of ik niet te agressief ben, omdat ik in de media regelmatig hoor en lees “dat die tegenstanders zo agressief zijn in de discussie”. Op andere momenten vragen wij, tegenstanders, elkaar gekscherend hoeveel ‘vrienden’ we nog over hebben op Facebook, omdat er ook vrienden zijn, die ons niet langer tolereren, vanwege onze afwijkende mening. We hebben nog een lange weg te gaan, maar ik ben niet zo van het opgeven.

Laten we voorop stellen dat mijn vader ons al vrij jong duidelijk maakte waarom Sinterklaas en zeker zijn knechten totaal niet welkom waren in ons huis. Nu hoor ik mensen al denken dat ik gewoon gefrustreerd ben, omdat het leuke kinderfeest elk jaar aan mij voorbij ging. Ik help jullie hierbij meteen uit die droom. Ik was toen namelijk nog enig kind en werd niet alleen door mijn ouders, maar ook door mijn talrijke ooms en tantes gruwelijk verwend. Bovendien was onze kerst altijd de mooiste tijd van het jaar, daar kon echt geen sinterklaasfeest tegenop. Als ik mijn ouders desondanks weleens vroeg waarom ik geen cadeautjes kreeg met Sinterklaas, wezen zij mij erop hoe bevoorrecht ik was.

Tegen het einde van de basisschool begon mijn gevoel van onbehagen bij het sinterklaasfeest. Er was altijd wel iemand die mijn huidskleur op lachende wijze moest vergelijken met die van Zwarte Piet. Of dat slecht geïmiteerde Surinaamse accent dat de pieten zich eind jaren ’80 hadden aangeleerd. Ik kan me nog goed herinneren hoe ik ’s avonds in bed lag te bedenken wat ik ging zeggen als iemand weer riep dat die pieten familie van mij waren en hoe ik mensen erop zou wijzen dat niemand in Spanje met zo’n raar accent sprak. Een paar weken geleden vertelde mijn moeder mij hoe ze mij en mijn zusjes minder fleurig kleedde rond deze tijd van het jaar. Ter bescherming, om te voorkomen dat ook maar iemand die negatieve connectie met Zwarte Piet zou maken. Als moeder doet het namelijk ook pijn als jouw kind gepest wordt.

Een Surinaams meisje vertelde eens dat Sinterklaas op de kleuterschool aan alle kindjes vroeg wat zij later wilden worden. De Sint luisterde aandachtig naar alle antwoorden, maar bij haar was dat niet nodig “Jij wilt natuurlijk Zwarte Piet worden,” wist de Sint. Die dag verloor het feest voor het zoveelste donkere kind zijn onschuld. Ik vergeet ook nooit meer de dag waarop ik met mijn kleine zusje aan de hand naar huis liep. Vanuit het niets vond een meisje het nodig om mijn vijfjarig zusje, dat een baret droeg, voor Zwarte Piet uit te maken. Het groepje tieners waarmee zij was vond het hilarisch en lachte mijn zusje uit. En afgelopen weekend las ik een Facebookbericht van Peter van der Vorst, die met zijn donkere zoontje door de stad liep en nog net hoorde dat een piet naar zijn zoontje wees met de woorden “Kijk, daar heb je nog een pietje”. Iemand reageerde op deze post met de vraag hoe hij dit forum durfde misbruiken om ‘zielig’ te doen?

Ik kan nog wel even doorgaan met voorbeelden noemen. Ik kan ook nog wel even doorgaan met hoe ik mezelf tijdens mijn tienerjaren heb geprobeerd zo ‘onzichtbaar’ mogelijk te maken tussen eind november en 6 december. Nog steeds valt dat ongemakkelijke, nare gevoel dat dit hele feest bij mij oproept met geen pen te beschrijven. En geloof me, ik heb het geprobeerd, Sinterklaas vieren. Gezellig werd het nooit. Voor mij is het feest namelijk al jaren geleden verpest.

Ongetwijfeld staan er al lezers klaar om onder dit artikel het flink uitgemolken argument: “Ik ken héél veel donkere mensen, die gewoon elk jaar met veel plezier Sinterklaas vieren” neer te pennen. Die mensen moeten zich eerst maar eens afvragen hoe ‘leuk’ het leven van die héél veel donkere vrienden wordt, als zij besluiten niet langer aan Sinterklaas te doen, omdat ze Zwarte Piet racistisch vinden? Neem maar van mij aan dat er heel veel moed nodig is om je in Nederland uit te spreken tegen Zwarte Piet. Vrijheid van meningsuiting gaat in deze periode namelijk met verlof.

De argumenten voor en tegen worden met veel kabaal over en weer geslingerd. Alleen op verhalen over pesterijen reageert iedereen met oorverdovende stilte. Pesten vinden we in Nederland, terecht, niet oké, behalve tijdens sinterklaastijd. “Kom niet aan ons kinderfeest,” lees je dan overal. Alleen dat ons geldt van eind november tot en met 5 december helaas maar voor een select groepje Nederlanders.