Sociale media-bedrijven stimuleren vrouwenhaat en bestrijden het niet

Geen video? Klik hier.

BBC Panorama, het onderzoeksprogramma van de Britse publieke omroep, heeft achterhaald dat sociale media bedrijven online vrouwenhaat, ofwel misogynie, niet bestrijden maar juist promoten. Ook al beweren ze zelf het tegendeel. In de reportage legt de conservatieve politica Ruth Davidson uit dat online media het probleem van bedreigingen ook op een andere manier veel groter maken. “Voorheen als ik bedreigd werd, op straat bijvoorbeeld, deed ik aangifte en werd zo iemand opgepakt.” Nu door social media zijn de mogelijkheden voor bedreigers toegenomen en terwijl het optreden tegen de daders juist is afgenomen.

Sociale mediabedrijven schermen voortdurend met maatregelen die ze nemen tegen online vrouwenhaat maar Spring ontdekte dat de praktijk anders is. Ze werd via Facebook onder meer bedreigd met verkrachting maar meldingen daarover sorteerden geen enkel effect. Maanden later was de bedreiger nog steeds onder hetzelfde profiel actief op Facebook. Onderzoek van het Centre for Countering Digital Hate wijst uit dat 97(!) procent van de gerapporteerde online vrouwenhaat op Twitter en Instagram niet verwijderd werd door de bedrijven.

Spring deed ook onderzoek naar de mannen die haar bedreigen of uitschelden. Het blijkt veelal om ‘gewone’ mannen te gaan. Een van hen, een 60-jarige chauffeur die alleen maar schold, was bereid tot een gesprek. Hij bleek hardnekkig te geloven in allerlei complotten en zich niet te realiseren welk effect zijn gescheld had. Hij verklaarde dat het voor hem normaal was omdat hij zelf ook voortdurend wordt uitgescholden op sociale media als reactie op zijn complotverhalen.

Op basis van dat relaas besloot ze te onderzoeken wat dergelijke mannen voorgeschoteld krijgen van sociale media bedrijven en zette Panorama een nep-account op van een man – Barry -. In zijn profiel werden enkele misogyne kenmerken verwerkt waardoor hij sterke overeenkomsten vertoonde met echte online vrouwenhaters. Barry plaatste zelf geen berichten maar bekeek wel content, voornamelijk over complotverzinsels, anti-vaxx verhalen en een klein beetje vrouwenhaat. Journaliste Marianna Spring verwachtte dat Barry daardoor meer complot-content voorgeschoteld zou krijgen maar er gebeurde iets anders. Op de feed van Barry verscheen steeds meer misogyne content, tot aan de promotie van seksueel geweld toe. Ook werd hij de wereld van de zogeheten incels ingezogen, de verzamelnaam voor gefrustreerde mannen die zich seksueel afgewezen voelen en daarom wrok tegen alle vrouwen koesteren.

“Na een week bestond alle meest aanbevolen content zowel op Facebook als Instagram uit misogyne bijdragen.” Het experiment liet zien hoe man geradicaliseerd kunnen worden. Incels zijn verantwoordelijk voor terreurdaden tegen vrouwen, recent nog in de Britse stad Plymouth waar zo’n man vijf mensen doodschoot. Op Twitter en TikTok was dat versterkende effect trouwens afwezig. Op YouTube was de toename van aanbevolen vrouwvijandige video’s gering.

Spirng vraagt zich af hoe het kan dat Facebook en Instagram als gevolg van druk van buitenaf wel optreden tegen desinformatie over corona maar dat vrouwenhaat buiten schot blijft.