ZEMBLA reconstrueert hoe de overname van het vastgoedfinancieringsbedrijf Bouwfonds van ABN Amro de strop om de nek van SNS werd
SNS Bank en verzekeringsmaatschappij SNS Reaal worden begin dit jaar door de Nederlandse overheid voor 3,7 miljard euro gered van een faillissement. SNS, ooit een spaarbank voor de gewone man, wilde na de beursgang in 2006 een grote speler worden in de bankwereld. Voor 810 miljoen euro kocht SNS het vastgoedfinancieringsbedrijf Bouwfonds van ABN Amro. Maar de aankoop ter waarde van 8,8 miljard euro blijkt geen meesterzet, maar een dramatische nachtmerrie met een slechte afloop. ZEMBLA reconstrueert hoe deze aankoop veranderde in een strop om de nek van een bank.
Bekijk de video in andere formaten. Vastgoedontwikkeling Vanaf 1995 werd vastgoedontwikkeling, en daarmee het financieren van de bouw van kantoren en bedrijfspanden, voor de grote banken hét middel om veel geld te verdienen. Maar vastgoedfinanciering is op dit moment vooral in handen van grote banken als ING, ABN Amro en Rabobank.
Verbazing over aankoop SNS Reaal, dat geld heeft te besteden na de beursgang, koopt de kredietportefeuille Bouwfonds en richt het vastgoedbedrijf SNS Property Finance op. De verbazing over deze aankoop is groot, vooral omdat SNS Reaal niet over kennis en expertise over vastgoedontwikkeling beschikt. P. Eichholtz, hoogleraar Vastgoedfinanciering aan de Universiteit van Maastricht, zegt in ZEMBLA:
Ik dacht: wat doen ze nou? Vastgoed lijkt misschien simpel, maar is het niet. Als jij denkt zonder kennis gewoon maar iets kan gaan doen, dan word je geslacht.
Te veel gerommeld Niet alleen heeft SNS Reaal geen ervaring op het gebied van vastgoedontwikkeling, ook blijkt de pas verworden kredietportefeuille niet zo solide als verondersteld. Tot die conclusie kwam een andere, toen al bekende speler binnen de vastgoedmarkt: de projectontwikkelaar R. Stroink die aan het hoofd staat van het onroerend goed bedrijf TCN. In ZEMBLA vertelt hij voor het eerst dat ook hij tot de gegadigden behoorde om de kredietportefeuille over te nemen.
Ik heb er serieus naar gekeken of dat iets voor ons was,” zegt Stroink in ZEMBLA. “Maar halverwege de rit kwam ik er achter dat het ingewikkelder was dan ik dacht. Bouwfonds was een goede club, met een goede reputatie. Ik kwam er achter dat die reputatie minder goed was dan ik dacht. Er kwamen verhalen los die achteraf helaas waar bleken te zijn, dat er te veel gerommeld was. Dan wil je het niet kopen. Ik wil geen bedrijf waar veel gerommeld is.”
Verlieslijdende projecten In het eerste jaar na de overname van de portefeuille maakt het nieuwe vastgoedfinancieringsbedrijf van SNS nog winst. Maar in de jaren daarna stapelen de verliezen van SNS Property Finance zich op. SNS Reaal moet honderden miljoenen extra uitgeven aan allerlei verlieslijdende projecten in binnen- en buitenland.
La Cigüeña Eén van die projecten is La Cigüeña, bedacht door de ondernemer C. Priem: een woon-zorgcomplex in Spanje. Het project wordt aanvankelijk gefinancierd door Bouwfonds. Nadat Bouwfonds door SNS is overgenomen gaat het project mee naar SNS Property Finance. Priem vertelt in ZEMBLA dat het vastgoedbedrijf heel enthousiast was over zijn plan en voor 25 procent in de winst van het project wilde meedelen. Ook wist SNS dat Priem zelf geen noemenswaardige ervaring met vastgoedontwikkeling had. Toch stak de bank 50 miljoen euro in het La Cigüeña-project. Priem: “Ik ben geen projectontwikkelaar, daar ben ik veel te soft voor.”
Het verlies voor SNS Property Finance wordt tussen de 50 en 60 miljoen euro geschat, waarmee het La Cigüeña-project één van de molenstenen om de nek van het inmiddels genationaliseerde SNS Reaal is.
220 euro per Nederlander De nationalisatie van SNS Reaal door de staat kost iedere Nederlander 220 euro. D. van der Laan, oud-bestuurslid van de voormalige SNS Bank, zegt daarover in ZEMBLA:
De Nederlandse belastingbetaler is hier te hulp geschoten. Als een bank erop gericht is om gewone burgers goed te bedienen en uiteindelijk een last gaat worden voor de gewone burger, dan zit daar wel een hele bitter ironie in.
ZEMBLA – ‘SNS, klein geworden door groot te doen’ donderdag 4 april om 21.10 uur op Nederland 2
We zijn met z'n allen in de jaren negentig gevallen voor de samenzwering van de financiele sector in de nieuwe religie globalisering. Nu krijgen de burgers de rekening op allerhande wijze gepresenteerd. Gelukkig is er nog The Guardian die op een-of-andere manier middelen beschikbaar heeft om de schandalen Wikileaks style naar buiten te brengen. Maar Nederland? Wij zijn bezig met provinciale navelstaarderij die zijn weerga niet kent terwijl wij en de wereld worden genaaid door een kleine groep super rijken.
Bah Nederland, ik ken je niet meer.
De vraag blijft natuurlijk wat er deze keer gaat veranderen zodat 'dit nooit meer kan gebeuren', een veelal loze kreet die wel al sinds 1945 met regelmaat horen om ons gerust te stellen.
Zolang onze overheid nog miljarden belastinginkomsten misloopt omdat ze te belazerd zijn om mankracht in te zetten om wat lastiger zaken te innen, daarnaast negeert dat vele miljarden van veelal welgestelden en rijke bedrijven in belastingparadijzen geparkeerd staat en die zaken compenseert door belastingverhogingen en door 'welgestelde' burgers bij wie automatisch geincasseerd kan worden extra te belasten is duidelijk dat de loyaliteit en de prioriteiten niet bij de burgers liggen.
Alweer een voorbeeld van een overname van het oude ABN AMRO, waar de koper het schip in gaat. Alleen Santander heeft het overleefd. En wat is eigenlijk gebeurd met die overhaaste verkoop van de Amerikaanse hypotheek portefeuille?
Maar als Nederlandse belastingbetaler kunnen we maar wat blij zijn met de opsplitsing van ABN AMRO. Hierdoor heeft België en Groot Brittanie een deel van de kosten voor hun rekening genomen.
O ja, die 3,7 miljard van SNS is volgend jaar nog maar 2,7 miljard, want de overige banken storten dan 1 miljard in SNS. Ik hoor nooit iemand over de huidige waarde die SNS vertegenwoordigd, want die mag ook nog van dat bedrag aftrekken. Ik denk dat de burger dan een goede deal heeft.
