Klaver en Kuiken kraken rechtse Rutte: ‘VVD is partij voor miljonairs’
Slava Ukraini! Roepen Jan, Alleman en Mark Rutte
Praat mee
Heb je een vraag, suggestie of wil je gewoon iets kwijt? Dat kan hier. Lees onze spelregels.
Reacties (35)
Aan de ene kant klopt het, aan de andere kant is het een beetje kort door de bocht. In de bijdrage domineert het gebruik van de OUN erg. De slogan is - zoals gezegd - overgenomen uit een nationalistisch gedicht uit de 19de eeuw. De dichter behoorde tot een groep intellectuelen, die streefde naar een onafhankelijke Ukraine, i.e. vrij van Rusland. Dit laatste is belangrijk omdat dat ook een essentieel element is van de geschiedenis van de kreet Slawa Ukrajini, de oproep om vrij te zijn van de Russische/Sovjet-overheersing. Al aan het einde van de 19de eeuwse eeuw gebruikten studenten in Charkow de slogan om voor vrijheid van de Ukraine van Tsaristisch Rusland te demonstreren. Vervolgens was de slogan in de onafhankelijkheidsoorlog van 1917-1921 vooral bij de volgelingen van de Ukraiense Volksrepubliek in zwang (hoewel de tsaristische Kozakken hun eigen variant gebruikten). Deze Volksrepubliek was voortdurend in strijd met de "Russische"/communistische regering in Moskou (wat uiteindelijk de Soviet Unie zou worden) en ging onder in de russische burgeroorlog en de pols-russiche oorlog. Ook na de nederlaag en het opgaan in de Soviet Unie bleef de slogan in gebruik bij de nationalisten. In deze tijd werd ook door sommigen "glorie aan de helden" toegevoegd. Bij het begin van WO II werd dat de officiële kreet van de OUN, zoals Han al zei, een fascistoide beweging die streed tegen de Russisch/Soviet overheersing - en daarbij de Nazi's vaak op gruwelijke wijze hielp (want ook erg anti-minderheden!!). Voor verdere uitleg over de OUN zie Han's verhaal. Omdat de kreet zo met een anti-Soviet/anti-russisch sentiment verbonden was, was hij decennialang verboden in de Soviet Unie. Daarmee werd het nog meer een symbool van anti-Soviet/Russische overheersing, van verzet. Het was ook in gebruik bij de Ukraiense dissidenten in de jaren 80, bijv Viacheslav Chornovil. Na het instorten van de Soviet Unie komt de slogan steeds terug als er gesproken wordt over de relatie tussen de Ukraine en Rusland. De tegenstanders van nauwe banden of federatie gebruiken de slogan om de onafhankelijkheid te benadrukken - bijvoorbeeld in protesten tegen Krawtschuk, Kutschma en Janukowich. Het laatste protest tegen de laatste kennen wij als het Maidan-protest. Kortom, de slogan is vooral een benadrukken van de onafhankelijkheid van Ukraine tegenover Russische/Soviet overheersing. Tot felle tegenstanders van de Soviet Unie behoorden zeker ook en goed zichtbaar de (ultra-) rechste groeperingen, o.a. OUN. Ook hedentendage zijn er nog fascistoide groepen die daarop teruggrijpen en net als toen de kreet gebruiken. Het probleem is dat door de hele geschiedenis van de Ukraine ook anderen die zich tegen de russiche overheersing verzetten altijd de slogan hebben gebruikt. Vroeger relatief weinig communisten/socialisten omdat die vooral voor een samengaan met Rusland waren, maar hedentendage gebruikt het hele politieke spectrum van rechts tot links de slogan. NB: de toevoeging van "glorie aan de helden" blijft problematisch!! en het feit dat het leger die tot haar slogan heeft verheven is niet "handig" (understatement of the year), maar in de context een beetje te begrijpen. Dus ja, de slogan is besmet geraakt in de geschiedenis, maar heeft ook tegelijkertijd door de tijd heen een niet-fascistoide gebruik. Hoe ga je daarmee om, wanneer het psychologisch en emotioneel voor een groot deel van de bevolking hun vertwijfelde strijd tegen een buitenlandse overheerser uitdrukt? Verbieden ...??
De swastika: vaak gebruikt teken in allerlei culturen wereldwijd. Staat in het algemeen voor levenskracht, geluk of heiligheid. Als je in Europa met dit symbool de straat op gaat, zal dit opgevat worden als provoceren. De Nazi's hebben dit symbool, in ons werelddeel, namelijk een geheel andere lading gegeven. Slava Ukraini mag zich elders (misschien) verheugen op een positieve lading, in Rusland in geen geval. Rutte wist dit en provoceert derhalve daarmee.
"Toch is de leus geen creatie van de Oekraïense fascisten." Zeg dat dan meteen. Voordat je iets ruikt.
Een betere vergelijking in deze context van al dan niet besmettelijk raken van vlaggen, leuzen, of muziek is die van de Internationale. Die klinkt, vooral buiten ons land zoals o.m. in België, nog steeds zoals op de eerste mei en er is m.i. net zo goed mis mee ook al is het een strijdlied wat een vooraanstaande status had tijdens het gruwelijke Sovjet-imperium, ook al centralistisch vanuit het Kremlin aangestuurd. Die Internationale heeft voor socialisten die een andere invulling en uitleg aan hun politieke overtuiging geven een gerechtvaardigde symboliek die zij dan ook gewoon mogen behouden als hen roerende muziek en tekst. Zo ook de Oekraïners met hun eigen kreet en gebaar behorend tot hun gerechtvaardigde nationalisme voortkomend uit een strijd tegenover hen al zoveel decennia bedreigende en onderdrukkende imperia. Dat er extremisten waren, zoals zeker ook bij de socialisten en communisten zoals die van de Sovjets, die dezelfde symboliek gebruikten doet daar niets aan af.
Han van der Horst "Ook op leuzen kan een verkeerd goedje blijven kleven". Leuzen worden ook actief besmeurd, door Stalin door Poetin, door Han en alleman.
Niet door mij. Ik leg wat uit. Ik veschaf context. Sommige eenvoudigen van geest kunnen daar niet goed tegen.
Je moet bij nationalisme en bijbehorende sentimenten uitkijken niet de bijna automatische uitsluitende veroordelingen te volgen die sinds WOII als banvloek uitgesproken worden. Zoals waar het om voormalige Sovjet-satellieten gaat die daarnaast ook met Nazi-Duitsland van doen hebben gehad. Dat de bevolking van Oekraïne een geschiedenis heeft van sterk geworteld verzet tegen deze twee imperialistische agressors die haar overmeesterden en onderdrukten verklaart een sterk gevoeld nationalisme welke zeer begrijpelijk is. De bevolking van Oekraïne restte bij gebrek aan voldoende macht een strijd via in verschillende mate georganiseerd verzet, goed vergelijkbaar met zoals wij die kenden tijdens WOII, die als underdog bestaand als volksmilities in veel gevallen gedwongen was tot hinderlagen, aanslagen, moorden, en allerlei middelen en methoden als afschrikking, in feit dus het middel van terreur. Dat een onderdrukte en door de heersende agressor gepijnigde nationale bevolking haar bezieling natuurlijk ook haalde uit nationale symboliek zoals het Volkslied en ook diverse bijbehorende symboliek is eveneens niet meer dan logisch. De strijd van nationale bevolkingen om zich van onderdrukkende imperiale agressors te bevrijden, en met alle middelen de haar toekomende volkssoevereiniteit nastreven, is een alleszins gerechtvaardigde vorm van nationalisme. Het is daarom wrang ironisch dat het begrip nationalisme door de imperialistische nazi-ideologie, en daarop de communistische ideologie, in een kwaad daglicht is komen te staan. Natuurlijk zal een bevolking met haar reactie als underdog via volksmilities op een imperiale agressor via de enig mogelijke guerilla-strijd bepaald niet vrij van daden die het daglicht niet kunnen verdragen. Alsof de nazi's, de sovjets, of nu Putin's zich netjes gedragen. Er zijn dan ook onder hen die zich bij dat begrijpelijke en gerechtvaardigde nationalisme als inspiratie zich verliezen in extreme vormen daarvan. Zolang de Oekraïners in overwegende mate daar niets van moeten hebben, en er is niets wat anders doet vrezen, hoef je die zorg niet voorop te stellen.
De vergelijking tussen Vlaamse en Oekraïense fascisten rond WO II is zeer begrijpelijk. Veel Vlaamse nationalisten zagen in de Duitsers bondgenoten tegen de overheersing door de Franstalige elite; Vlamingen waren kanonnenvoer geweest. Oekraïne had zich rond de Russische revolutie verzet tegen opname in de USSR en in de jaren dertig vond de Holodomor plaats: miljoenen Oekraïeners stierven de hongersdood op bevel van Stalin. Niet heel gek dat zat Oekraïeners de Duitsers zagen als bondgenoten tegen de Russen: net als in België een voedingsbodem voor de nazi-ideologie van Duitsland: de vijanden van Rusland resp. Frankrijk. Een belangrijk verschil tussen Belgische en Oekraïense fascisten is, dat de fascisten in Oekraïne electoraal heel weinig meer voorstellen (wel kleine georganiseerde groepen, geen zetels in parlement) en in België helaas wel. Net als in NL. Dat een democratisch gezind Oekraïne in de oorlog tegen Rusland, die in feite al acht jaar duurt, teruggrijpt op een 19e eeuwse nationalistische leuze heeft m.i. dan ook absoluut geen fascistische ondertoon. De herwaardering van Bandera is natuurlijk ongelukkig, maar dat is voor ons makkelijk praten. De intensivering van Oekraïens nationalisme is in de omstandigheden van de Russische dreiging, nu escalerend tot een heuse oorlog, logisch.
@hanvanderhorst Interessant, bedankt voor deze informatie. Is het ook niet zo dat dit een beetje begonnen is met het omdat de nazis na holodomor als helden ontvangen werden in Oekraïne? En er sindsdien 2 versies van het verhaal in omloop zijn?
Er zijn op racistisch vlak toch wel wat losse eindjes vind ik. Er worden nog steeds bepaalde dingen niet beantwoord. Ondanks Oekraïne niet over strekking nazistisch is, schenen nazistische milities wel steeds meer voet aan de grond te krijgen in het land. Ze kregen een soort bruinhemden status lijkt het en gingen steeds meer gebieden naar hun hand zetten. Ze kregen daar ook steeds meer bevoegdheid voor. Je ziet ook aan hoe buitenlandse studenten worden behandeld dat er toch wel iets speelde wat niet echt helemaal pluis was daar. Uiteindelijk moet er nog wel wat meer gebeuren om een invasie te rechtvaardigen. Maar ik heb ook een beetje het idee dat we ook een heel stuk van de aanloop missen hier in Europa.
@Left, heb je enige onderbouwing dat Rusland minder nazistisch, fascistisch, racistisch zou zijn dan Oekraïne. Ik denk dat er in beide landen wel dingen te verbeteren zijn. Sowieso geen enkele reden om de ander met geweld te willen verbeteren als je je eigen zaakjes niet op orde hebt. "Uiteindelijk moet er nog wel wat meer gebeuren om een invasie te rechtvaardigen." zie ik dus als je reinste onzin en heel erg triest.
Elke neonazi is er eentje teveel, maar dat 'meer voet' aan de grond is niet waar. Politiek gezien nooit zoveel voet aan de grond gekregen als in Nederland ( minder dan 5% en de extremen onder de kiesdrempel ). In een oorlog of revolutie heb je helaas niet altijd veel keuze. Op Maidan werkte iedereen noodgedwongen samen, maar zelfs daar - anders dan populair geloof - zag ik vrijwel nooit hardcore nazi's. Een gemiddelde FVD bijeenkomst telt er meer. Wat betreft racisme loopt Oekraine inderdaad achter, maar er wordt ook veel aan gedaan en veroordeeld. Degenen die daar activistisch in zijn zitten alleen niet aan de grensposten ( vaak lui uit dorpjes daar ) maar in de loopgraven in de grote steden nu. Ik denk dat Han wat te kort door de bocht gaat over de OUP. Hun motivatie was onafhankelijk Oekraine eerst, de rest later en zowel Rusland als Duitsland waren bezetterm Ze hebben ook duizenden joden gered bijvoorbeeld, maar alles was opportunistisch. Lees er s een boek over zou ik zeggen! Maar over het algemeen is Oekraine vandaag de dag een smeltkroes van allerlei mensen en dat werkt redelijk. De Oekrainers stonden overigens ook niet op het punt een heel land plat te bombarderen.
@alit Ik probeer de situatie voor me zien zoals die geschetst wordt door de Russen. Dat zou bijv betekenen dat je in België een soort racistische groepen had die getolereerd door de regering door openbare plekken trekken om ruzie te zoeken en zich racistisch te uiten naar burgers en burgers te trainen en te vermaken. De mate van racisme maakt dan weinig uit toch? Dat zou hier ook wel een dingetje zijn als we dat daar zouden zien. Zo begon Hitler uiteindelijk ook met zijn bruinhemden. Maar dat zou geen reden zijn om België binnen te vallen als dit daar voor zou komen. Toch? Daarom vraag ik me af of die aanloop waar dat aangekaart is er is geweest of dat dit gewoon niet is gebeurd. Er zijn wel aanleidingen om er van uit te gaan dat wel degelijk iets is gebeurd.
@Left Ja, je mist enige achtergrond. Poetin is al acht jaar bezig met een sluipende oorlog in O-Oekraïne, een land dat in 1991 massaal voor onafhankelijkheid koos, en nu voor een openlijke aanval: Rusland is de enige agressor in dit verband. Er zijn in Oekraïne verhoudingsgewijs minder fascisten dan in bijv. Frankrijk, België of zelfs NL. Het Poetin-regiem daarentegen begint in zijn geheel steeds meer op fascisme te lijken.
@Left, er zijn nazisten in Oekraïne, geen twijfel mogelijk, maar ze hebben niet eens een zetel in het parlement. En natuurlijk worden ze gedoogd, ze vechten al sinds 2014 (mee) tegen de russen. Misschien hebben ze daar wel mee aanhang gewonnen en worden ze juist groter door de Russische dreiging. En vervolgens worden ze door dezelfde russen gebruikt als excuus voor de invasie
B. Schuiling, en die 150.000 Polen dan? Was dat niet zo erg? Lees dit artikel over Stepan Bandera en de rol van zijn OUN. https://www.jacobinmag.com/2015/09/stepan-bandera-nationalist-euromaidan-right-sector/
Mooi verhaal, ik ben niet zo bekend met die geschiedenis. Fascistische bewegingen nemen wel vaker leuzen of symbolen over. De prinsenvlag, de fasces, de wolfsangel etc. Soms lukt het ze om een symbool blijvend te bezoedelen, soms ook niet. De fasces worden nog steeds gebruikt in het zegel van de Amerikaanse senaat en in verscheidene gendarmeries. Maar met een prinsenvlag kun je de straat niet meer opgaan zonder schuine blikken te krijgen. Wie bepaalt of iets zodanig bezoedeld geraakt is dat je het niet meer kunt gebruiken?
Overvliegende Kraanvogels kan ik me herinneren (filmhuis). Het lied niet.
Het Poetin-regime zet huurlingen in onder leiding van de neonazi Wagner. Wat zegt de Russische ambassade daarover?
Wagner heeft nooit deze huurlingen geleid. Hij componeerde muziek en is al meer dan een eeuw dood. De groep is wel naar hem genoemd. Een zekere Adolf H. was nogal gecharmeerd van de muziek van Wagner en de leiding van de zg. Wagner groep is op zijn beurt weer gecharmeerd van Adolf H. Vandaar de keuze voor deze de naam.
Jan B Ze schijnen nu Syriërs te rekruteren uit het leger van Sadat, Dat hoorde ik op CNN en BBC World.
Ik vind in deze geschiedenis niet zo heel relevant. Zelfs al is het een fascistenleus uit de tweede wereldoorlog, dit is de leus die de mensen in Oekraïne nu wensen te gebruiken. Als je nu deze mensen wilt steunen kun je deze leus gebruiken. Gaan zoeken in het verleden is alleen meegaan in de Poetin-gekte om historisch allerlei claims en verbanden te leggen.
In bijna alle conflicten zijn beide partijen bezig hun claims op geschiedkundige gegevens te baseren. Meestal zijn dat myithes. Het is nuttig om dan de echte feiten zoveel mogelijk op een rij te krijgen wanneer je de gang van zaken als buitenstaander wilt volgen en begrijpen. Je maakt met zulke ontmythologisering overigens geen vrienden.
@Han, wel mee eens. Misschien zette ik het te hard aan, maar het wringt gewoon bij mij hoe de russen de geschiedenis misbruiken om de Oekraïners het heden te misgunnen dat ze graag zouden willen.
Vooraf even dit: oorlog is het smerigste dat er is. Het brengt onpeilbaar leed voor gewone mensen en grootschalige zinloze vernieling. In dat licht bezien is het jammer dat de Navo, EU en de VS Oekraïne hebben gesterkt in een compromisloze houding tegenover Rusland en hen niet de weg hebben gewezen naar de geweldloze mogelijkheden die finlandisering wellicht had geboden (zie het boek UPHEAVAL van Jared Diamond, ondertitel: How nations cope with crisis and change). Helaas is dat nu een gepasseerd station (of toch nog niet?). We zullen nu Oekraïne op alle mogelijke (en misschien onmogelijke) manieren moeten bijstaan in hun gerechtvaardigde strijd voor het behoud van hun soevereiniteit. Poetin rechtvaardigt zijn agressie vis-à-vis Oekraïne deels met de veiligheidsbelangen van zijn Rusland (een bufferstaat is nodig tegen de dreiging van de Navo), anderszins beroept hij zich op de historische verbondenheid van Rusland met Oekraïne. Mijns inziens terecht, verwerpen wij en een groot deel van de internationale gemeenschap dat historie-argument. Als je daaraan begint trek je een onuitputtelijke bron van conflicten in de wereld open. Een voorbeeld van dat laatste, dat ook meteen onze hypocrisie ter zake blootlegt, is het conflict Israël-Palestina. Wij steunen Israël's claim op het grondgebied van Palestina met een beroep op hun historische betrokkenheid bij dat gebied van ruim 2000 jaar geleden. En bovendien leggen wij hen feitelijk geen strobreed in de weg bij het daarbij verwijderen van de inheemse Palestijnse bevolking! Dat laatste kun je zelfs Poetin niet verwijten: hij ziet Russen en Oekraïners tenminste nog als broedervolken. Om misverstanden te voorkomen: ook ik vind dat onze geschiedenis ons tot veel verplicht jegens de slachtoffers en nabestaanden van de Holocaust. Maar toch niet dat we daarom de zionisten onder hen zouden steunen in het verdrijven van een inheems volk dat aan die Holocaust part noch deel heeft gehad? Ten slotte: is het geen goed idee om de bevroren tegoeden van Poetin en zijn oligarchenkliek te onteigenen om die gelden te benutten voor de bekostiging van de wederopbouw van Oekraïne, na ommekomst van Poetins oorlog?
Het is een kankzinnig dilemma: Opkomen voor je vrijheid als land, met waarschijnlijk vele doden en verwoesting, of een ander land laten bepalen wat jij wel / niet mag en dan voortleven. Wat is dan soevereiniteit nog?
@ Spelchecker: Goed verhaal. Het is zeker nuttig te begrijpen waar Poetins beweegredenen vandaan komen, zoals ook hoogleraar Beatrice de Graaf gisteravond in het TV-programma Nieuwsuur betoogde. Hij wil terug naar de luister van het vroegere keizerrijk (en is dus reactionair). Het is gewoon waar dat Oekraïne (= grensland), nadat door de eeuwen heen vele diverse volken door dit gebied hadden getrokken of zich er hadden gevestigd, na Poolse en Litouwse overheersing geheel of gedeeltelijk deel heeft uitgemaakt van het Russische keizerrijk (vanaf de 17e tot in de 20e eeuw). De huidige naam van dit gebied is pas in de 17e eeuw voor het eerst door een Franse cartograaf gebruikt. Oekraïne is als staatkundige eenheid begonnen vanaf de oktoberrevolutie en werd in 1922 onderdeel van de Sowjet-Unie. Secretaris-generaal Chroesjtsjóf heeft de Krim in 1954 administratief ondergebracht bij Oekraïne. Ik ben het met je eens dat historische argumenten zeker gevaarlijk zijn omdat ze tot heilloze, eindeloze landaanspraken, conflicten en revanchisme kunnen leiden, maar ze kunnen ook niet als niet ter zake doende helemaal genegeerd worden, alsof ze niet zouden leven. Buiten kijf staat dat de grootscheepse, barbaarse oorlogvoering tegen Oekraïne dient te worden gestopt.
Het is een feest om te zien hoe breed Van de Horst is georienteerd in het verleden, en daarmee in het heden. Los van zijn meningen en conclusies, zijn kennis is fenomenaal.
Dank voor column Han. Jij hebt de rol en invloed van religie niet genoemd, heb jij dat bewust gedaan? Er is niks mis met Slava Ukraini te zeggen. Rutte of wie dan ook anders hier in Westen roept als teken van respect neem ik aan. Niet zo lang geleden heb ik aan mijn dochter via een liefdesliedje laten zien hoe propaganda en introctiantie werken. Eerste versie werd gezongen zoals dat hoort. Vol met verlangen en liefde, andere versie werd gezongen als strijd lied voor een religie. Wat ik eigenlijk wil zeggen is dat niet zo belangrijk is wie deze kreet uitspreekt maar waarom en wanneer hij of zij dat doet.
Dan was het verhaal veel te lang geworden. En het ging me alleen om die leus in dit geval. Dus het was een praktische beslissing.