Sie sind wieder da: partij van oud nazi's wint Oostenrijkse verkiezingen

Wat velen al vreesden lijkt inderdaad bewaarheid te worden. Volgens de eerste voorspellingen, van net na het sluiten van de stembussen, is de ultrarechtse FPÖ, een partij die is opgericht door oud-nazi's, de grote winnaar van de verkiezingen in Oostenrijk. Volgens de projecties haalt de FPÖ 29,1 procent van de stemmen. Als tweede eindigt de regerende conservatieve ÖVP met 26,2 procent, een verlies van 11,2 procent. Op drie staan de sociaal-democraten van de SPÖ met 20,4 procent, een verlies van 0,8 procent.

De FPÖ, de partij die wordt gezien als de uitvinder van het hedendaagse populisme dat sinds 2000 grote delen van het Europese continent politiek vervuilt, heeft wel vaker verkiezingswinst geboekt. De partij is ook voortdurend verwikkeld in corruptie- en andere schandalen. Bij eerdere verkiezingen leidde dat tot groot verlies omdat de toenmalige partijleider in een undercoveractie bereid bleek zich om te laten kopen door Russische oligarchen.

De huidige lijsttrekker, Herbert Kickl, was verantwoordelijk minister toen een partijgenoot en staatssecretaris een inval liet doen bij de staatsveiligheidsdiensten om zo te achterhalen welke infiltranten er in de partij actief waren. De schandalige actie leidde er toe dat tal van Europese landen de samenwerking op veiligheidsgebied met Oostenrijk opschortten.

NRC meldt:

Kickl wil ‘Volkskanzler’ worden, zonder schroom puttend uit het nazivocabulaire met een term die ook Adolf Hitler graag voor zichzelf gebruikte. Kickl wil, volgens zijn verkiezingsprogramma met de titel ‘Vesting Oostenrijk’, een „volk tot een zo homogeen mogelijke eenheid maken”. Daartoe wil hij het asielrecht opschorten met een noodwet. Ook wil Kickl in de grondwet laten vastleggen dat er twee seksen zijn, wil hij klimaatactivisten harder straffen en maatregelen tegen de klimaatcrisis tot ieders „eigen verantwoordelijkheid” maken.

Op veel van de schandalen zijn zijn vingerafdrukken te vinden. Over het extreemrechtse karakter van de ÖVP bestaat weinig twijfel. Zaterdag nog werd op de begrafenis van een FPö-politicus een nazi-lied gezongen. Bijna een derde van de Oostenrijkse kiezers, die als verklaring voor hun racistische voorkeur natuurlijk zeggen zich zorgen te maken over het land, vinden het allemaal geen probleem en kiezen voor Kickl die zelf al heel lang in de partij actief is. De FPÖ won in juni ook al de Europese verkiezingen.

Een obstakel naar de macht is nog de president Alexander Van der Bellen, lid van de Groenen. Volgens de Oostenrijkse wet bepaalt hij wie er benoemd wordt als nieuwe kanselier en hij heeft al kenbaar gemaakt dat Kickl dat niet gaat worden. De leider van de ÖVP heeft ook beloofd geen regering te vormen met Kickl omdat de ultrarechtse politicus geradicaliseerd is. Of die belofte standhoudt moet blijken.