Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Shell stopt met olie

  •  
05-10-2021
  •  
leestijd 1 minuten
  •  
154 keer bekeken
  •  
Geen video? Pas je cookie-instellingen aan of klik hier.
“Sinds vanmorgen zijn we gestopt met pompen”, zegt Shell-topman Ben van Beurden in een video van Milieudefensie. “Shell stopt met olie. Omdat dat moet”, houdt hij de ceo’s van andere grote Nederlandse vervuilers als FrieslandCampina en ING voor. “Anders is er geen toekomst. Ook niet voor onze aandeelhouders.”
Het overleg tussen de topmannen van het Nederlandse bedrijfsleven is natuurlijk niet echt, maar als het aan Donald Pols (directeur van Milieudefensie) ligt wordt de video binnen vijf jaar wel werkelijkheid. Tegen de Volkskrant zegt hij:
" Natuurlijk krijgt de kijker bij deze video het gevoel: dit kan helemaal niet. Dat is ook de bedoeling. Wat dit filmpje uitbeeldt, zou de werkelijkheid moeten zijn. Maar iedereen weet: dat is het niet. En dat is het probleem. Vrijwillig komen de ceo’s niet in actie, daar is de wetgever voor nodig, of de rechter."
Het scenario is minder gek dan je op het eerste gezicht zou denken, meent Pols. Hij wijst op het recente besluit van Tata Steel om te stoppen met CO2-uitstoot. “Het staalbedrijf heeft dit besluit onlangs echt genomen, maar toen hadden we de video al opgenomen. De werkelijkheid heeft ons dus ingehaald. We konden het filmpje niet meer veranderen. Zo onwerkelijk is het dus niet.”
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.

Reacties (42)

Nelisje
Nelisje5 okt. 2021 - 14:42

Het is overduidelijk dat Shell stopt met raffinage en olie. Gezien de verkoop van raffinaderijen en recentelijk Permia olieveld . Ik snap alleen de euforie niet van de hypocriete consument. Want Shell heeft voornamelijk verkocht. De productie gaat dus gewoon door. Er veranderd uiteindelijk helemaal niets. Zoals hieronder door enkelen al aangegeven zijn de consumenten, en daar hoor ik ook bij, de aanjagers van het oliegebruik, niet een bedrijf als Shell. Maar het is altijd lekker ok te wijzen en ondertussen gewoon doorgaan met tanken en het gebruik van kunstoffen. Begin met fietsen naar je werk in je wollen of katoenen kleding, ga slapen op een matras van hooi enz , dan heb je recht op wijzen naar een bedrijf als Shell of welke olieboer dan ook. Anders is het wijzer om je mond te houden. Wat overigens niet wil zeggen dat je dan wel mag vragen om andere vormen van energie, maar dat wijzen naar de foute industrie en dan er wel gebruik van maken is redelijk hypocriet.

3 Reacties
LaBou
LaBou 5 okt. 2021 - 16:34

"Begin met fietsen naar je werk in je wollen of katoenen kleding, ga slapen op een matras van hooi enz , dan heb je recht op wijzen naar een bedrijf als Shell of welke olieboer dan ook" Met wollen of katoenen kleding is helemaal niets mis en een matras van hooi, al klinkt het misschien vreemd, slaapt nog helemaal zo slecht niet.

Karingin
Karingin5 okt. 2021 - 18:22

Ja hoor, de consument krijgt weer de schuld. Het was je ontgaan dat bedrijven, Shell voorop, die consument decennialang heeft misleid en gemanipuleerd - al sinds de jaren '70/80 weten ze dat hun product en bedrijfsvoering een gevaar voor al het leven zijn. Daarbij, daardoor zelfs, is de hele maatschappij ingesteld op het gebruik van olie en andere schadelijke grondstoffen. Die vaak op zeer vervuilende wijze uit de grond worden gehaald en waarbij uitbuiting en kinderarbeid aan de orde van de dag is. Dus nee dumb ass, Shell wordt zeer terecht als boosdoener gezien

Break on through
Break on through6 okt. 2021 - 3:48

Alles wat je consumenten voor houdt zal een zeker percentage van hen ook aanschaffen. Dus het is de producent die de vervuilende cyclus begint. Anders hadden we nu nog op stoom, houtgas en carbid rond gereden :) Als er niemand is die olie oppompt kan het ook niet verkocht worden en is er uiteindelijk ook weinig vraag meer naar omdat er naar alternatieven is gezocht en gevonden. Zie zonnepanelen en windmolens. Dus het grote probleem blijft gewoon bij de olieproducenten liggen. Zolang ze op blijven pompen zijn er nog steeds te weinig mensen die voor alternatieve energiebronnen kiezen. Enige reden kan de prijs zijn om alsnog uit te wijken naar (goedkopere) alternatieven. En daar gaat het hard op dit moment. De energieprijzen reizen de pan uit. Maar goed, over een jaar of vijftig loopt iedereen met een gasmasker rond omdat de lucht gewoon onmogelijk meer veilig in te ademen is. Door fossiele brandstoffen.

Break on through
Break on through5 okt. 2021 - 13:55

Dacht al lezende dat het iets van de speld was. Heb het zelfs even gecheckt. Mist z'n uitwerking dus niet. Wel grappig. Maar als ze het water tot in de boardroom op een halve meter hoog staat kunnen ze echt weinig anders meer natuurlijk dan dit. Beter dat moment zelf maar zien te voorkomen.

PVDB2
PVDB25 okt. 2021 - 11:51

Je moet toch even kijken op de kalender. Ja het is geen 1 april (binnenkort). Een paar jaar geleden zij Van Beurden nog dat hij alles wilde oppompen wat erop te pompen viel. Zou mooi zijn als er inmiddels genoeg aandeelhouders zijn van Shell die dit ook willen. Het is een groeiend aantal (Follow This) en dat is een mooie zaak. Maar lang nog niet iedereen. Die vinden winst op de korte termijn nog iets belangrijker dan de kosten die hun (klein)kinderen kater mogen dragen...

korheiden2
korheiden25 okt. 2021 - 11:50

Leuke satire. Op termijn zullen de grote olieboeren wel gaan omschakelen. Als je bijvoorbeeld leest hoe snel het gaat met de ontwikkeling van batterijen e.d. Maar binnen vijf jaar geen olie meer oppompen lijkt me niet mogelijk. De gehele maatschappij is voor een flink deel afhankelijk van olie en gas.

Verver
Verver5 okt. 2021 - 11:45

Zoals het nu gaat, komt het natuurlijk niet goed voor de genen van ons nageslacht. Hieronder lees ik termen als CO2 neutraal, milieuvriendelijk, duurzaam, klimaatneutraal, maar sinds welk jaar is de mensheid dat allemaal niet geworden? M.a.w. in welk jaar was het omslagpunt dat de mens eigenlijk niet uitmaakte voor de natuur en alles nog in balans was? Was dat 300 jaar geleden? 3000 jaar geleden? Als ik op wikipedia kijk naar het woord milieuvervuiling, dan zijn we al even bezig met juist dat. Dan lees ik hieronder: biologische melkproductie, dat milieuvriendelijk kan. Wanneer is het vriendelijk voor het milieu dan? En welk milieu? Als de mens er niet door geschaad wordt of ook wanneer de kleinste organismen er niet door geschaad worden. Stel er komen 25 miljoen mensen in Nederland, dus meer zuivelconsumenten. Is het dan ook nog steeds milieuvriendelijk voor de laatste meters 'natuur' die we dan nog hebben? Het argument van bevolkingsaantallen wordt vaak genoeg onder het tapijt geveegd. Uiteraard zijn alle methodes van aanpak, enthousiaste mensen en initiatieven prachtig, maar ik heb wel eens het idee dat het allemaal weinig effect heeft, als we ons als sprinkhanen blijven voortplanten.

2 Reacties
MG1968
MG19685 okt. 2021 - 12:48

"Uiteraard zijn alle methodes van aanpak, enthousiaste mensen en initiatieven prachtig, maar ik heb wel eens het idee dat het allemaal weinig effect heeft, als we ons als sprinkhanen blijven voortplanten." In alles wordt uiteindelijk een nieuw evenwicht gevonden. Dat is onvermijdelijk. De vraag is wat kunnen en wat willen we doen om dat evenwicht niet onleefbaar voorgeschoteld te krijgen. Om zo min mogelijk wat we nu ervaren als van waarde los te moeten laten om op dat evenwicht te komen. Aan welke knoppen kunnen en aan welke knoppen willen we draaien. Aan die knop van 'overbevolking' is lastig te draaien zonder dat je wat ik echt essentieel van waarde vind om te behouden (het 'mens' zijn) al bij voorbaat bij het grof vuil te zetten. Wat dat betreft is het m.i. beter aan de materiele knoppen te draaien want anders geef je bij voorbaat al op wat je poogt te behouden, je menselijkheid. Het valt overigens helemaal niet uit te sluiten dat ergens gedurende die rit één van de aanpassingen van de mens zal zijn om 'minder aan reproductie te doen' maar zie géén enkele mogelijkheid nu die een morele toets der kritiek kan doorstaan om dit af te dwingen of zelfs maar daar toe te verleiden (op wereldschaal dan). Behalve dan meer spreiding van de welvaart over de gehele wereld want meer welvaart = minder kinderen. Maar als we daar al de handen voor op elkaar krijgen (voorstander hier) duurt dat te lang om effect te hebben op de klimaatcrisis. Dus zoals ik het zie is het een groot probleem die bevolkingsgroei voor de leefbaarheid van de planeet. Maar géén knop waar aan te draaien valt en géén reden om aan andere maar niet te draaien. Hoop dat je dat laatste niet juist wel bedoelde.

Verver
Verver5 okt. 2021 - 14:24

@mg1968 Dat laatste bedoel ik inderdaad, als we iets wezenlijks kunnen doen, dan doen. Je omschrijft het trouwens mooi. Het is alleen zo emmertje water uit de zee halen, als je toch in de buurt bent, om iets tegen de zeespiegelstijging te doen. En het leefbaar houden van de samenleving nu, door niet alles op te lossen door 'beprijzen' en zo nieuwe armoede creëert. Want dat is de kant die we nu op gaan. De spreiding van welvaart en meer scholing (gaan hand in hand denk ik) zal zeker iets doen tegen de groei van de bevolking, maar dat is decennia van ons verwijderd. Ondanks alle pogingen denk ik dat er ons toch een iets apocalyptisch iets te wachten staat, die het evenwicht poogt te herstellen. Corona-achtig iets, stevig broeikasweer met dito effecten, zeespiegelstijgingen etc. Best wel interessant wat de toekomst zal brengen, ik ben nieuwsgierig!

Jozias2
Jozias25 okt. 2021 - 10:55

Op de dag dat de consument stopt met het gebruik van producten waarvoor direct of indirect olie voor gebruikt is (ook in de keten) dat is de dag dag bedrijven (Shell of een ander) stoppen met het oppompen van olie. Om dit te stoppen heb je Shell dus niet nodig. Iedereen die vind dat Shell direct moet stoppen kan direct het goede voorbeeld geven.

8 Reacties
MG1968
MG19685 okt. 2021 - 11:19

Op de dag dat de overheden (wij samen) afdwingt om te stoppen met het gebruik van producten waarvoor direct of indirect olie gebruikt is is de dag dat ibedrijven stoppen met oppompen van olie. Om te stoppen heb je shell niet nodig, wel zal het in gezamenlijkheid moeten want alleen is niet of nauwelijks mogelijk in de huidige samenleving. Dus als we gezamenlijk afspreken die stap samen te nemen (overheid) zullen bedrijven stoppen met oppompen van olie. Waarom doe jij alsof dit individueel kan? Sommige dingen kunnen nu eenmaal alleen in gezamenlijkheid. Je kunt -als voorbeeld- ook niet met 15 miljoen knuppels je land verdedigen. Of met 15 miljoen mensen je eigen stukje weg aanleggen. Wil je niet gewoon dat er niets gebeurd? Want anders begrijp ik je post echt niet.

rvb2
rvb25 okt. 2021 - 11:21

Complete onzin. De consument beslist immers niet over een bedrijf, dat doen de bedrijven helemaal zelf. Bedrijven zijn dus ook helemaal zelf verantwoordelijk voor hun beslissingen. Geen consument heeft ooit gevraagd om vervuiling.

MG1968
MG19685 okt. 2021 - 12:32

@rvb Als blijkt (en dat doet het) dat de bedrijven die verantwoordelijkheid zelf niet of te traag nemen is het wel zo raadzaam als wij met z'n allen (dus overheid) afdwingen dat ze dat wel doen.

Jozias2
Jozias25 okt. 2021 - 12:33

@rvb De enige reden dat een bedrijf iets produceert is omdat zij denken dat consumenten dat afnemen. Dus als je als consument besluit niet meer te consumeren zal het bedrijf stoppen met produceren. Beetje makkelijk om te blijven consumeren en vervolgens boos te worden op de bedrijven die voorzien in die behoefte.

rvb2
rvb25 okt. 2021 - 12:42

@MG1968: Helemaal mee eens. We hebben een sterke overheid nodig, zo versterken we de democratie.

rvb2
rvb25 okt. 2021 - 14:07

@Jozias: Alweer onzin. Ik neem al jaren niets af van Shell, toch gaat Shell gewoon door. De enige manier om als consument invloed uit te oefenen is via de overheid.

voorburg2
voorburg25 okt. 2021 - 17:52

rvb, zo makkelijk is het niet. Uw gasketel draait op "Shell", uw supermarkt wordt bevoorraad op "Shell", uw telefoon, uw computer, uw TV, etc etc. Allemaal op "Shell". Het enige wat u waarschijnlijk niet doet is benzine kopen bij Shell. Maar waarschijnlijk heeft Shell de olie geleverd aan de raffinaderij van Petroplus of Exxon waar u dan wel tankt.

Jozias2
Jozias25 okt. 2021 - 19:09

@RVB Dat komt omdat Shell niet het probleem is. Als Shell het niet doet doet een ander bedrijf het wel en je kunt mij niet vertellen dat jij geen enkel product gebruikt waar fossiele brandstof voor wordt gebruikt. Je gebruikt niets van plastic of andere kunstoffen? Je gebruikt geen gas? Je gebruikt geen producten van de industrie waar olieproducten of gas voor is gebruikt? En al zou je het wel lukken, als 1 persoon het goede voorbeeld geeft omdat diegene er echt overtuigd van is dan neemt de overheid die maatregelen ook niet. Dan moet er een substantiële verandering in consumentengedrag optreden.

Sam V
Sam V5 okt. 2021 - 10:02

Laat mensen zien dat ze de tegels uit hun tuinen moeten halen en zelf een moestuin kunnen beginnen. Laat jongeren zien dat de hele dag op de telefoon en social media slecht is voor gezondheid én klimaat. Laat mensen weten dat je niet alles kan hebben, dat bewuste keuzes maken belangrijk is. Leer mensen samen te leven en niet individueel in je eigen safe space. Leer mensen naar zichzelf te kijken in plaats van anderen om actie te vragen. Laat mensen zien dat ze geen slachtoffers zijn, maar medeverantwoordelijk zijn. Leer mensen zelf de verantwoordelijkheid te nemen. Voor eigen gedragingen en de gevolgen daarvan. Stop met afwentelen van je eigen schuldgevoel aan anderen. Te makkelijk en uiteindelijk desastreus voor de maatschappij. Voelt het wel even goed?

3 Reacties
MG1968
MG19685 okt. 2021 - 10:54

Argument: "Laat anderen" Conclusie: "Stop met afwentelen" Benodigd instrument: "Spiegel" Succes!

Sam V
Sam V5 okt. 2021 - 11:49

@ MG1968 Klopt als een bus. Maar niet voor mij. Ik realiseer mij al wat ik zelf kan doen en geef anderen niet de schuld. U ook?

MG1968
MG19685 okt. 2021 - 13:00

Ik realiseer me wat ik zelf kan doen. Én realiseer me wat ik zelf niet kan doen. Dat laatste moeten we toch echt wel samen organiseren. Niet alles is vanuit eigen verantwoordelijkheid op te lossen. Praten in termen van schuld is natuurlijk vreemd. We zitten allemaal in een systeem waar we de-facto niet zelf voor gekozen hebben en op de één of andere manier in mee moeten en dus ook gaan. Als er schuld bestaat is dat met name over die tijd dat we (wederom met zijn allen) wel wisten maar niet handelden. Ook die is echter maar in beperkte mate individueel toe te reken. Want ook de gene die zich realiseerden wat ze wel zelf konden doen (en daar wellicht zelfs naar handelden) realiseerden ze zich ook wat ze (in hun eentje) niet konden doen. Dit is géén verhaal dat eigen verantwoordelijkheid er niet toe doet. Natuurlijk doet tie er toe. Maar het is wat mij betreft én én.

Jan37
Jan375 okt. 2021 - 9:00

Waarom is Friesland Campina een groot vervuiler? Volgens mijn voldoen zij aan de eerste levensbehoefte, namelijk eten voor de mensen

9 Reacties
Richard Engels
Richard Engels5 okt. 2021 - 9:26

Waarom zou een producent van eten niet ook kunnen vervuilen? Productie van melk levert broeikasgasemissies op, vermesting, verzuring. Bij de verwerking van melk wordt veel energie verbruikt en ontstaat afval. Plastic verpakkingen van zuivel eindigen vaak in zee..

Norsemen
Norsemen5 okt. 2021 - 9:44

Wat heeft het één met het ander te maken?

KM2
KM25 okt. 2021 - 9:53

Reiniging en desinfectie van de productielijnen bijvoorbeeld...

Alfred Blokhuizen
Alfred Blokhuizen5 okt. 2021 - 9:54

Dus: Omdat ze aan de eerste levensbehoeften voorzien mogen ze de natuur vernietigen en dus het leven van andere levende wezens onmogelijk maken? Is het u ontgaan dat het ook anders kan? Dat heet biologische melkproductie....... Goed hè dat het allemaal ook heel lang hartstikke milieuvriendelijk kan!

Greendutch
Greendutch5 okt. 2021 - 10:05

Dierlijke producten?! Melk/kaas >> vee >> CO2 /stikstof crises?!

Greendutch
Greendutch5 okt. 2021 - 10:10

Melk+kaas >> vee >> uitstoot CO2 >> stikstof. Sorry antwoord was ergens anders terechtgekomen

Sam V
Sam V5 okt. 2021 - 10:10

@ Alfred Blokhuizen Er is weinig milieuvriendelijk en zeker diervriendelijk aan biologische melkproductie. Het is alleen minder erg. Of ziet u een klimaatneutrale melkproductie in Nederland voor u? Of moeten we vooral kijken welke rol melk in ons voedingspatroon moet hebben?

vdbemt
vdbemt5 okt. 2021 - 10:27

Dat laatste kun je op een manier doen die veel uitstoot en andere ellende met zich meebrengt. Of je doet dat op een manier die nauwelijks of geen schadelijke effecten heeft. Zo ver is Campina zeker nog niet.

Pim Van der Ende
Pim Van der Ende5 okt. 2021 - 12:14

@Alfred Biologische melkproductie is een farce en een utopie. Dat geldt voor alle natuurlijke materialen die geproduceerd moeten worden. Volledige nabootsing van de natuur is vrijwel onmogelijk. Maar we kunnen wel ons best doen om het zo milieuvriendelijk mogelijk te doen.

Kwant2
Kwant25 okt. 2021 - 8:57

Mooi dit, was het maar zo simpel dat een paar witte mannen dit kunnen beslissen en dan maar wat minder winst. Helaas is onze samenleving verslaafd aan milieu vervuiling. Shell stopt, en dan kunnen alle auto's niet meer rijden, geen probleem toch? ABP stopt met investeren in vervuilende sectoren, en dan gaan de pensioenen omlaag, dan gaan de senioren gaan probleem van maken toch? Tata Steel stopt met vervuilend staal (want ze weten hoe dat moet) en de prijs gaat keer twee. Vervolgens gaan ze failliet en staan 10.000 man op straat, maar daar gaan ze probleem van maken toch? Natuurlijk geven we graag anderen de schuld, maar wat we nodig hebben zijn oplossingen. Dat is geen kwestie van minder winst, maar een kwestie van niet failliet gaan terwijl je concurrentie wel blijft vervuilen. Het is aan de overheid, aan de politiek, om de vervuiler te laten betalen. En alleen dan worden ze creatief genoeg om in oplossingen te investeren.

8 Reacties
Alfred Blokhuizen
Alfred Blokhuizen5 okt. 2021 - 9:58

Hoezo gaan de pensioenen omlaag? De rendementen bij de alternatieven liggen al jaren fors hoger. Dus ik begrijp die redenatie niet. Als ik u zo lees denk ik..... Weet je wat: we doen helemaal niks. Dat er een onleefbare aarde overblijft voor onze kleinkinderen....... wat maakt het uit...... En dan geven we snel de anderen de schuld, want wij deden niks omdat hullie ook niks deden. En hullie deden niks omdat wij niks deden....

Gerygrr
Gerygrr5 okt. 2021 - 10:31

Stel, dat je de CO2 uitstoot gaat belasten bij bedrijven, die niet mee doen. Zo kunnen de juiste politieke besluiten en financiële prikkels de verduurzaming stimuleren. Voor bedrijven in het verre buitenland kun je op dezelfde manier laten betalen voor hun aandeel in de vervuiling bij productie en vervoer.

19682
196825 okt. 2021 - 10:59

kWANT: En al de door bovenstaande behaalde milieu winst in ca 10? Jaar wordt dan weer teniet gedaan door de explosieve bevolkingsgroei.

MG1968
MG19685 okt. 2021 - 11:05

Als de waarde van -platgeslagen- schone lucht en leefbare omgeving stijgt zal er een andere maatschappijinrichting ontstaan waarin de problemen die jij daar schetst niet meer deel zijn van de oplossingen van die tijd zijn. Jij redeneert vanuit de perceptie dat datgene wat jij nu als belangrijk acht, van waarde ziet zo in stand zal blijven. En dat zal niet. De nu intrinsieke waarde van -wederom platgeslagen- schone lucht en leefbare omgeving zullen immers niet meer als vanzelfsprekend voor iedereen aanwezig ervaren worden waar niet alleen maar aan maar voor gewerkt moet worden.

MG1968
MG19685 okt. 2021 - 11:23

Overigens @Kwant In aanvulling op het voorgaande. Hoe langer je wacht, hoe minder je nu doet. Hoe meer de waarde van schone lucht en leefbare omgeving zal stijgen in relatie tot al die zaken die je hierboven als waardevol nu benoemd. Wil je daarvan wat behouden is het echt wel raadzaam om nu actie te ondernemen. Is het niet voor je zelf dan voor toekomstige generaties. De wereld zal veranderen. Hoe dan ook.

Kwant2
Kwant25 okt. 2021 - 11:57

Ik ben absoluut geen voorstander van niks doen, en werk ook met bedrijven (waaronder een in deze video genoemde bedrijf) om hun processen efficiënter te krijgen (dmv statistische modellen). Maar het valt mij wel op dat pas de laatste twee jaar de bedrijven in actie aan het komen zijn, voornamelijk vanwege rechtszaken die maakte dat er ook echt consequenties aan hun vervuilende activiteiten komen. Ik denk dat we soms in media/opinie land een beetje te makkelijk kijken naar moeilijke problemen, dus we doen net alsof de woningmarkt of het klimaat het gevolg is van een klein clubje dat egoïstische beslissingen maakt. Dat klopt niet, daar ligt de oplossing niet, en dan zijn we met z'n allen iets ergers aan het doen dan niks doen, namelijk onszelf voor de gek aan het houden dat we iets nuttigs doen terwijl de problemen alleen maar opstapelen. En uiteindelijk zal het probleem zichzelf oplossen, doordat we een compleet onbewoonbare planeet hebben en dr niemand meer in leven is om de boel te vervuilen..

Ewout Pool
Ewout Pool5 okt. 2021 - 12:53

Ik vindt het beeld van "een paar witte mannen onzinnig. Ratan Naval Tata is een Indiër, de topman van Saudi Aramco (Nasser) een Arabier. Zij hebben veel meer invloed wereldwijd dan die "paar witte mannen". Dat gezegd hebbende: Stoppen met olie is op dit moment ondenkbaar. In vrijwel elk product (ook de Telsa's)zit plastic verwerkt. Ook in zonnepanelen en windmolens.(met name de carbon-fiber wieken) 3x raden waar dat van gemaakt wordt.

MG1968
MG19685 okt. 2021 - 13:20

@Kwant "Ik denk dat we soms in media/opinie land een beetje te makkelijk kijken naar moeilijke problemen, dus we doen net alsof de woningmarkt of het klimaat het gevolg is van een klein clubje dat egoïstische beslissingen maakt. Dat klopt niet," Hoewel het probleem in de optelsom van al de 'egoïstische beslissingen' ligt zit daar natuurlijk niet de oorzaak. De oorzaak is m.i. dat we de maatschappij met zijn alle zo ingericht hebben dat het maken van die beslissingen welhaast impliciet is om te kunnen overleven als individu, organisatie en ja zelfs op landenniveau. Volgens mij draai je dat alleen maar terug door daadwerkelijk alle kosten in alles mee te nemen. Het kapitalisme gebaseerd op groei als systeem hoeft wat mij betreft niet op de schop. Groei is de afgelopen jaren weliswaar vooral gericht geweest op luxe zaken maar is in essentie op alles van toepassing waar mensen waarde aan hechten en waarde kunnen toevoegen. Dat kan dus ook voor de leefbare omgeving. En we zullen -hoe dan ook- de waarde daar steeds meer van gaan inzien. Transities kosten tijd. Je stelt 'wellicht werken we nu niet aan de oplossing en stapelen we problemen'. Dat zou best eens zo kunnen zijn, nu nog, maar als we later beginnen komen we daar ook pas later achter. Maar ik geloof er best in dat we met zijn allen genoeg inventiviteit hebben om doelgericht bij te sturen. Al dan niet door de omstandigheden gedwongen. Laten we starten. Er zullen zeker vele zaken zijn waarover we over 40 jaar zeggen 'dat hadden we daar beter of efficiënter kunnen doen'. Maar over 40 jaar concluderen 'we hadden moeten starten' zou onvergeeflijk zijn. 'Perfectie' bereik je gaandeweg en is niet bij start voorhanden.