Sekswerk ís werk

Sekswerkers hebben zich overal ter wereld georganiseerd om op te komen voor hun recht op werk onder veilige en eerlijke arbeidsomstandigheden. Brussel zou er goed aan doen beter naar hen te luisteren, zeker woensdag.

Woensdag stemt het Europarlement over nieuwe aanbevelingen voor de aanpak van mensenhandel. De Europese vrouwenrechtencommissie FEMM heeft voorgesteld om het bezoek aan prostituees strafbaar te maken en zo zowel prostitutie als mensenhandel terug te dringen.

Ook wie zelf kiest voor sekswerk, wordt door FEMM beschouwd als slachtoffer van haar klanten. Daarom is dit voorstel gedoemd tot mislukken. Verbieden dwingt sekswerk verder ondergronds, in onveiliger werkomstandigheden met meer geweld en misbruik. Criminalisering vormt zo juist een bedreiging voor de rechten en veiligheid van sekswerkers, en van slachtoffers van mensenhandel.

Overal ter wereld leiden criminalisering en stigmatisering tot een onveilige werkomgeving voor sekswerkers. De mensenrechten en arbeidsrechten in de sector worden systematisch geschonden. Dat juist Europa het invoeren van strafbaarheid overweegt, is elders een schrikbeeld. Sekswerkers, vrouwenrechtenorganisaties en mensenrechtenorganisaties over de hele wereld strijden juist voor decriminalisering van sekswerk. Zij roepen het Europese parlement op om dit voorstel vandaag niet aan te nemen. Het druist in tegen waar de beweging voor strijdt en wat sekswerkers – inclusief degenen die hen steunen in hun strijd voor rechten en tegen geweld – geleerd hebben. 

In de afgelopen jaren hebben vrouwen, mannen en transgenders zich overal ter wereld beter georganiseerd om sekswerk veiliger te maken. Mama Cash helpt ze daarbij, door het direct financieel steunen van organisaties die zijn opgezet door, en die zich inzetten voor de rechten van sekswerkers. Overal ter wereld organiseren sekswerkers zich en leren wat hun rechten zijn. Ze bouwen samenwerking op met medisch personeel en met politie. De Argentijnse María Eugenia Aravena en haar collega’s bijvoorbeeld werden jarenlang willekeurig opgepakt en mishandeld door de politie. Dagelijkse praktijk, tot Maria via AMMAR-Cordoba over mensenrechten hoorde. Toen besefte ze dat ze niemand het recht heeft om haar te mishandelen en haar geld af te pakken, ook de politie niet. In Oeganda documenteren en rapporteren sekswerkers van WONETHA nu het politiegeweld en werken samen met politie om dit geweld tegen te gaan.

Ook in Europa moeten overheden veel beter naar sekswerkers luisteren. Nederland heeft sekswerk gelegaliseerd en is een positieve uitzondering. Criminele netwerken van mensenhandelaren zijn ook in Nederland actief, maar hier hebben politie en justitie de middelen om uitbuiting en geweld te bestrijden. Sekswerkers en klanten die misstanden zien of vermoeden kunnen naar de politie om aangifte te doen, zonder angst voor de gevolgen.

Criminalisering is niet het juiste middel om slachtoffers van mensenhandel te beschermen. Als de klant strafbaar wordt, het werk onveiliger en het stigma op sekswerk zwaarder, kunnen overheden dan nog blijven investeren in de rechten van sekswerkers? En kunnen zij bescherming bieden tegen uitbuiting en geweld aan de daadwerkelijke slachtoffers van mensenhandel in de sector?

Sekswerk is wérk en mensen die dit werk kiezen hebben rechten. Wie alle sekswerk als uitbuiting beschouwt, erkent de rechten van de mensen in deze sector werken niet. Daarmee zijn de echte slachtoffers van uitbuiting zeker niet gered.

Update woensdag 26 februari, 15:30 uur

Het Europees Parlement heeft vandaag vóór het voorstel van FEMM (de Europese vrouwenrechtencommissie) gestemd om de klanten van sekswerkers te criminaliseren. Het voorstel is aangenomen met 343 stemmen. 139 leden stemden tegen het voorstel en 109 leden onthielden zich van stemming.

Honderden internationale organisaties voor sekswerkers, vrouwenrechten, arbeidsrechten, mensenrechten en wetenschappers hebben voorafgaand aan de stemming geprotesteerd tegen het FEMM-voorstel. Criminalisering van sekswerkersklanten zal de positie van sekswerkers juist verder verzwakken, vinden zij. Op twitter geven sekswerkers en sekswerkersorganisaties luid blijk van hun teleurstelling. Bekijk bijvoorbeeld de twitter feeds van de International Committee on the Rights of Sex Workers in Europe (ICRSE) en die van het Red Umbrella Fund.