Hulpactie aan vluchtelingenbootjes kost reders enorme bedragen en 'gedoe'. 'Kapiteins worden ontslagen vanwege een hulpactie'
Op de Middellandse Zee waar geregeld gammele bootjes met vluchtelingen overvaren, bedenken schippers zich wel twee keer of ze deze ‘drifters’ te hulp moeten schieten. Directeur Kees Koolhof van CFL, de rederij van Momentum Scan zegt dat kapiteins op de drukke Middellandse Zeeroute zich zorgen maken om al die vluchtelingenbootjes. Voor iedere rederij is een hulpactie een verliespost en het zadelt ze bovendien op met problemen.
Zeevarenden zijn verplicht om schepen in nood te helpen. Zo ook wanneer zij zien dat gammele bootjes vol Afrikaanse migranten de Europese kust niet zullen halen. Koolhof doet aan de hand van een interview met de Wereldomroep een boekje open over hoe reders omgaan met vluchtelingenbootjes.
In januari haalde de bemanning van Momentum Scan, 241 Afghaanse bootvluchtelingen van een zinkend vissersbootje in de Adriatische Zee.
Er waren daar meer schepen in de buurt, maar die bleven op veilige afstand”, vertelt Koolhof. “Voor elke rederij betekent zo’n hulpactie een verliespost. Ze moeten omvaren en de vertraging kost geld, het kan zelfs de lading in gevaar brengen. Daarom gebruiken kapiteins dit als reden om niet te hoeven helpen. Vaak als smoes”, aldus Koolhof.
Dat andere boten de vluchtelingen niet te hulp schoten vindt hij niet opmerkelijk. De hulpactie aan de 241 vluchtelingen kostte zijn rederij zo’n vijfduizend euro. In sommige gevallen kan een rederij verplicht worden om de kosten te betalen voor verstekelingen aan boord. Onder andere voor vliegtickets, hotelkosten enzovoort.
Wanneer er een noodsignaal, een ‘mayday’ is uitgegaan reguleert de kustwacht de reddingsactie, maar een vluchtelingenboot in nood kan zich alleen maar beroepen op de solidariteit van andere schippers in de buurt. Steeds meer reders zijn huiverig om de migranten op te pikken. Ook omdat het gevaarlijk is.
Koolhof legt uit: “Als je 10 of 20 mensen uit zee oppikt, vaar je gewoon door naar de volgende haven. Maar zelfs met zo’n kleinere groep is er een probleem aan boord, omdat daarmee de bemanning al in de minderheid is. En mensen willen in sommige havens niet van boord, omdat ze weten dat ze daar worden teruggestuurd naar het land waaruit ze zijn gevlucht. Dan vechten ze voor hun leven.
De directeur van de Nederlandse rederij kent genoeg horrorverhalen. “Je hoort ook dat landen verstekelingen niet accepteren, dus mensen worden huiverig iemand aan boord te nemen. Soms worden kapiteins zelfs ontslagen door hun reder. Er zijn genoeg verhalen, bijvoorbeeld dat verstekelingen zelfs in zee worden gegooid.”