Schadelijke uitstoot boerenbedrijven de afgelopen 20 jaar niet afgenomen, innovatie leidt alleen tot hogere productie

'Innovatie' en 'nieuwe technieken', de toverwoorden van de boerenlobby in het debat om de schadelijke uitstoot door de sector terug te dringen zonder die in te krimpen, blijken totaal niet te werken. Wel om de uitstoot terug te dringen maar omdat de boeren vervolgens steevast de productie opvoeren is het effect nihil.

Het CBS maakt cijfers bekend waaruit blijkt dat de daling van broeikasgas- en stikstofemissies de laatste jaren is gestagneerd en dat de melkveehouderij een grote boosdoener is. 

De landbouw is een bron van verschillende soorten uitstoot, die zich sinds 1995 allemaal anders ontwikkelden. Terwijl de meeste emissies terugliepen, groeide de productie van de landbouw met 20 procent. De uitstoot van broeikasgassen door de landbouw daalde tot 2003, en is sindsdien licht gestegen. Het stikstofoverschot halveerde tussen 1995 en 2008, en daalde daarna nauwelijks verder. De uitstoot van fijnstof door stationaire bronnen, zoals kassen en stallen, daalde in 2003 omdat er minder kippen waren door vogelgriep. Daarna groeide deze uitstoot weer. De fijnstofuitstoot door landbouwwerktuigen daalde met drie kwart sinds 1995. (….) In 2020 was de landbouw verantwoordelijk voor ruim 80 procent van de totale ammoniakuitstoot door Nederlandse bedrijven en huishoudens. In 1995 was dit 91 procent. De landbouw stootte zowel in 1995 als in 2020 12 procent van de broeikasgassen uit. De bijdrage van de landbouw aan de uitstoot van fijnstof is 7 procent, maar was in 1995 nog lager (4 procent). (…) De meeste fijnstof wordt uitgestoten door landbouwwerktuigen (37 procent) en pluimveehouderijen (25 procent), door stofrijke stallen.

Ondertussen meldt de NOS dat de landbouwsector de totstandkoming van een akkoord hindert. De boeren willen in plaats van hun bedrijfsvoering aan te passen dat de beschikbaar natuur in Nederland zich naar hun industriële wensen schikt. 

De melk- en kalversector vreest een krimp van 10 procent grond als ze aan die natuurdoelen moeten voldoen. Met aanvullende milieueisen zou de melkproductie met ruim een derde kunnen teruglopen, zeggen ze. Een akkoord lijkt uit zicht als die eisen voor natuur, klimaat en bemesting niet veranderen, zegt een betrokkene.

De sector blijft ook hameren op de toepassing van nieuwe innovaties, ook al blijken die in de praktijk niet te werken. De overheid stelt daarom voor de wijze van boeren te verleggen:

In een toekomstperspectief voor 2040 ziet de overheid minder plek voor veeteelt en meer voor akkerbouw. Voor groenten zoals aardappelen, kolen en pompoen en voor biologische tuinbouw zal meer ruimte komen. Boeren staan daar niet afwijzend tegenover, maar missen concrete plannen. Kippenhouders, kalverbedrijven, melkveehouders, sier- en bollenteelt: alle sectoren aan de tafels vragen meer overheidssteun voor ontwikkelingen en innovatie.

Voor het toekomstbestendig maken trekt de overheid 25 miljard aan gemeenschapsgeld uit. De protestboeren vinden dat niet genoeg.