Samsom kan beter lijsttrekker blijven

Wie Diederik Samsom durft uit te dagen in de verkiezing voor het leiderschap van de PvdA, is van lotje getikt. Een betere manier om een vroegtijdig eind te maken aan je politieke carrière bestaat er niet. Tenminste als je wint. De PvdA heeft zich zo onmogelijk gemaakt bij de eigen achterban dat er geen redden meer aan is.

Hoe komt dat? Mark Rutte mag trots zijn op wat hij bereikt heeft. Zijn kabinet is vier jaar lang nooit serieus in gevaar gebracht. Daar waar de Eerste Kamer problemen leek te veroorzaken, wist hij steeds tijdig een paar oppositiepartijen te neutraliseren. Zo heeft men vele hervormingen doorgevoerd. Het sociaal zekerheidsstelsel is opnieuw afgeslankt. Allerlei overheidsdiensten, die Den Haag als evenzovele aardappels in de keel beschouwde, werden doorgegeven aan de gemeentes. ‘s-Rijks financiën zijn op orde. Dankzij de rentemanipulaties van Draghi doet zich economische groei voor, die je kunt verkopen als “einde van de crisis”. Dit alles verdient complimenten en het krijgt ook complimenten.

Voor de traditionele achterban van de PvdA was het kabinet Rutte II echter één lange nacht. Zij worden geconfronteerd met grote ontslaggolven in de zorg waar, onder de vlag van de participatiemaatschappij, professionals het veld moeten ruimen in de hoop dat vrijwilligers en familieleden het werk komen doen. Zij zien hoe vijftigers en zestigers na ontslag nergens meer een kans maken terwijl de duur van de ww drastisch werd ingekort. Zij stelden vast hoe nieuwe wetgeving een averechts resultaat had en juist tot meer ontslagen leidden onder ouderen, terwijl jongeren met geen mogelijkheid meer aan een vast contract komen, op een minderheid van gelukkigen na. Zij hoorden PvdA-prominenten uitleggen dat senioren het nog nooit zo goed hebben gehad met hun riante pensioenen, hun kapitalen op de bank en hun afbetaalde koophuizen, terwijl zij altijd hadden moeten huren omdat je in 1980 zonder eigen geld ook geen hypotheek kreeg en nu moeten vrezen voor ziekte omdat het al maar stijgende eigen risico een te grote aanslag zou zijn op hun beperkte inkomen, dat bestaat uit een AOW-tje en een klein pensioen.

Zo ziet de wereld er uit in de ogen van de traditionele PvdA-stemmers, die hun partij altijd beschouwden als een buffer tégen het soort maatregelen dat Rutte II met zoveel enthousiasme nam.

Die stemmen nooit meer op hun vertrouwde partij. Die voelen zich verraden en belazerd. Die herkennen zich niet meer in het gebodene. Zij laten het vertrouwde merk in de steek en gaan op zoek naar iets anders. De liefde is voorbij, voorgoed voorbij en veranderd in een diepe afkeer. Nu volgt de traumatische scheiding.

De PvdA is een zinkend schip. Geen enkele nieuwe lijsttrekker kan het lek boven krijgen. Ook Ahmed Aboutaleb niet. Ze is niet meer te redden. Daarom is het beter dat Diederik Samsom op zijn plaats blijft. De kapitein is de laatste die van boord gaat, minuten voor de boeg zich verheft en het schip naar beneden glijdt, de peilloze diepten van de vergetelheid tegemoet.