Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Rutte-IV: klimaatrechtvaardigheid blijft olifant in de kamer

  •  
20-12-2021
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
99 keer bekeken
  •  
51659633771_f6755e59fa_o

© cc-foto: Huub Zeeman

Dat het nieuwe kabinet zich zo groen voor wil doen en op een aantal vlakken minder slecht is dan voorheen, is een teken van de groeiende invloed van de klimaat- en natuurbeweging
co-auteur: Janneke Prins
In de gepresenteerde kabinetsplannen van Rutte-IV lijkt er een kleine kentering waarneembaar richting het serieuzer nemen van de klimaatcrisis. Maar deze neoliberale en technische oplossingen komen niet in de buurt van wat nodig is voor een klimaatrechtvaardige transitie. De effecten van de huidige klimaatcrisis worden dubbel doorgeschoven naar toekomstige generaties. De klimaatbeweging bekijkt het regeerakkoord met argusogen en bereidt daarom acties voor in 2022.
Levensbedreigende nepoplossingen Tijdens de speech van Mark Rutte in de Tweede Kamer rolden XR-rebellen een spandoek uit met een roze klimaatolifant. Het kabinet streeft naar ‘net zero’ in 2050 in plaats van naar het werkelijk terugbrengen van de uitstoot. Net zero betekent gegoochel met uitstootcijfers, landgrabbing in het Globale Zuiden en stuurt niet aan op reductie. Het jaartal 2050 betekent een doodvonnis voor miljoenen mensen en een ongekende toekomst voor jongeren wereldwijd, evenals een bevestiging dat het wereldwijd gestelde maximum van 1,5 graad Celsius definitief uit het zicht is.
Dit nieuwe ‘groene’ kabinet komt, in plaats van harde maatregelen en begrenzingen voor bedrijven, met vrijblijvend overleg. De regie komt op dit cruciale punt bij de multinationals te liggen. Rutte-IV stelt de uitfasering van fossiele brandstoffen uit met vage beloften, terwijl op 6 november de grootste klimaatdemonstratie helder zo’n directe uitfasering eiste. Ook trekken het kabinet 5 miljard (!) uit voor onderzoek naar en voorbereiding tot de bouw van twee nieuwe kerncentrales. Kernenergie is heel duur en de bouw van een centrale duurt zeker twintig jaar – tijd die we niet hebben. Daarnaast zitten we dan honderden jaren opgescheept met radioactief afval. Dat is levensgevaarlijk, zeker als delen van Nederland steeds vaker geraakt zullen worden door toenemende overstromingen, waar Limburg eerder dit jaar nog maar een voorproefje van kreeg.
Burger betaalt met geld en gezondheid Ondertussen zien consumenten de prijzen stijgen. Het isoleren van huizen en socialiseren van energiebedrijven zou de oplossing moeten zijn, niet het subsidiëren van winsten voor aandeelhouders. In plaats van investeren in openbaar vervoer en fietsinfrastructuur, kiest Rutte-IV voor elektrische auto’s en rekeningrijden, wat vooral de armen zwaarder zal belasten. Schiphol moet blijven groeien, Lelystad Airport blijft een optie, alle geluidsoverlast en luchtvervuiling ten spijt. De stikstofcrisis wordt niet hard genoeg aangepakt, inkrimping van de veestapel blijft onbesproken. Hervormingen van het handels- en landbouwbeleid zouden voor meer Europese zelfvoorziening kunnen zorgen, met eerlijke prijzen en minder dieren per boer tot gevolg.
Acties gaan door Dat het nieuwe kabinet zich zo groen voor wil doen en op een aantal vlakken minder slecht is dan voorheen, is een teken van de groeiende invloed van de klimaat- en natuurbeweging. Rutte en andere machthebbers kunnen niet meer om ons heen. Maar het is niet genoeg. Dat betekent dat we in de komende periode doorgaan met grootschalige protesten. Ook willen we de verbinding aangaan met andere actiegroepen, zoals die rond de wooncrisis. Een leefbare situatie vergt zowel degelijke huisvesting als een bewoonbare planeet.
Fridays for Future zet alvast de toon: ‘Nederland leeft nog steeds in het sprookje dat we grote vervuilers nodig hebben, omdat die “goed voor onze economie” zijn. Maar deze bedrijven steken hun grote winsten in eigen zak, en maken ook nog de aarde kapot. Wij zullen pas rusten als we een leefbare & rechtvaardige wereld hebben, voor IEDEREEN!’
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.

Reacties (6)

Marc Marc
Marc Marc22 dec. 2021 - 12:18

Alvorens Nederland voor kerncentrales gaat zijn er nog wel wat hobbels te nemen. De belangrijkste is dat kernenergie kostentechnisch interessant zou zijn t.o.v. concurrerende technieken. Ik zie dat niet gebeuren omdat er tegelijkertijd vol ingezet wordt op waterstof en zo ongeveer alle recente rapporten over groene waterstof uitgaan van een kostprijs in de range van € 1,50 - € 2,50/kg voor de periode na 2030. Dat omgerekend naar MWh bij 35kWh energie-inhoud per kg kom je uit op € 43 - € 71/MWh. Om daar stroom van te maken bij 50% rendement zou je op een prijs van € 86 - €142 per MWh uitkomen. Ter vergelijking, zou je die stroom met een gascentrale maken tegen de huidige tarieven van CO2 (€ 80/ton, 400g/kWh) en gas (€175/MWh) dan kom je op een marginale prijs uit van € 382/MWh (38,2 cent/kWh) oftewel 3-4 x hoger dan de prijs van elektriciteit uit groene waterstof na 2030. De spotmarktprijs voor elektriciteit volgt ongeveer de gasprijzen waardoor vandaag gedurende de piekuren de inkoopprijs voor stroom 45 cent/kWh is. M.a.w., de energiemarkt is in een jaar tijd compleet op z'n kop gezet door een werkende ETF CO2 markt, de geopolitiek van Rusland als onmisbare gasleverancier en gunstige prognoses voor waterstof t.g.v. goedkope groene stroom en dalende electrolyserkosten. Ik zie kernenergie niet de prijsniveaus van waterstof halen en helemaal niet als je rekent dat prijzen voor kerncentrales gelden bij 90% beschikbaarheid terwijl baseload een achterhaald begrip is waardoor nieuwe kerncentrales blij mogen zijn met 60% beschikbaarheid in een stroomnet vol met wind en zonnestroom. Voorgaande zal vermoedelijk ook uit de onderzoeken blijken die voorafgaan aan het besluit van kernenergie en is ook hoe D66 in de wedstrijd zit. Bij VVD en CDA lijkt het wel of de kernenergielobby in de kamer zit dus die zullen lekker positief blijken totdat een goed onderzoek bovenstaande bevestigd. Bovenstaande gecombineerd met een enorme incentive om zo snel mogelijk gas te vervangen door waterstof of alternatieven als warmtepompen omdat het goedkoper is zal leiden tot versnelling. Alleen de inpasbaarheid voor de omgeving is een bottleneck. Geld is het probleem niet want investeringen verschuiven van fossiel naar duurzaam en er is geld zat. De gebouwde omgeving is het moeilijkste probleem vanwege ingrijpende renovaties, kosten en personeel. Daar zal dat stukje klimaatrechtvaardigheid een rol spelen alsmede op het vlak van de betaalbaarheid van energie die naar mijn mening beter wordt bij een groter aandeel hernieuwbaar. De mensen die het kunnen betalen maar liever op vakantie gaan zullen het hardst schreeuwen, voor de mensen die het niet kunnen betalen moeten goede laag rentende financiering komen zodat de maandlasten binnen de perken blijft. Niets doen mag i.i.g. geen keuze zijn. T.a.v. dure EV's heb ik een andere mening. In de private lease prijzen zie je al dat goedkope elektrische middenklassers tot lagere maandlasten leiden dan de fossiele evenknie. De 3.500 euro subsidie helpt mee. Autodelen, robottaxi's e.d. zullen er voor zorgen dat elektrisch autorijden per saldo goedkoper wordt dan zelf een oud blik voor de deur hebben staan.

Minoes&tuin
Minoes&tuin21 dec. 2021 - 2:12

Zo kunnen ze gemakkelijk veel geld naar grote vervuilende bedrijven sluizen. De burger mag dat later allemaal terugbetalen en zit nog steeds met de gebakken peren.

beetlejuice150
beetlejuice15020 dec. 2021 - 14:24

Eigenlijk verwijt de auteur van dit artikel dat het nieuwe kabinet de wensen van GroenLinks niet uitvoert. Kennelijk zijn er niet genoeg mensen in Nederland die willen wat de auteur wil. Verder denk ik dat je eerlijk moet zijn. Als de wensen van Charlotte Braat uitvoert, neem je afscheid van de welvaart zoals je die kende. We zijn met 7,7 miljard mensen op deze aarde die allemaal welvaart willen. Dat zijn allemaal ecologische voetafdrukken en dat krijg je nooit groen met windmolentjes. We zijn gewoon parasieten. Uitsterven is nog het beste voor het klimaat.

2 Reacties
korheiden2
korheiden220 dec. 2021 - 16:06

@beetlejuice : Ik denk dat je gelijk hebt. Nog groener zal het niet snel worden. Bij de VVD-achteban vinden sommigen dat er in feite een D66-programma wordt uitgevoerd, met de steun van GL in de eerste kamer in het achterhoofd. Rutte regeert, Kaag dicteert en Klaver souffleert.

EenMening
EenMening20 dec. 2021 - 23:39

" Kennelijk zijn er niet genoeg mensen in Nederland die willen wat de auteur wil." GL kan met die paar zetels nog geen deuk in een pakje boter slaan. Zelfs de gemiddelde GL'er wil geen windmolens in z'n achtertuin, laat staan mensen rechts van GL. Als het erop aankomt, lijden vrijwel alle mensen aan het NIMBY-effect. Veel mensen staan ook niet te springen om dure klimaatmaatregelen door te voeren, zoals woningen van het gas afhalen.

A little bit of sunshine
A little bit of sunshine20 dec. 2021 - 13:50

Er is zeker een groeiende invloed van de klimaatbeweging. De massa wordt langzaamaan wakker en vindt dat er iets moet gaan gebeuren. Persoonlijk denk ik dat de massa meer wakker wordt van de wetenschap en lokale initiatieven als energie coöperaties ipv schreeuwende actiegroepen, eigenlijk doen die de zaak net zo veel kwaad als goed. Dus kijk een beetje uit wie je de 'overwinning' toe kent.