Rutte houdt stand

Zaterdag vindt in Den Bosch het VVD-partijcongres plaats. De top van de VVD legt daar verantwoording af voor het regeerakkoord. De leden kunnen er hun mening geven over geven. Het is het eerste congres na de presentatie van het regeerakkoord van kabinet-Rutte II en het belooft een spannende dag te worden. Er is de afgelopen tijd veel te doen geweest rondom het akkoord. Zo was er bijvoorbeeld veel kritiek op de inkomensafhankelijke zorgpremie, die werd vervolgens geschrapt. Ook is er binnen de gelederen kritiek op het democratische gehalte van het proces: leden dienen een motie in om voortaan mee te mogen stemmen over het regeerakkoord. Het congres is hier van 10.30 tot 16.00 live te volgen.

Update 17.00

De VVD heeft ‘een knallende ruzie’ achter de rug, maar moet nu de rijen sluiten en aan de slag, aldus Mark Rutte in zijn toespraak. Ook over de samenwerking met de PvdA moet de VVD niet verder mopperen: “We gaan niet fuseren. De verschillen zullen alleen maar zichtbaarder worden. Maar de PvdA is tot nu toe wel een betrouwbare partner, en dat zal zo blijven.” Volgens Rutte hebben de twee partijen voornamelijk gemeen dat ze Nederland sterker uit de crisis willen helpen.

Update 14.00

Jarico Vos heeft tijdens zijn korte toespraak laten weten dat het regeerakkoord van VVD en PvdA veel goede maatregelen bevat, zoals hervormingen op de arbeidsmarkt en de woningmarkt. Hij was ook kritisch omdat er volgens hem ‘te gemakkelijk’ afspraken zijn gemaakt. Afspraken die ingaan tegen ‘onze liberale principes’. Als voorbeeld noemde hij maatregelen die de inkomensverschillen moeten verkleinen. Hij riep de fracties van de VVD in de Tweede en Eerste Kamer op de komende jaren het profiel van de partij te bewaken. “Sta op en spreek je uit voor onze liberale woorden, zeker als onze principes verloochend dreigen te worden”, aldus Vos.

Update 13.45

De JOVD krijgt tóch spreektijd op het VVD-congres. Partijvoorzitter Korthals ging tijdens het congres overstag. Na zijn speech werd vanuit de zaal nogmaals gevraagd om spreektijd voor de JOVD. Hij zei daarop dat als de ledenvergadering dat wil, hij ‘geen enkel bezwaar heeft’.

VVD-leider Mark Rutte wil dat koningin Beatrix in de toekomst touch weer wordt betrokken bij de kabinetsformatie. Op het VVD-congres zei hij terug te willen naar het oude systeem: ‘Maar ik realiseer mij dat daar nu in de Tweede Kamer geen meerderheid voor is.’ Rutte wil terug naar het oude systeem omdat bij een complexe uitslag je meer tijd nodig hebt om bij elkaar te komen. ‘Dan is de rol van de koningin erg belangrijk.’

Ledenraadpleging De leden van de VVD worden in de toekomst niet geraadpleegd over het regeerakkoord. Een motie hiertoe kreeg geen meerderheid.

Commissie integriteit

De partij overweegt een commissie in te stellen waar liberale politici en bestuurders terecht kunnen met vragen over integriteit, aldus Ben Korthals op het congres. De commissie moet zich buigen over de vraag of de VVD meer moet doen aan integriteit. Ook moet deze als vraagbaak dienen voor VVD’ers die zich afvragen of bepaalde concrete zaken wel door de beugel kunnen. Korthals wilde geen oordeel geven over de affaires rondom de Roermondse wethouders Jos van Rey en de Noord-Hollandse gedeputeerde Ton Hooijmaijers, omdat de rechter zich nog moet uitspreken over de zaken. Wel zijn zij aanleiding voor de mogelijke oprichting van een commissie.

Update 12.00

VVD-fractievoorzitter Halbe Zijlstra meent dat de samenwerking tussen de PvdA en de VVD niet zal leiden tot een gezamenlijke visie. De verschillen in de partijen zijn volgens het te groot. Hij doet de uitspraak in een interview in dagblad Trouw. De VVD en de PvdA zijn echter wel verplicht samen te werken, aldus Zijlstra. “We gaan nu aan de slag vanuit een verschillend vertrekpunt op terreinen waarover al jaren wordt geroepen dat de politiek nu eindelijk eens moet optreden.” Volgens hem hebben kabinetten in het verleden een fout gemaakt door te denken dat partijen die samenwerken op elkaar moeten lijken.

Minister Edith Schippers (Volksgezondheid) heeft twee maal gedreigd op te stappen, uit onvrede over de zorgplannen van de nieuwe coalitie. Dat meldt het AD. Schippers had forse kritiek op het plan voor een inkomensafhankelijke zorgpremie. Toen zij haar kritieken uitte zou VVD-leider Mark Rutte haar het woord hebben ontnomen. Er zou geen tijd meer zijn voor zo’n discussie.

Update 10.30:

Er is verwarring ontstaan over mogelijke spreektijd voor JOVD-voorzitter Jarico Vos. Volgens Ed Nijpels zou deze, na een hoop gedoe binnen het bestuur, toch spreektijd krijgen. Vos verklaart tegenover Nu.nl echter dat dit niet waar is. Ook het voorstel van VVD-leider Mark Rutte om vijf minuten aan de JOVD af te staan, is geblokkeerd. Vos mag net als andere leden alleen vanuit de zaal spreken.

Eerder:

Vrijdag werd bekend dat één op de vier VVD-leden spijt heeft van zijn stem op de partij. Meer dan de helft van de achterban, maar liefst 57 procent, vindt dat Rutte met het aangepaste regeerakkoord te veel verkiezingsbeloften heeft laten liggen. Dat meldde EenVandaag op basis van een onderzoek onder vierhonderd VVD-leden. Maar liefst 59 procent denkt dat het congres de onrust binnen de partij niet zal wegnemen.

Het wordt dus een spannende dag voor Halbe Zijlstra, fractievoorzitter van de Tweede Kamer, Loek Hermans, fractievoorzitter in de Senaat en Europarlementariër Hans van Baalen. Zij zullen vragen beantwoorden uit het publiek. VVD-leider Mark Rutte houdt ’s middags een toespraak.

De VVD-leden hebben formeel geen mogelijkheid om het onderhandelingsresultaat af te keuren. Om dat in de toekomst eventueel mogelijk te maken, komt een motie in stemming waarin wordt voorgesteld het regeerakkoord voortaan aan het partijcongres voor te leggen.

Uit een rondgang van de Volkskrant onder liberalen, blijkt dat er nog veel onrust heerst bij de achterban van de VVD. Zo zou de VVD-top zich alerter, moderner en democratischer moeten opstellen. De Tweede Kamerfractie en de gewone leden zouden na de formatieonderhandelingen voor voldongen feiten zijn gesteld door onderhandelaars Mark Rutte en Stef Blok. Anoniem zeggen Kamerleden dat ze te weinig gelegenheid hebben gekregen om het regeerakkoord goed te beoordelen.

De voorzitter van de jongerenorganisatie van de VVD (JOVD), Jarico Vos, zou in eerste instantie geen spreektijd krijgen, hoogstwaarschijnlijk vanwege angst voor zijn kritiek. Ondanks protest vanuit de JOVD en het voorstel van Mark Rutte om vijf minuten van zijn spreektijd af te staan, wilde het VVD-bestuur niet toegeven. Dit leidde tot veel irritatie bij de Kamercentrales. Volgens Ed Nijpels, oud-VVD-leider, is het bestuur vrijdagavond toch overeengekomen de JOVD spreektijd te geven. Hij zei dat in het NOS Radio 1 Journaal.

de Volkskrant: VVD-achterban: partij moet moderner en democratischer

NOS: VVD blaast op congres stoom af , Nijpels: JOVD krijgt spreektijd

NRC: VVD-leden bijeen op congres – ‘partij in mineur door gedoe’