Rutte, 'der Mann ohne Eigenschaften'

‘Sprakeloos, sprakeloos,’ reageerde Mark Rutte. Helemaal verbouwereerd dat hij de op twee na best geklede wereldleider was. Volgens Vanity Fair althans, een Amerikaans blaadje. Dat hij een wereldleider zou zijn, op zich al een opmerkelijke stelling, bracht Mark Rutte niet van zijn stuk. Maar hij wist zich geen raad met dat ‘best gekleed’. Begrijpelijk. Het bracht het falen van een strategie aan het licht. Uitwisselbaar zijn met al die andere mannen in blauwe pakken op goede posities.

Een plaatsje boven Rutte stond Laura Chinchilla, president van Guatemala. Vrouwen, ook vrouwelijke wereldleiders, hebben een andere strategie. Uitwisselbaar zijn hoort daar niet bij. Niet met andere vrouwen, maar ook niet met zichzelf in verschillende situaties, op uiteenlopende momenten. Op alle foto’s die Google afbeeldingen oplevert, ziet ze er verfrissend anders uit. Samen geven die foto’s een compleet beeld. Laura Chinchilla is een individu met uitgesproken eigenschappen. Rutte staat behalve voor Rutte ook voor David Cameron (nummer 1, Groot-Brittannië), Barack Obama (nummer 5, VS), Werner Faymann (nummer 7, Oostenrijk), Enrique Peña Nieto (nummer 9, Mexico), Ólafur Ragnar Grímsson (nummer 10, IJsland). Niet voor nummer 2, 4, 6 en 8 want dat zijn vrouwen. Maar weer wel voor al die even blauwgepakte wereldleiders die dit jaar toevallig niet op de lijst stonden. Want volgend jaar zouden ze er zomaar tussen kunnen staan.

Mark Rutte afficheert zich als een exemplaar van een soort, een ras, een roedel, een bataljon. Hij is ‘der Mann ohne Eigenschaften’. Mannen als Rutte c.s. kleden zich niet om zichzelf te definiëren, ze kleden zich voor elkaar. Pakken horen bij de definitie van de soort, ze zijn er het uniform van. Net niet helemaal een uniform want er zijn verschillen. Maar die zijn niet als verschillen bedoeld. Het zijn codes. Codes als: aantal knoopjes, kleur van de stropdas, breedte van de revers, lengte van de pijpen, hoogte van de taille, inhoud van de zakjes en nog wat van die details die in de ogen van ingewijden betekenis krijgen. Vrouwen die een oogje op een man van dat slag hebben, vallen meer op kenmerken van de soort dan op een specifiek exemplaar. Zo’n blauw pak wekt verwachtingen van gezag, aanzien en geld. In ieder geval stimuleert het de fantasie.

Kan Rutte iets doen om van die lijst af te komen? Hoe kwam hij er eigenlijk op? Het was zijn haarlijn (van een twintigjarige), volgens Vanity Fair. En verder zijn bril zonder randjes en zijn lach. Genoeg om het blad aan Pierce Brosnan, ex-James Bond te laten denken. Het pak afdanken zou een paardenmiddel zijn, het kind met het badwater weggooien. Want een wereldleider zonder pak is onbestaanbaar, in het geval van een man. De details dan. Aan die haarlijn is weinig te doen, misschien een beetje grijs door de haardos werken. Minder lachen en een andere bril kan ook schelen. Maar Rutte hoeft zich geen zorgen te maken. De zes mannen in de top tien van best geklede wereldleiders zijn volgend jaar ingeruild voor zes nieuwe. Andere namen, dezelfde uniformen.

Lees hierover ook op Joop: Zoek de verschillen