Rotterdam is koploper femicide, hier ligt een taak voor onze nieuwe burgemeester Carola Schouten
Veiligheid geldt voor iedereen. Ook voor vrouwen, of dat nu op straat of achter de voordeur is. In Nederland wordt elke acht dagen een vrouw vermoord. Femicide is gestoeld op denkbeelden die diepgeworteld zijn in alle lagen van onze samenleving. Ons land stond in de beschamende top 3 in Europa voor femicide (2022). En onze stad Rotterdam is koploper femicide (2023). Het zijn geen individuele incidenten. Het is een structureel probleem wat vraagt om bestrijding over alle lagen heen.
Een blinde vlek in het veiligheidsdebat
Terwijl het geweld tegen vrouwen in verschillende vormen gelukkig steeds meer aandacht krijgt, blijft femicide een soort 'blinde vlek' in het veiligheidsdebat. Dat zie ik als Rotterdams gemeenteraadslid en woordvoerder veiligheid, en het is ook mijn motivatie geweest om samen met collega-raadsleden een werkgroep Femicide te starten. Juist om vanuit veiligheid (in plaats van zorg) hier meer aandacht voor te vragen.
In het debat van 21 november over explosiegeweld en ondermijning, heb ik namens de PvdA Rotterdam aandacht gevraagd voor de veiligheid voor vrouwen. Want wat blijkt? Ook in Rotterdam is de helft van het excessieve geweld niet gerelateerd aan het criminele circuit. En dat kan zeer uiteenlopen: soms een ruzie tussen minderjarigen omdat er een verkering wordt uitgemaakt, burenruzies, zakelijke conflicten. We komen er niet altijd achter, zei de politiechef Westerbeeke.
Maar in hoeverre kunnen de conflicten in ‘relationele sfeer’ eigenlijk duiden op intieme terreur, huiselijk geweld, en pogingen tot femicide? Hoe wordt dit nu geregistreerd? En zijn er binnen en buiten de politieorganisatie samenwerkingen tussen deze verschillende expertises, dus explosiegeweld en geweld tegen vrouwen en kinderen achter de voordeur? Het is een invalshoek die vaak over het hoofd wordt gezien in het veiligheidsdebat.
Van versnippering naar een gebalde vuist
We hebben als gemeente de verantwoordelijkheid om de veiligheid van vrouwen en meisjes in Rotterdam te waarborgen. Samenwerking met FIER en campagnes zoals ‘Chat Erover’ zijn belangrijk om mensenhandel en geweld tegen vrouwen tegen te gaan. Maar wordt bijvoorbeeld de wethouder zorg ook betrokken bij de aanpak tegen mensenhandel? Waarom hebben we nog geen coördinator die deze initiatieven stuurt en volgt over alle ‘domeinen’ heen? En wie is eigenlijk bestuurlijk eindverantwoordelijk als het aankomt op de veiligheid van de vrouwen in onze stad?
We moeten de schotten doorbreken en integraal te werk gaan, ook vanuit het college. Ik zie graag dat onze nieuwe burgemeester Schouten hiermee aan de slag gaat. Ik denk bijvoorbeeld aan de nieuwe burgemeester in Rijswijk, Huri Sahin, die laatst in NRC zei: ‘Als er vrouwen bang zijn in mijn gemeente, dan is het mijn taak om ze te helpen’.
Het is voorspelbaar
Het kabinet heeft onlangs een nieuwe aanpak aangekondigd, maar de vraag is: is dit het maximale wat we kunnen doen? Het beleid blijft vaak te versnipperd en richt zich te veel op incidenten, terwijl de onderliggende oorzaken van geweld tegen vrouwen niet adequaat worden aangepakt.
Daarom ben ik blij dat ons GroenLinks-PvdA Tweede Kamerlid Songül Mutluer haar initiatiefnota heeft gelanceerd. Zij strijdt voor een systeemgerichte benadering die verder gaat dan alleen de handhaving van de wet. Met een focus op preventie, waarbij op rode vlaggen wordt gelet en seksistische ideeën in onze samenleving worden aangepakt.
Wat zijn rode vlagen? Aan (een poging tot) femicide gaan vele duidelijke signalen vooraf. Als rode vlaggen zoals niet fatale verwurgingen en stalking beter in de wet verankerd worden, kunnen politie en justitie sneller ingrijpen. Nu wordt pas ingegrepen wanneer het al te laat is, wanneer de vrouw al het slachtoffer is geworden van fysiek geweld. Dit kan en moet anders.
Ik onderschrijf ook haar oproep dat het tijd is voor een cultuurverandering die verder gaat dan het handhaven van de wet. We hebben een samenleving nodig waarin vrouwen niet alleen fysiek beschermd worden, maar ook sociaal en economisch gelijkwaardig zijn. Femicide is, helaas, geen geïsoleerd probleem, maar een symptoom van de bredere cultuur van genderongelijkheid die nog steeds heerst.
Praat mee
Reacties (6)
‘weghalen van schotten’, ‘een integrale aanpak’, ‘een systeemgerichte benadering’, wijlen Jan Schaeffer had hier vast wijze woorden over gesproken.
Het is natuurlijk volkomen nietszeggend. Prima om niet meteen allemaal concrete oplossingen te geven, want die weg is natuurlijk ook doodlopend. Bepaal eerst eens waarom geweld tegen vrouwen zo vaak voorkomt en waarom Rotterdam de trieste lijstaanvoerder is. Als je de oorzaken niet kent, is de kans groot dat de oplossing is, welk prachtig welzijnsjargon je er ook op loslaat.
Het onderwerp is echt te belangrijk om te freewheelen, zoals politici al hartstikke lang doen. Dus kom op: zoek eerst naar de oorzaken! Anders wordt het niks en verandert er niks.
Mark
Wijze woorden, die ik u ook hoor spreken wanneer het om het huidige regeringsbeleid gaat?
Neem het het vluchtelingen beleid of het concluderen dat wanneer moslims niet doen wat sommigen menen dat ze moeten doen, dat er dan sprake is van een volkomen fout gelopen integratie of het CO2 'beleid".
Die wijze woorden over duurzaamheid publiceer ik in andere media. Strekking is steeds: het kan beter en het moet beter. En samen met mijn groep geven we ook concrete adviezen hoe dat kan.
En dat het duurzaamheidsbeleid van dit kabinet volstrekt onvoldoende is, hoef ik jou toch niet uit te leggen?
En uiteraard gaan PVV eencellige roepen dat het vooral bij moslims, of " bepaalde culturele groepen" erger is. En mis !
Het komt in iedere culturele groep evenveel voor. Het grote verschil ligt hem in de verslaggeving. Bij de ene cultuur hebben we het over eerwraak, bij de ander hebben we het over moord. Dus sws zou de media hier beter op moeten gaan letten dat het in alle culturen om femicide gaat.
--
Helemaal verrassend is het niet dat Rotterdam hieruit komt, het is een stad met veel armoede, en armoede geeft meer triggers. Misschien dat Schouten hierin iets kan betekenen, armoede is al eerder haar vakgebied geweest maar zij heeft wat dat betreft niets betekent voor Rotterdam.
Laten we hopen dat ze in dit onderwerp dan iets doortastender is.
Ja, het is verstandig om armoede aan te pakken, maar niets (ook armoede niet), is een excuus voor geweld tegen vrouwen.
Waar baseert u op, dat het in iedere culturele groep evenveel voorkomt, de cijfers zeggen daar niks over? Het is op zich geen probleem om dit te benoemen als het in bepaalde culturele of sociale milieus vaker voorkomt, want dan kun je het ook gerichter aanpakken.
Noam
Ik zeg niet dat armoede de oorzaak is, het kan een trigger zijn, van vele triggers , maar de oorzaak is de man en zijn keuze.
Naom en Mark
Niet zozeer de armoede, maar de status die armoede geeft. Bv iemand die een narcistisch persoonlijkheids gedrag heeft, wordt sneller verontwaardigd hoe anderen hem behandelen, althans in zijn realiteit. Armoede, of andere extremen in alle lagen vd bevolking triggeren een narcist bijzonder.
--
Er zijn diversen vormen van femicide , en de meest voorkomende is waar partner of bekende de dader is.
Als media die moorden als femicide zou benoemen, dan zou er meer urgentie komen om hierin te helpen.
Ik vind het geen sterk verhaal. Overigens in de gemeenteraad discussies ook niet. Ik mis concretisering van de ideeën. Het blijft heel vaag en intentioneel. Overigens ook het verhaal van het college is gelijk. Van links tot rechts vindt men het erg.
De oplossingen zijn meer bureaucratie terwijl er eigenlijk heel laagdrempelige steun met zijn voor vrouwen waar mensen werken met een ruim mandaat en invloed.
In de woonomgeving, maar ook internet, lokale netwerken. Gemakkelijke toegang en invloed om politie, OM, artsen, GGZ te starten. Nu trekken vrouwen maar soms ook mannen van het ene loket naar het andere. En gedurende die reis gebeuren de grootste ongelukken.
En de echte preventie zit in een cultuur verandering, op een andere manier met elkaar omgaan. Dat heeft Gisèle Pélicot wel duidelijk gemaakt. We zijn niet elkaars bezit.
[de echte preventie zit in een cultuur verandering] helaas neemt dat tijd. Betere onderlinge samenwerking hulpverleners zou ook moeten kunnen.
Als het gaat om fysiek geweld is dat vaak veel ernstiger als dat afkomstig is van mannen tegenover vrouwen.. Daar moet veel meer aandacht aan besteed worden en aanpak. Duidelijk. Bij huiselijk geweld denken we echter meestal aan een man als dader en vrouw en kinderen als slachtoffers. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat vrouwen zich even vaak schuldig maken aan geweld naar hun huisgenoten (partner, kinderen, ouders, broers of zussen) als mannen (o.a.Lysova et al., 2019). Wel leidt geweld door vrouwen doorgaans tot minder ernstig letsel en worden vrouwen veel minder vaak gearresteerd en veroordeeld dan mannen. Daarin is het bovenstaande artikel onverkort van het hoogste belang. Kinderen in een gezin zijn bij gewelddadige en psychische mishandeling veel vaker slachtoffer van de moeder.
@ Mark Eissens
Jij schrijft: Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat vrouwen zich even vaak schuldig maken aan geweld naar hun huisgenoten
Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat 6 van de 10 vrouwen wordt vermoord door de (ex)partner. Het is niet zo dat 6 van de 10 mannen wordt vermoord voor de (ex) partner. Kortom als je vrouwelijke slachtoffers een probleem vindt moet dat dat in die richting zoeken. Maar kennelijk heb jij daar geen behoefte aan.
Het gaat niet om wat ik vind. Ik gaf ook helemaal geen mening. Ik droeg eenvoudig de feiten aan zoals deze uit wetenschappelijk onderzoek blijken. Als het gaat om huiselijk geweld binnen gezinssituaties, maar ook in vrijere vorm relationeel geweld, zijn vrouwen veel vaker slachtoffer van fysiek geweld, wat dan daarboven ook vaker ernstiger vormen daarvan betreft. Tegelijkertijd blijken vrouwen zich richting mannen niet minder vaak schuldig te maken aan fysiek geweld maar is het dus algemeen minder ernstig. Dan hebben we het niet eens over het onderling voorkomende psychische geweld wat niet onderschat moet worden en vrouwen of mannen net zo vaak dader zijn. Als het gaat om een gezinssituatie met kinderen zijn deze vaker slachtoffer van vrouwen waar het gaat om psychische en fysieke mishandeling. In geen geval een mening van mij maar simpele feiten die niets eraan afdoen dat fysiek geweld tegen vrouwen vaker van mannen komt en dan vaker ook ernstiger is.
@ Sarah Reitema / Agressie / (dodelijk) geweld worden gevoed door schaamte-ervaringen, i.c. de vrouwen zijn slachtoffer van (meestal) mannen die zich vernederd voelen (al dan niet door de betreffende vrouw) en vrezen nog meer vernederd te worden. Hiervoor hebben we een woord: schaamte. Als zodanig is het een algemeen voorkomend menselijk fenomeen. De concrete invulling ervan is echter evenzeer sociaal-cultureel bepaald, waar de een naar een mes grijpt of het kidnappen van de kinderen en de ander naar een fameuze advocaat of notaris is mede bepaald door de groep waartoe de man behoort en, bijgevolg, de mogelijkheden en machtsmiddelen die hij heeft.
"Het zijn geen individuele incidenten," zo merk je op; ook hieraan twijfel ik geen moment: "Het is een structureel probleem wat vraagt om bestrijding over alle lagen heen." Ja, maar niet alleen 'over alle lagen', maar ook 'onder alle sociaal-culturele groepen'. Dit neemt niet weg dat hierin wel degelijk onderscheid moet worden gemaakt om de problematiek het hoofd te kunnen bieden. Het geweld komt niet in alle lagen en in alle groepen op dezelfde wijze voor en ook niet met dezelfde dodelijke consequenties. (Preventief) maatwerk vereist het inzoomen op sociaal-culturele bijzonderheden.
@ Aart G. Broek
Jij schrijft: Het geweld komt niet in alle lagen en in alle groepen op dezelfde wijze voor en ook niet met dezelfde dodelijke consequenties.
Het geweld komt in alle lagen voor. Van miljonair tot werkloze. Van autochtoon tot asielzoeker. Ook met dezelfde dodelijke consequenties. Jouw suggestie om de sociaal culturele achtergrond van de daders als uitgangspunt te nemen resulteert in het afschrijven van grote groepen vrouwen die geen deel uitmaken van de sociale groepen waarvan jij vindt dat die exclusief gewelddadig zijn. Veel dommer moet het niet worden.
Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?
Meld je hieronder gratis aan voor Joop NL. Iedere donderdag een selectie opvallende nieuwsverhalen, opinies en cartoons in je mailbox.
