Roemer, de populistenfluisteraar

Emile Roemer zette er nog net niet ‘grachtengordel’ voor in het programma Buitenhof van 1 april jl., toen hij antwoordde op de vraag waar de oorzaak van de crisis ligt… Volgens hem moet deze namelijk worden toegeschreven aan het falen van ‘de elite’…

Onmiddellijk moest ik aan het liedje denken van Leen Jongewaard, dat erg populair was in het gezin waar ik ben opgegroeid… “Het is de schuld van het kapitaal”, met name het refrein schoot door mijn hoofd:

Mensen, noem elkaar geen mietje,  Eenmaal zing je allemaal, Allemaal het ouwe liedje, ’t is de schuld van het kapitaal.

Is deze politicus eigenlijk niet zo mogelijk nog erger dan Wilders? Een wolf in schaapsvacht? Daar waar Wilders met zijn populisme voor de harde toon kiest om aanhang te winnen en zijn tegenstanders neer te sabelen, is Roemer een soort van ‘populismefluisteraar’, zoals je ook paardenfluisteraars hebt. De sympathieke begripvolle schoolmeester, maar ondertussen… Zo een die kinderen uiteraard niet met de liniaal geeft, maar met name de beste leerlingen van de klas vriendelijk disciplineert tot een toontje lager, en ze en masse in de hoek zet, als ze niet willen luisteren.

Met zachte stem en dito ‘g’, inclusief brede glimlach en keurige stropdas, zet hij evenals Wilders groepen mensen weg, bezigt hij wat ideeën die nooit meer zullen zijn dan dat, en is hij voorstander van het terugdraaien van de tijd met een jaartje of zestig. Net zoals Wilders houdt ook hij krampachtig vast aan de verworven rechten van de twintigste eeuw die nu, met het oog op de toekomst van de jeugd, juist bijgesteld zouden moeten worden. Maar… hij doet het anders: aardiger, vriendelijker en dus, zo blijkt uit recente peilingen, overtuigender.

En nu komt hij doelbewust – een politicus doet nooit iets zomaar – met een Wilderiaans argument aanzetten om zijn positie in de peilingen vast te houden: het is het falen van dé elite . De elite is, kortom, een verdachte groep.

Maar wat verstaat hij onder het begrip ‘elite’. Uit wie bestaat die elite volgens Roemer? Over de elite binnen de SP die een lid royeert zodra diegene praatjes krijgt, heeft hij het vast niet, en waarschijnlijk ook niet over de intellectuelen die ons land rijk is, maar vermoedelijk over een vage door hem over één kam geschoren groep ‘bevoorrechten’, van wie hij meent dat ze het in economisch opzicht voor het zeggen hebben. Jammer dat Peter van Ingen niet een beetje doorvroeg op dit punt.

Eerlijk, het was een verademing voor me dat op zijn allesbehalve interessante interview een gesprek volgde met twee exponenten van de ‘elite’, de scheidend en aanstaand voorzitter van de KNAW. Mijn hoop in bange dagen, durf ik wel te stellen, wat  de Roemers van deze wereld voor mij heel overtuigend níét zijn.

Dit artikel verscheen ook op Nogal Irritant