Rob Jetten doet beroep op Pieter Omtzigt: Stop met deze formatie
D66-leider Rob Jetten heeft op het congres van zijn partij een oproep gedaan aan Pieter Omtzigt om uit de formatie te stappen.
„Wat is er gebeurd met de frisse nieuwe club van Pieter Omtzigt?” vroeg Jetten zich hardop af. „Wij hadden grote hoop om in hem een partner te vinden in het politieke midden. Zijn nadruk op sociale advocatuur, grondrechten en financiële degelijkheid klonk prachtig. Hij leek in de campagne zo duidelijk over zijn principes. Toch heeft hij in een mum van tijd zijn hart verkocht aan de PVV.” Jetten hoopt dat NSC, dat ook deze zaterdag een partijcongres houdt, alsnog afziet van meeregeren met de PVV. Jetten: „Kiest Nieuw Sociaal Contract voor kabinet-Wilders I of voor Nederland?"
Omtzigt wist bij de verkiezingen 20 Kamerzetels binnen te slepen, onder andere met de belofte dat hij de democratie en rechtsstaat zou versterken. Nu onderhandelt hij al maanden met de ondemocratische eensmanspartij PVV van Wilders, die alom wordt gezien als een gevaar voor de rechtsstaat.
Jetten vindt het zorgelijk dat NSC meewerkt aan de totstandkoming van een extreemrechts kabinet. Die kritiek geldt ook de VVD, voorheen een centrumrechtse partij die onder leiding van Yesilgöz een forse ruk naar rechts heeft gemaakt. Yesiligöz vindt samenwerken met GroenLinks-PvdA en D66 moeilijker dan een regering vormen met de ultrarechtse autocraat Wilders. De D66-leider zegt zich zorgen te maken over "het blijvende verlies van een liberale bondgenoot."
NRC noemt de kritiek op NSC opvallend omdat Jetten, net als andere partijleiders, tijdens de verkiezingscampagne niet de aanval durfden openen op Omtzigt. De ex-CDA'er werd in talkshows en de rest van de media tot een soort politieke heilige verklaard die niet bekritiseerd mocht worden. Omtzigt zelf wekte bij kiezers de indruk een centrale rol in het politieke centrum te willen vervullen maar vormde ondertussen een zeer conservatieve partij die qua lijn opvallend dicht tegen de uiterst rechtse SGP aan schuurt.
Trouw schetst in een profiel de fractie van Omtzigt en daaruit valt op te maken dat de NSC-politici verschillende achtergronden hebben maar als gemeenschappelijk kenmerk dat ze hun leider vooral adoreren:
De NSC-Kamerleden zijn moeilijk te plaatsen op het politieke spectrum. Ze hebben geen uitgesproken politieke overtuiging. Maar ze hebben allemaal een bijzondere relatie met Omtzigt, en onderschrijven zijn bestuurlijke missie, om, zoals hij het zelf zegt, de puinhopen van Rutte op te ruimen.
Op het D66-congres werd de inhoud van een kritisch rapport over de verkiezingscampagne met instemming begroet. Sigrid Kaag had de partij bij de vorige verkiezingen een recordwinst van 24 zetels bezorgd maar zag zich gedwongen de politiek te verlaten vanwege onder meer agressieve campagnes tegen haar persoon. De partij haalde daarop nog maar 9 zetels. De geschiedenis van de partij wordt overigens gekenmerkt door hoge toppen en diepe dalen bij verkiezingsuitslagen.
Volgens Jetten heeft de partij het verlies ‘ook aan zichzelf te danken'. ,,Mensen wilden samenwerking, maar zagen vaak gedonder. Mensen wilden empathie, maar zagen technocratie.’’ Wel wees hij erop dat de partij sinds de verkiezingen van 22 november zo'n tweeduizend nieuwe leden heeft gekregen. Volgens hem komt dat omdat veel mensen zich zorgen maken over de opkomst van de PVV.
Op het congres van NSC bleek dat de leden volop vertrouwen op Omtzigt en zich geen zorgen maken over de vorming van het ultrarechtse kabinet.
Partijvoorzitter Bert van Boggelen wees erop dat er voor het congres slechts één motie was ingediend over de formatie. "Wij dachten dat we bedolven zouden worden." In de zaal lijken de zorgen ook geen prominente rol te spelen. "Er hebben veel mensen op de PVV gestemd en ook die kiezers moeten met respect gehoord worden", zegt een van de aanwezige leden tegen de NOS. Een ander stelt dat er heus kanten zijn aan de PVV "die onacceptabel zijn" en dat die dus "afgevlakt" moeten worden. "Of dat gelukt is, zien we als het kabinet er is."
Praat mee
