Wij zullen allemaal ondernemen, uren maken, productief zijn en innoveren, predikt de rechtse religie van de 21ste eeuw
De ‘linkse’ klassenstrijd tussen kapitalisten en arbeiders, is door een rechtse religie een nieuw leven ingeblazen. In de 21ste eeuw zou er een klassenstrijd tussen de ‘ondernemers’ en de ‘passieven’ bestaan, zo predikt dit moderne geloof.
Eerst een paar definities. De ‘passieven’ zijn mensen die weinig uren tot niet werken, weinig productief per uur zijn en weinig innovatief zijn in hun productiemethode. Het gaat bijvoorbeeld om werknemers, ambtenaren, uitkeringsgerechtigden en subsidieontvangers, zoals het merendeel van de wetenschappers en kunstenaars, die samen de huidige passieve samenleving maken en bestendigen.
Deze afbakening is grof, maar de strekking is duidelijk: ‘passieven’ zijn mensen die “gelijk hun handje ophouden bij het UWV” zoals VVD-leider Rutte zou zeggen of “labbekakken” in de woorden van VNO-NCW-voorzitter De Boer. Ze creëren geen of te weinig economische waarde. Dit in tegenstelling tot de ‘actieve’ ondernemers, die voor eigen rekening risico nemen, innovatieve oplossingen bedenken en investeren, waardoor ondernemers economische vooruitgang maken en welvaart voor Nederland scheppen. Ondernemers zijn de ‘good guys’ van de samenleving.
Toekomstbeeld Dan over het toekomstbeeld van het rechts Marxisme. Naar welke onontkoombare toestand, die natuurlijk onhoudbaar is, ontwikkelt onze passieve samenleving zich? Essentieel in het geloof is dat de Staat, bovenal via linkse politieke partijen, de passieven beschermend de hand boven het hoofd houdt. De grote groep passieven hindert ‘het’ ondernemerschap, zowel door hun meerderheid in de democratische besluitvorming als door hun ambtenaren die ook nog eens werknemers zijn en het optreden van de Staat grotendeels bepalen.
Daardoor zijn er voor ondernemers vele hoge belastingen en verlammende arbeidsmarktregels om de inkomensoverdrachten naar passieven te vergroten en de bescherming van passieven te versterken. En deze uitbuiting zal in de toekomst enkel toenemen! Volgens de rechtse religie wordt Ondernemerschap stapsgewijs onmogelijk gemaakt en de resterende private winsten uiteindelijk door de Staat afgeroomd.
Cumulatie van machtsmiddelen Automatisch ontstaat er zo een cumulatie van machtsmiddelen bij de groeiende groep passieven, zoals cumulatie bij de kapitalisten zou optreden. Op termijn veroorzaakt de passieve samenleving Verelendung: door de passieve machtspositie ontvangen ondernemers een onevenredig klein deel van hun innovatieve waardecreatie en/of moeten veel harder werken dan ze aan winst overhouden, waardoor crises elkaar gaan opvolgen. Keer op keer ontstaan er economische en sociale dieptepunten onder ondernemers, waarvan de negatieve gevolgen overslaan en het draagvlak onder de passieve samenleving afkalft.
Een probleem is dat Nederlanders dit gevaar nu nog niet inzien en de verzorgingsstaat uitgebouwd blijft worden. Volgens de rechtse religie hebben ondernemers, net zoals de arbeiders, een ‘vals bewustzijn’: ze denken dat deze gang van zaken altijd zo zal blijven gaan, onveranderbaar is en voeren daarom geen actieve strijd. Ook de passieven hebben een ‘vals bewustzijn’: ze weten het (nog) niet, maar iedereen wil eigenlijk ondernemer zijn! Sociale en culturele instituties houden zo de passieve status quo in stand.
Revolutie! Daarom: revolutie! Onze passieve samenleving moet omvergeworpen en het bedrijvige Nirvana ontstaan. Wij zullen allemaal ondernemen, uren maken, productief zijn en innoveren, predikt de rechtse religie van de 21ste eeuw. Internet, mobieltjes, tablets en laptops bereiden de weg voor deze sociale en economische omwenteling. Aanvullend verdienen ondernemers belastingkortingen en subsidies, terwijl bescherming en sociale regelingen voor passieven moeten afgebouwd. Toverwoorden zijn meer marktwerking en concurrentie. “Zelfstandig ondernemerschap en de nachtwakerstaat zijn de oplossing”, zoals Halbe Zijlstra zegt. Want ‘politieke’ ondernemers geloven in de maakbaarheid van de bedrijvige samenleving.
Passieven moeten worden gestimuleerd of verplicht tot ondernemerschap. Deze regie lost het probleem van ‘vals bewustzijn’ op. En omdat de revolutie immers onontkoombaar is, want de digitalisering van productie en groeiende internationale concurrentie dwingen tot de bedrijvige samenleving, bespoedigt een sturende hand alleen de onontkoombare eindstaat. Onschuldig dus.
Natuurlijk is bovenstaande, net als het ‘links’ Marxisme, een simplistische, onjuiste theorie en dit opiniestuk een persiflage, bedoeld om te prikkelen. Tegelijk is het beschreven ‘rechts’ Marxisme wel een serieuze knipoog. Want velen zullen de redeneringen uit het geloof instemmend gelezen hebben. Maar denken we dan onafhankelijk en kritisch na?
Vraag je eens serieus af of het volledig werkelijkheid kan worden. Wanneer is iemand een ondernemer en is iedereen geschikt om ondernemer te zijn? Heeft het bedrijfsleven geen werknemers nodig? Is er voldoende economische vraag om iedereen te laten ondernemen of werken? Wat leveren goede ambtenaren en wetenschappers ons op? Zijn de meeste radicale innovaties niet in de publieke sector bedacht? Is de verzorgingsstaat geen teken van een bedrijvige economie en grote welvaart? Krijgt de meerderheid van de uitkeringsgerechtigden en subsidieontvangers niet gewenst en terecht een overdracht? Zijn passieven ‘passief’ of vervullen ze maatschappelijke functies als ouder, opvoeder en/of vrijwilliger? Waarom zou het bedrijvige Nirvana onontkoombaar zijn, als mensen de samenleving bedenken en maken, en we anders kunnen kiezen?
Marx schreef dat religie opium voor het volk is. Schumpeter noteerde dat het Marxisme een sociaal geloof is. Politici geloven in de maakbaarheid van een samenleving. Allemaal tijdloze waarheden, zo blijkt uit het ‘rechts’ Marxisme van de 21ste eeuw.