Joop

Rechter geeft klokkenluiders bij ontslag inzagerecht in vertrouwelijke onderzoeken

  •    •  
28-07-2018
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
gavel-568417_960_720

© cc-foto: Pixabay

Snel een ogenschijnlijk onafhankelijk en vertrouwelijk onderzoek laten uitvoeren om misstanden onder de pet te kunnen houden zal met deze uitspraak moeilijker worden
Recent heeft de rechtbank Midden Nederland een belangrijke uitspraak gedaan over een inzagerecht van klokkenluiders in vertrouwelijke onderzoeken die een werkgever instelt naar door hen gemelde misstanden. Volgens de rechter weegt het belang van door de werkgever toegezegde vertrouwelijkheid aan geïnterviewde personen( waaronder collega’s) minder zwaar dan het belang van klokkenluiders in een ontslagzaak om hun rechtspositie te kunnen bepalen.
Waar ging de zaak over? Drie klokkenluiders werkzaam bij Reclassering Nederland hadden tussen 2009-2011 misstanden (fraude van collega’s) gemeld bij hun werkgever. Het bestuur van Reclassering Nederland besloot daarop een vertrouwelijk onderzoek in te stellen waarbij collega werknemers werden geïnterviewd en andere personen. Daarnaast had het bestuur een extern bureau ingeschakeld om de fraude te onderzoeken. De uitkomst van de onderzoeken was eenduidig; men had geen misstanden kunnen vaststellen. Een uitkomst waar de klokkenluiders geen genoegen mee namen. Zij voelden zich met een kluitje in het riet gestuurd. En niet serieus genomen door hun eigen werkgever. Uiteindelijk resulteerde het aanhoudende verzet van deze klokkenluiders in een ontslag op grond van verstoorde arbeidsverhoudingen.
Vertrouwelijke onderzoeken speelden volgens rechter belangrijke rol bij ontslag De ontslagen klokkenluiders begonnen vervolgens een procedure waarin ze alsnog inzage vroegen in de vertrouwelijke onderzoeksrapporten om daarmee aan te kunnen tonen dat hun ontslag onrechtmatig is geweest. De rechter oordeelde dat uit de gevoerde ontslagprocedures is gebleken dat de vertrouwelijke onderzoeken bij het kunnen verkrijgen van het gevraagde ontslag een belangrijke rol hebben gespeeld. En dat de klokkenluiders om die reden een inzagerecht moeten hebben op die stukken. Ook al heeft de werkgever de vertrouwelijkheid ervan aan de geïnterviewde ex collega’s destijds toegezegd.
Wie betaalt bepaalt als misstanden onder de pet gehouden moeten worden Klokkenluiders ervaren als geen ander hoe op papier ogenschijnlijk onafhankelijke onderzoeken over misstanden qua uitkomst gestuurd kunnen worden door het gezegde; wie betaalt, die bepaalt! Ook in deze zaak speelt dat aspect naar de mening van de klokkenluiders een belangrijke rol. Niet zo verwonderlijk nu we met de kennis van nu en de publiciteit over klokkenluiderszaken inmiddels weten dat falende bestuurders ook niet altijd adequaat gecorrigeerd worden door hun raad van toezicht. Ook de toezichthouder in deze zaak was namelijk van mening dat de gemelde misstanden voldoende onafhankelijk en afdoende waren onderzocht. Een opmerkelijke uitspraak van een toezichthouder als na het ontslag van de klokkenluiders uit in het geheim gemaakte filmbeelden blijkt dat de gemelde fraudezaken nog steeds doorgaan (bron: Algemeen Dagblad 28 november 2016).
Inzagerecht versterkt rechtspositie van klokkenluider bij dreigend ontslag Snel een ogenschijnlijk onafhankelijk en vertrouwelijk onderzoek laten uitvoeren om misstanden onder de pet te kunnen houden zal met deze uitspraak moeilijker worden. Ook het gebruiken van gestuurde onderzoeken om een ontslag op grond van verstoorde arbeidsverhoudingen te kunnen bewerkstelligen zal door het inzagerecht worden bemoeilijkt. Maar in de kern verandert er voor klokkenluiders niet zoveel. Falende bestuurders en falende toezichthouders, de oorzaak van het onder de pet kunnen houden van misstanden, kunnen alleen door de externe toezichthouder worden aangepakt. En zoals helaas bekend is; aan dat laatste ontbreekt het vaak.
Delen:

Praat mee

Heb je een vraag, suggestie of wil je gewoon iets kwijt? Dat kan hier. Lees onze spelregels.

avatar

Reacties (13)

johannn2
johannn229 jul. 2018 - 13:06

" ontslag op grond van verstoorde arbeidsverhoudingen." Ongetwijfeld een van de meest misbruikte wetsartikelen. Als ik zoiets weer hoor dan wordt ik er niet goed van. Het is zó makkelijk, zó goedkoop. Het is waarschijnlijk de grootste, meest misbruikte dooddoener in de Nederlandse rechtsspraak. Het komt neer op een standpuntloze beslissing: "Twee partijen hebben onenigheid, dus twee partijen hebben schuld." Dat het "uit elkaar gaan" van beiden onevenredig negatief uitpakt voor éen van hen, de werknemer, is geen overweging. De standpuntloosheid van de rechter hierin neigt tot onverschilligheid, wat wordt bevestigd door het gemak waarmee dit soort uitspraken worden gedaan. Standaardprocedure. Tot rechtspraak verheven partijdigheid. Als alle geschillen tot "verstoorde verhoudingen" werden teruggebracht, dan zou dat het werk van de rechterlijke macht tot de helft terugbrengen. Maar in andere gevallen maakt de rechter zich er kennelijk niet zo makkelijk vanaf. Als twee mensen een meningsverschil hebben en de een slaat de ander in elkaar, dan zegt de rechter ook niet "verstoorde verhoudingen", maar stelt de schuld vast van een van de partijen. Zo niet in het arbeidsrecht. Schunnig. .

2 Reacties
Minoes&tuin
Minoes&tuin30 jul. 2018 - 1:54

Johann Dat eerste hebben wij meegemaakt. Het UWV liet alles maar gebeuren. Met de wet poortwachter werd toen ook niets gedaan. "Als twee mensen een meningsverschil hebben en de een slaat de ander in elkaar, dan zegt de rechter ook niet “verstoorde verhoudingen”, maar stelt de schuld vast van een van de partijen." Dat is ook al aan het veranderen. Het is een psychologisch begrip en uitgangspunt geworden, dat daar waar twee mensen problemen hebben met elkaar er twee mensen schuld hebben. Ik weet niet hoe dat in het vak terechtgekomen is. Ik las het toevallig eergisteren ergens op een site over rechtspraak. Aangeleverde bewijzen wordt niet eens meer naar gekeken. Het oordeel zit niet zelden al in het uitgangspunt.

johannn2
johannn230 jul. 2018 - 11:43

Minoes, Dank voor je mooie reactie. M.n. ook je laatste zin is treffend. .

Hiltermann
Hiltermann29 jul. 2018 - 12:51

De bescherming van klokkenluiders wil maar niet van de grond komen. De overheid beweert wel dat ze het belang inziet maar stelt niet voldoende geld beschikbaar om klokkenluiders de kans te geven hun verhaal te doen. De EU deed even alsof men serieus werk wilde maken van misstanden, in werkelijkheid werd ieder in initiatief gesmoord. De ambtelijke dienst die corruptie moest aanpakken blijkt een zoethoudertje. Paul van Buitenen die ernst had willen maken van onderzoeken naar corruptie wordt op een zijspoor gezet. De belangen van mensen die zich verrijken in ambtelijke organisaties zijn te groot, hun invloed onmiskenbaar. Geld blijkt een belangrijke factor te zijn in Brussel. Nu weer gedonder over de pensioenregeling. Goudgerand maar niet gefinancierd door voldoende premie. Pensioenen verlagen zit er niet in ondanks een summiere dekking van slechts 37%. De lidstaten moeten bijstorten om de geachte dames en heren aan hun riante pensioen te kunnen helpen. Een schaamteloze vertoning die duidelijk demonstreert dat klokkenluiders vergeefs de klok luiden.

3 Reacties
Minoes&tuin
Minoes&tuin30 jul. 2018 - 1:46

Hilterman Breek me de bek niet open! Wat kunnen we doen? Nauwelijks een mens die het schijnt te deren. Ook ene Frans Timmermans niet, de mooiprater en wegkijker. De voordelen van de Europese Unie werden door hem vaak gelardeerd met verhalen over buitenlandse reizen, met genieten van de (eet)cultuur in andere EU landen. Daarmee wilde hij de voordelen van open grenzen aangeven. Het is hem aan te zien.

Hiltermann
Hiltermann31 jul. 2018 - 9:31

Ha ha Timmermans, die zit er alleen ter meerdere eer en glorie van zichzelf . Las net het droevige verhaal van mevrouw Post die geprobeerd heeft misstanden bij de adoptie van kinderen uit Roemenië aan te kaarten. Die misstanden hebben het lid worden van de EU enige tijd opgehouden. Uiteindelijk werd Roemenië lid zonder dat er aan de misstanden iets werd gedaan. Mevrouw Post bleek te lastig voor de ambtenarenkliek. Ze heeft zich gemeld als klokkenluider. Haar melding werd afgewezen want niet welkom voor de heersende klasse. Nu wordt Post ontslagen en moet zelfs twee jaar salaris terugbetalen. De EU zorgt goed voor Timmermans en cs. Gewone ambtenaren die lastig zijn worden ontslagen. Het zegt alles over de verderfelijke cultuur in Brussel. Naar maatstaven die toen golden voldoet Roemenië nog steeds niet, we zijn ruim tien jaar verder, aan de regels die gelden voor toetreding. Deze mislukte EU heeft de moed nog meer landen te benaderen om lid te worden. Het houdt nooit op.

Minoes&tuin
Minoes&tuin1 aug. 2018 - 20:00

Klopt helemaal, blij dat nog iemand het ziet. Ik heb het hier al vaker geschreven maar 'geen reactie' Het zal wel onder druk van de Multinationals zijn, die hebben er baat bij en denken alleen maar aan de voordelen, verlaging van lonen en hogere winsten. We moeten elkaar geen mietje noemen.

Minoes&tuin
Minoes&tuin29 jul. 2018 - 3:21

Iedere zaak tegen een werkgever eindigt met ontslag vanwege verstoorde arbeidsverhoudingen, dat is in en intriest. Uiteindelijk verliest men als werknemer dus altijd. Ook al ligt de schuld bij de werkgever, hij lijdt er doorgaans nauwelijks onder, enkel gezichtsverlies. Maar aangezien ook het netwerk van bedrijven gesloten is en ze allemaal in hetzelfde schuitje zitten, gaat het gewoon lekker door zolang het onafhankelijk toezicht een wassen neus is en zelfs indien anders, met nauwelijks consequenties die echt pijn doen.

Bouwman2
Bouwman228 jul. 2018 - 10:32

Zelf ken ik de casus niet en afgaand op de informatie vanuit de journalistiek word je evenmin veel w\ijzer. Dat kan beter. Vermijdt zelfs de minste aanwijzing die zou kunnen. wijzen op vooringenomenheid. Wat overblijft is de beslissing van een rechtbank over degene die op de fluit blaast. Die mag nu alles weten van elk onderzoek dat een werkgever instelt naar mogelijke (verwijtbare) feiten die haar gemeld zijn door werknemers die de klok luiden. Dat onderzoek mag/moet nu openbaar worden gemaakt, zegt de Utrechtse rechter. Dat gebeurt in het kader van transparantie en transparantie daar is men in algemeenheid vóór. Zelfs zij die zich gelukkig prijzen in hun onwetendheid moeten vóór transparantie zijn. Maar hoe zit het nu met de verklaringen die in het kader van zulk openbaar onderzoek worden afgelegd? Kan het niet zo zijn dat dit berekenend gedrag uitlokt? Zo zou de werkgever best eens kunnen denken, . Ik zeg wel dat ik alles laat uitzoeken, maar stel het uit eventueel tot sint juttemis. Je komt als werknemer in de positie waarin je open en bloot partij kiest tussen partijen. Sommige mensen vinden naakt aanvaardbaar, zelfs prettig want moet kunnen. Maar anderen wijzen op het feit dat naakt soms een aanslag is op de esthetiek. Een dilemma dus. Natuurlijk heeft de rechter in Utrecht gelijk, maar hij zadelt daarmee zijn gehoor wel op met weer eens een dilemma. Dat zou je eigenlijk niet moeten doen,als iedereen met de billen bloot moet houden mensen zich meer dan eens veiligheidshalve liever een beetje van den domme. Of dat nou louter prijzenswaard is een volgend dilemma. Pilatus, een buitengewoon interessante Romein & bijbelfiguur, zei Quod est veritas? Dat wil niet zeggen dat de waarheid niet bestaat en het zoeken naar de waarheid maar moet worden gestaakt. Dat zegt wel POTUS, maar Pontius zegt dat niet.Hij bedoelt iets dat iedereen weet, namelijk dat de waarheid en waarheidsvinding niet zo simpel en eendimensionaal zijn als sommigen wel denken, opschrijven kortom willen dat ze is.

4 Reacties
Hiltermann
Hiltermann28 jul. 2018 - 18:13

Het betekent in de praktijk dat klokkenluiders hun zaak goed moeten documenteren. De reclassering is een goed voorbeeld. Het is een ambtelijke organisatie. Bestuur en toezichthouder hebben er belang bij de vuile was binnen te houden. En hoe ga je om met een bestuur dat zelf voorwerp is van de kritiek die een klokkenluider heeft? Bij de bouwfraude beschikte klokkenluider Bos over een uitgebreid dossier dat het OM alles gaf wat nodig was om de betrokken bedrijven en hun bestuurders aan te pakken. Helaas werd het strafrechtelijke deel afgedaan met schikkingen. De enige die strafrechtelijk werd aan gepakt was de klokkenluider. Grote organisaties hebben een ingebouwd mechanisme dat hen beschermt tegen aanvallen van buiten. Zie de EU fraude die door Paul van Buitenen werd aangekaart. Uiteindelijk heeft hij de strijd opgegeven. De EU bureaucratie heeft gewonnen.

Minoes&tuin
Minoes&tuin29 jul. 2018 - 3:24

Hilterman De verwevenheid met de overheidsinstanties is vaak zo groot dat ze er nauwelijks consequenties van ondervinden en hen vaak de hand boven het hoofd wordt gehouden. De volgende nieuwjaarsborrel staan ze gewoon weer samen te proosten op elkaars welbevinden.

johannn2
johannn229 jul. 2018 - 13:09

Hilterman, Klopt. Klokkenluiders moeten bij voorbaat zorgen dat ze ook hun ónschuld kunnen bewijzen. Helaas. .

Hiltermann
Hiltermann31 jul. 2018 - 9:39

Klokkenluiders zijn in veel gevallen zelf betrokken bij de misstanden die ze aan het licht willen brengen. Dat geldt ook voor Ad bos bij de bouwfraude. Bos had vooraf immuniteit moeten bedingen voor hij zijn dossier aan het OM overhandigde. Deze juridische omissie kwam hem op vervolging van het OM te staan. Stijlloze reactie van het OM die uiteindelijk door de rechter werd gecorrigeerd. Bos kreeg uiteindelijk een passende schadevergoeding voor zijn inzet.