Joop

Rapport: Kabinet slalomde om coronamaatregelen heen uit angst voor publieke opinie

  •    •  
12-10-2022
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
1035 keer bekeken
  •  
ANP-442221854

Het kabinet is voorafgaand aan de tweede coronagolf na de zomer van 2020 veel te laks geweest met ingrijpen terwijl een nieuwe golf om zich heen sloeg. Dat is de conclusie van de Onderzoeksraad voor de Veiligheid (OVV) in het tweede rapport over de coronacrisis. De afwachtende houding van het kabinet werd vooral ingegeven door vrees voor maatschappelijke onrust.

Het onderzoek van de OVV bestreek de periode september 2020 tot juli 2021. Daarbij werd gekeken naar maatregelen als de mondkapjesplicht, de avondklok en de sluiting van scholen. Over de effecten van die maatregelen is volgens de onderzoeksraad nog altijd te weinig bekend. Voorafgaand aan de invoer ervan was al niet zeker of het wel resultaat zou boeken, maar omdat het kabinet de effecten ervan amper gemonitord en geëvalueerd heeft, werd de onzekerheid erover in stand gehouden. 

De OVV kraakt dan ook harde noten over de communicatie van het kabinet over de coronacrisis. Die was niet transparant en er werd volgens de onderzoekers te weinig rekening gehouden met onzekerheden. Toenmalig minister Hugo de Jonge (CDA) van Volksgezondheid deed volgens de OVV voortdurend toezeggingen waarvan helemaal niet zeker was of hij die wel kon nakomen.

De raad schrijft ook dat De Jonge samen met premier Mark Rutte te veel leunden op de eigen verantwoordelijkheid van burgers en bedrijven. Ook weigerden ze lange tijd landelijke maatregelen door te voeren, omdat ze stellig geloofden in een regionale aanpak waarbij ze de verantwoordelijkheid voor de bestrijding van het virus afschoven op gemeenten en provincies. 

Het kabinet bleef volgens de OVV ook op de handen zitten toen duidelijk werd dat een nieuwe golf stevig had ingezet, omdat men bang was voor reacties uit het land. ‘Waar het draagvlak voor maatregelen in het eerste half jaar van de coronacrisis onder grote delen van de bevolking groot was, was dit in de tweede fase van de crisis niet meer vanzelfsprekend,’ staat in het rapport. 

Een ander punt van kritiek is de vaccinatiecampange die zeer traag van start ging. Dat is volgens de raad omdat het kabinet volledig gespitst was op het AstraZeneca-vaccin, ook toen al bleek dat het vaccin van Pfizer eerder gereed was. De faciliteiten voor het opslaan van de Pfizer-vaccins (bij een temperatuur van -70 graden) waren niet beschikbaar. Het opzetten van geschikte priklocaties nam vervolgens veel tijd in beslag, waardoor Nederland weken later dan veel andere Europese landen begon met vaccineren.

Als gevolg van de trage besluitvorming en de angst voor de publieke opinie, miste het kabinet volgens de raad ook de verwoestende uitwerking van het coronavirus op de verpleeghuizen. Dat is volgens de raad omdat alle verantwoordelijken te veel gespitst waren op de ziekenhuiszorg. De OVV verwijt het kabinet ook te zwaar op het Outbreak Management Team (OMT) te hebben geleund, het OMT heeft volgens de raad te veel op de stoel van het kabinet gezeten. 

Het OVV-rapport is een drieluik. Het eerste rapport verscheen in februari, toen werd al forse kritiek geuit op de manier waarop de verschillende overheidsdelen samenwerkten, of dat juist niet deden. Volgend jaar verschijnt een derde rapport over de aanpak van het coronavirus vanaf juli 2021.

Delen:

Praat mee

Heb je een vraag, suggestie of wil je gewoon iets kwijt? Dat kan hier. Lees onze spelregels.

avatar

Reacties (12)

Pater
Pater13 okt. 2022 - 6:17

In een crisis worden fouten gemaakt. Het rapport legt de vinger op méér dan een fout. Er was een structureel gebrek aan krachtig beleid; alle beperkende maatregelen werden te laat genomen en te vroeg afgeschaft omdat het kabinet vooral mikte op het volgen van draagvlak, nooit op het zelf ontwikkelen daarvan.

1 Reactie
DanielleDefoe
DanielleDefoe13 okt. 2022 - 13:53

De Zweedse regering benoemde een onafhankelijke commissie om het Zweedse corona beleid te evalueren. Dat beleid oogste veel buitenlandse afkeuring (ook vanwege de desinformatie die er over werd verspreid) maar consistent was het in ieder geval wel (ook aan kerkbezoek werden restricties opgelegd) het ontbrak ook niet aan draagvlak. Net als bij ons legde het de structurele zwakke plekken bloot in de ouderenzorg. Voor de jongeren pakte het beter uit. Het valt te hopen dat hier de basisscholen niet opnieuw dichtgaan. https://theconversation.com/did-swedens-controversial-covid-strategy-pay-off-in-many-ways-it-did-but-it-let-the-elderly-down-188338

Sven Stevin
Sven Stevin12 okt. 2022 - 19:17

Maar slalom dan omgekeerd ook niet eromheen dat volgens het OVV de avondklok een volstrekt overbodige maatregel was en daarnaast de fout die letterlijk mensen het leven heeft gekost door zorg- en verplegend personeel te verbieden mondkapjes te laten dragen.

oproerkraaier
oproerkraaier12 okt. 2022 - 11:39

wappies hebben bloed aan hun handen.

7 Reacties
IkHebAltijdGelijk
IkHebAltijdGelijk12 okt. 2022 - 12:21

Hoe dan?

Gerygrr
Gerygrr12 okt. 2022 - 12:29

Oproerkraaier, Zo zou ik het niet willen formuleren. Onze bevolking is verdeeld in vele groepjes, die het eigenbelang, geld verdienen boven het belang van anderen stellen. De ander is schuldig. De ander is kwetsbaar, oud en ziek… De ander wil niet werken, doet zijn best niet enz. Nu is er een nieuw virus. Niemand kent de waarheid nog. Maar ja met virussen kun je niet polderen! Dat laatste is gebeurd. En de oplossingen van de participatiewet en de WIA blijken nu niet te kloppen…. De economie draait in de soep door tunnelvisie “we genezen u of u gaat elders aangepast werken”.

oproerkraaier
oproerkraaier12 okt. 2022 - 15:46

IHAG: Probeer je verstand eens te gebruiken.

Sven Stevin
Sven Stevin12 okt. 2022 - 21:37

@Ikhebaltijdgelijk Doe geen moeite met je vraag aan oproerkraaier met zijn meestal woeste beschuldigingen. Zoals je ziet bevestigd door zijn antwoord, reageert hij niet met beargumenteerde redenaties oftewel inhoudelijk, net als hij dat al niet doet bij zijn aanvankelijke stellingen zoals ook hier. Gerygrr doet dat tenminste wel waardoor je er ook zinnig op kunt reageren. @Gergyrr Volgens mij is het onderwerp de coronamaatregelen. Zowel beeld van corona als het daarop volgende regeringsbeleid o.i.v. het RIVM is reëel en verdient kritische nabeschouwing. Jij trekt het veel breder. Probeer je tot deze zaak te beperken die al veelomvattend genoeg is.

IkHebAltijdGelijk
IkHebAltijdGelijk12 okt. 2022 - 23:06

De vraag is nog steeds niet beantwoord.

oproerkraaier
oproerkraaier13 okt. 2022 - 8:51

IHAG: ik had je al geadviseerd je verstand eens te gebruiken. Dan begrijp je veel meer dingen.

Gerygrr
Gerygrr13 okt. 2022 - 11:59

Sven S, Bedankt voor je reactie. Op de avondklok en de zin van deze specifieke maatregel is indertijd duidelijk gezegd waarom deze maatregel nuttig werd geacht. Het beperken van aantal contactmomenten tussen mensen was het doel. Waarschijnlijk speelde ook een rol, dat er veel, toch al overbelast personeel nodig zou zijn geweest voor het handhaven van de overige maatregelen. De meetbaarheid van de effecten is naar mijn mening niet achteraf te doen. Daartoe had men de maatregelen steeds na elkaar moeten uitvoeren en daarna de stijging van besmettingen meten. Alleen dan kun je weten welke maatregel effect heeft en in welke mate.

WillemdeGroot
WillemdeGroot12 okt. 2022 - 11:03

Kenmerk van een volwassen regering is dat die zich nooit als een rokje met de wind laat meewaaien op basis van wat 'het volk' zou willen.

Volrin
Volrin12 okt. 2022 - 10:32

In ander nieuws: water is nat.